روشنان پژوهش باید تغییر کند

تعدادی از صاحب‌نظران و نویسندگان عرصه‌ی ادبیات کودک و نوجوان در نشستی تخصصی بر ضرورت تغییر در رویکردهای نشریه روشنان پژوهش تاکید کردند.

به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، در نشست آسیب شناسی نشریه روشنان پژوهش که در دفتر اداره کل آموزش و پژوهش کانون برگزار شد، دکتر حسین شیخ‌الاسلامی نویسنده و پژوهش‌گر حوزه ادبیات کودک و نوجوان، مسعود ملک‌یاری نویسنده و پژوهش‌گر، مصطفی رحماندوست شاعر و نویسنده، محسن هجری نویسنده و مناف یحیی‌پور معاون تولید و دکتر علیرضا کرمانی مدیرکل آموزش و پژوهش کانون به نقد و بررسی این نشریه پرداختند.
چندی پیش سردبیرسابق این نشریه که از 12 سال پیش منتشر شده است در گفت‌و‌گویی با رسانه‌های جمعی از تعطیلی این نشریه خبر داده بود که پس از آن مدیر کل آموزش و پژوهش کانون در اظهار نظری بر اهمیت ارزیابی پیوسته و لزوم تغییر رویکردهای این نشریه تاکید کرد.
در همین حال در نشست آسیب شناسی روشنان نیز حسین شیخ‌الاسلامی نویسنده و پژوهش‌گر حوزه ادبیات کودک و نوجوان در این نشست گفت: روشنان یک مجله شبه آکادمیک است که به یک نسلی از منتقدان بها داده است نقطه اتصال نشریه روشنان و کانون بی‌تردید کودک و صنعت سرگرمی است نه ادبیات، نه هنر کودک، و نه تئوری‌های کودک.
این نویسنده ادامه داد: سرگرمی تنها چیزی است که برای کانون می‌ماند. در این نشریه البته هیچ‌گاه بحران‌های اخلاقی کودک و کار با کودک مطرح نشده است.
وی گفت: در نشریه روشنان باید تعامل مربی با کودک و کارهایی که مربی در کتاب‌خانه‌ها انجام می‌دهد مورد بررسی قرار گیرد و آسیب شناسی شود. همچنین کالاهایی که در حوزه کودک تولید شده و وارد بازار شده باید به آن‌ها پرداخته و بررسی شود.
این نویسنده گفت: کانون هیچ مسوولیتی در مورد آرشیو کردن دانش ندارد. فرم‌ روشنان باید تغییر کند. به صراحت می‌گویم که روشنان یک کار منسوخ شده را انجام می‌دهد.
وی در ادامه افزود: اگر قرار است یک کار متفاوت انجام شود باید به آن کار فکر شود. باید «روزنامه‌‌نگار»ی این کار را انجام دهد که به فرم کار نشریه فکر کند. مدیر باید نشریه را بخواند یک گزارشی هم باید از هر شماره به مدیر داد. صاحبان صنایع کودک نیز باید نشریه را بخوانند.
مسعود ملک‌یاری نویسنده و پژوهش‌گر نیز در این نشست گفت: روشنان بهترین کاری که می‌شد انجام دهد را انجام داد. من در کانون تجربه زیادی داشتم کانون نیاز به نقد خودش دارد. به نظرم کانون باید یک مجله تخصصی هم برای نقد خودش در بیاورد. کانون نباید از نقد خودش بترسد کانون نیاز به نقد خیلی جامع‌ دارد.
این نویسنده افزود: کانون باید انتشار نشریه روشنان را ادامه دهد و به نظر من باید از کارشناسان بیرون از کانون برای ادامه آن استفاده کند.
ملک یاری گفت: کانون باید مجله نقد و تخصصی تولید کند. باید ایده‌آل‌های خود را به مرحله عمل برساند و فقط حرفش را نزند.
این پژوهش‌گر گفت: رصد نشریه‌ها احتیاج به این دارد که به مراکز کانون رفته و با اعضا به گفت و گو بنشینیم و و نشریه را از دید مخاطب رصد کنیم.
محسن هجری نویسنده کودک و نوجوان نیز در این نشست گفت: دولت باید از بخش‌های حوزه پژوهش حمایت کند. نشریه روشنان به عنوان نشریه پژوهشی یک کار ضروری است که باید انتشار آن ادامه یابد.
وی با بیان این که وظیفه دولت است که برای امر پژوهش سرمایه‌گذاری کند افزود: نشریاتی که پژوهشی هستند، مخاطبان عام، آن را نمی‌خوانند بلکه دانشجویان در دانشگاه‌ها سراغ این نشریات پژوهشی می‌روند که می‌خواهند از پایان‌نامه‌های شان دفاع کنند و مخاطبان این نشریات پژوهشی هستند.
