برنامه‌های جنبی و شخصی بودن اوقات فراغت گاهی موجب ارزش‌گذاری بر این رویکرد تاثیرگذار شده و ماهیت آن در سطح دوم برنامه‌های فردی کودکان و نوجوانان از طرف خانواده‌ها قرار می‌گیرد. به نظر می‌رسد تغییر نگاه اجتماعی در این مقوله می‌تواند جریان برنامه‌های اوقات فراغت کودکان و نوجوانان را تقویت کند.
همواره آموزش غیرمستقیم و انتخاب براساس علاقه و نیاز روحی، بیشترین سهم را در کشف و پرورش استعدادهای نهفته داشته‌اند. هرچند خانه و خانواده، امن‌ترین و مناسبت‌ترین حریم برای کودکان و نوجوانان محسوب می‌شود ولی ورود به زندگی اجتماعی و ضرورت تعامل که دیر یا زود برای تمام گروه‌های سنی اتفاق می‌افتد، نشان می‌دهد که تقویت اعتماد به نفس و افزایش مهارت‌آموزی عوامل مهمی در ورود موفق کودکان و نوجوانان به جامعه‌ای فراتر از نهاد کوچک خانواده است.
اوقات فراغت به عنوان بستری جذاب و کلیدی برای بهبود و بالا بردن سطح اعتماد به نفس و مهارت دانش‌آموزان و گروه‌های سنی پیش‌دبستانی می‌تواند زمینه‌ی بسیار مساعدی را در کشف و پرورش استعدادهای بالقوه فراهم کند. به یقین خانواده‌هایی که دغدغه‌ی بالندگی و پویایی فرزندانشان را در ابعاد متفاوت فکری و جسمی دارند، به اوقات فراغت به عنوان فرصتی ایده‌آل می‌نگرند و در این میان مبحث برنامه‌ریزی برای فعالیت هایی که در فضایی شاد و پرشور اجرا می‌شوند و می‌توانند انگیزه برای پیشرفت و شکوفایی کودکان و نوجوان ایجاد کنند، به طور جدی مطرح می‌شود.
دنیای امروز که سرشار از رقابت، سرعت عمل، تکنیک و خلاقیت است، در زمینه‌ی ارائه‌ی برنامه‌های اوقات فراغت نیز حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. در روزهای ابتدایی تابستان، حضور پرتعداد والدین در انواع آموزشگاه‌های هنری و کلاس‌های فرهنگی و ادبی بیش از بقیه ماه‌های سال احساس می‌شود. بدون شک مهم‌ترین دستاورد آن‌ها که مدعی ارائه‌ی برنامه برای اوقات فراغت کودکان و نوجوانان هستند، جلب اعتماد و رضایت خانواده‌هاست. داشتن کارنامه‌ی کاری قابل قبول، فضای مناسب، کادر مجرب و تسلط بر نیازهای روحی مخاطبین کودک و نوجوان که شاید نخستین گام‌ها را برای برقراری ارتباطی غیررسمی در محیط خارج از خانه برمی‌دارند، از عوامل کلیدی جذب مخاطب در نهادها و سازمان‌های متولی کیفیت‌بخشی به اوقات فراغت است.
البته باید به خاطر داشت که اوقات فراغت نباید با رویکرد صرفا پرکردن وقت کودکان و نوجوانان در طول روز و به صورت پیوسته و تنها با هدف سرگرم شدن بچه‌ها در محیط بیرون از خانه در نظر گرفته شود، اوقات فراغت اگر به صورت فرصتی برای کشف و شکوفایی استعدادها و خلاقیت مخاطبین کوچک، در روزهای گرم تابستان و ساعت‌های بعد از مدرسه در طول سال، مورد توجه والدین و متولیان فرهنگ جامعه قرار بگیرد، آن‌گاه بسترسازی برای علاقه‌مندی به کتاب و ایجاد فضاهایی در طول روز برای مطالعه‌ی کودکان و نوجوانان نیز از برنامه‌های بسیار قابل تامل این دوران پربار خواهد بود. عضویت در کتابخانه‌ها، بازدید هفتگی از کتابفروشی‌ها، موزه‌ها و سایر اماکن دیدنی همراه با ایجاد موقعیت‌هایی مثل سفر، گردش در طبیعت و دیدارهای خانوادگی که نشاط آور و شادی‌آفرینند، به یقین در کنار کلاس‌های فرهنگی، هنری و ادبی می‌توانند فرزندانمان را برای کسب علم، مهارت آموزی و شناخت بیشتر خود و محیط اطراف آماده کنند.
منتشر شده در روزنامه ایران - دهم تیر 1396