این نویسنده گفت: یکی از نقص‌های روشنان این است که بازخورد مخاطب در آن دیده نمی‌شود که باید این کار از طریق نوشتن نامه، تلفن زدن، نظرخواهی در چارچوب فرم‌هایی انجام شود.
وی افزود: نشریه روشنان در نزد مخاطب مهجور است ما با این دید نگاه کنیم چرا نشریه‌ای با این کیفیت خوب توزیع نشده چرا بازخورد مخاطب گرفته نشده است.
مصطفی رحماندوست شاعر و نویسنده حوزه کودک و نوجوان نیز گفت: این نشریه به یک معنی همان «پژوهش‌نامه» است به یک معنی همان طرح «کتاب ماه» و طرح «مجله ادبیات کودک شیراز» است که زیر نقد ادبیات کودک و نوجوان می‌رود نشریه روشنان لازم بوده که تولید و آرشیو علم شود.
وی گفت: اول ببینیم نشریه چه عیبی دارد هدف این نشریه چه بوده است باید دید در این نشریه چه نیازهای جدیدی داریم روشنان جایگاه خودش را دارد. نباید با تغییر مدیریت، آن افراد کارکرده را کنار بگذاریم کنار گذاشتن این افراد هیچ فایده‌ای ندارد پیشنهاد من این است که تغییر سیاست داده و برنامه‌ریزی جدید کنیم.
این نویسنده گفت: روشنان جایگاه خودش را دارد مگر این که بخواهیم سیاست‌هایش را تغییر دهیم و با این تغییر جدید، کار را ادامه دهیم. روشنان باید در جهت خلاقیت مربیان و کودکان حرکت کند.
وی گفت: روشنان باید نیازسنجی کند و براساس نیاز سنجی ببیند جامعه به چه چیزی نیاز دارد. مشکلات را پیدا کرده و بعد با برنامه‌ریزی ادامه دهد.
مناف یحیی‌پور معاون تولید کانون نیز در این نشست گفت: من خیلی از شماره‌های نشریه را نتوانستم تهیه کنم زیرا شماره‌های آن به صورت آرشیو در کانون وجود نداشت فقط توانستم 6 شماره آخر این نشریه را ببینم.
وی گفت: به دلیل نامنسجم بودن نشریه، نوسان در این نشریه زیاد دیده می‌شود که البته در بعضی از شماره‌ها کارهای خوبی دیده و در بعضی از شماره‌های نشریه کارهای ضعیف نیز دیده می‌شود.
یحیی‌پور افزود: نشریه روشنان در بعضی از شماره‌ها، کاری به اهداف کانون نداشته و سیاست‌های کلی کانون را در نظر نداشته است.
معاون تولید کانون گفت: متاسفانه در سفری که به چند استان داشتم متوجه شدم که مربیان کانون نشریه روشنان را مطالعه نمی‌کنند.
این نویسنده و روزنامه‌نگار گفت: در این نشست نقد و بررسی، باید نقاط ضعف و نقاط قوت نشریه روشنان به خوبی دیده شده و بیان شود.
مدیر کل آموزش و پژوهش کانون نیز گفت: هدف ما این است که نشریه روشنان را ارزیابی کرده و با توجه به نیاز مخاطب به ادامه انتشار آن بپردازیم.
هدف ما از این جلسه، ارزیابی نشریه روشنان است و وظیفه حرفه‌ای ما است که این نشریه را ارزیابی کنیم و ببینیم گام‌های بعدی ما در روشنان چه باشد و نسبت روشنان با معیارها و ارزیابی‌های ما چگونه است. 
مدیرکل آموزش و پژوهش کانون تصریح کرد: کسی در کانون به این نیت نیامده که گذشته آن را خراب کند. بلکه نیت ما خیر است و فقط به بهتر شدن فعالیت‌ها و کارهای اجرا شده می‌اندیشیم.
وی گفت: سوال و جواب‌های احتمالی خود را درباره این نشریه به ما بدهید. بنای دانش و فرهنگ ذره ذره ساخته شده و باید این تداوم وجود داشته باشد.
کرمانی اضافه کرد: ما باید برای نشریه روشنان به یک راهبرد برسیم و تا وقتی که به نتیجه نرسیم نظرسنجی و تحقیق را ادامه خواهیم داد و نیازسنجی‌ خواهیم کرد.
نشست آسیب شناسی نشریه تخصصی ادبیات کودک و نوجوان «روشنان» که به مدت 12 سال توسط کانون پرورش فکری کودک و نوجوان منتشر شده بود با حضور نویسندگان و کارشناسان حوزه ادبیات کودک و نوجوان برگزار شد.