لزوم ارایه خدمات کانون به سایر بخش‌های نظام تعلیم و تربیت

خدمات مراکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان باید به سایر بخش‌های نظام تعلیم و تربیت تسری یابد تا شرایط حاکم برآن یعنی ایجاد محیطی شاد و با نشاط برای کودکان برای ترغیب به مطالعه است تقویت شود.

به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، این بخشی از مقاله «بررسی تطبیقی مفاهیم کتاب فارسی پایه سوم ابتدایی با منابع قصه‌گویی موجود در کتابخانه‌های کانون پرورش فکری» اثر مشترک «بهار ملک‌پور شهرکی» و «ریحانه کیوانی» است که در همایش ارایه مقالات و دست‌آوردهای علمی نوزدهمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی و با نگاهی به ویژگی کتابخانه‌های کانونارایه شده است.
همایش ارایه مقاله‌ها و دست‌آوردهای علمی نوزدهمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی با حضور دکتر حسن‌دولت آبادی، دکتر اکرم قاسم‌پور و دکتر غلامعلی افروز در سالن غدیر مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد و شش نویسنده پژوهش‌گر و مربی کانون، مقاله‌های خود را درباره قصه‌گویی ارایه کردند.
در این مقاله که رتبه دوم همایش را از آن خود کرد، آمده است که کتاب‌خانه‌های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان، گنجینه‌ای غنی از کتاب‌های مناسب برای کودکان گروه‌های سنی «ب و ج» است که در صورت رمزگشایی صحیح و اصولی، خواهد توانست در سیستم آموزش مدرسه‌ای وارد شده و در انتقال مفاهیم درسی به کودکان، تأثیری مانا و پایدار بر جای بگذارد، همچنین راه‌گشای معلمان و اولیای تربیتی در تفهیم مناسب مفاهیم درسی به شیوه‌ای غیرمستقیم باشد؛ زیرا کودکان ما از بیان مستقیم روی گردانند و آنچه در لفافه به آنان بیان می‌شود، پذیرا می‌شوند و این همان رازی است که در زبان قصه نهفته است.
این پژوهش به بررسی منابع قصه‌گویی موجود در کتاب‌خانه‌های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و کاربرد آن در انتقال مفاهیم درسی کتاب فارسی به دانش‌آموزان پایه سوم ابتدایی می‌پردازد، روش پژوهش تحلیل محتوا است که بر اساس مجموعه منابع موجود گروه سنی «ب و ج» (مطابق فهرست عنوان‌های تهیه شده در پایان سال 94) تنظیم شده است.
یافته‌های این پژوهش که به صورت جدول فهرست پیشنهادی کتابهای گروه سنی «ب و ج« تنظیم شده، به مربی و معلم کمک می‌کند تا بتوانند مفاهیم موجود در کتاب فارسی سوم ابتدایی را به سهولت و بدون صرف وقت و هزینه، در دسترس داشته و در آموزش غیرمستقیم موضوع‌های درسی، استفاده کنند. این یافته‌ها، قابل تعمیم به سایر کتاب‌های پایه‌های تحصیلی خواهد بود.
در این مقاله آمده است که ارایه کردن منابع غنی داستان‌های کودکان از سوی مربی قصه‌گو بر اساس سرفصل‌های پیش‌بینی شده، کودک را از چارچوب‌های خشک و باید و نبایدهای صرفاً آموزشی خارج می‌کند و به صورت خودکار و انگیزشی برای نیل به حق و حقیقت رهنمون می‌شود. در این صورت کودک عواطف خود را شناخته، بیان کرده و در راستای آن‌ها به درستی گام بر می‌دارد. او حال به این توانایی دست یافته که پیام‌های اخلاقی و انسانی را پذیرا شود و با پروراندن قدرت تخیل در خود، دست به آزمون و خطا و پس از آن ابتکار و ابداع می‌زند و در این فرآیند به اعتماد به نفس دست می‌یابد.
در بخشی از این مقاله آمده است: «کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بیش از نیم قرن است که عهده‌دار حفاظت از هنر و ادبیات کودک است. در باور بسیاری از سیاست‌گذاران فرهنگی هنری، کارشناسان و تحلیل‌گران، کانون یکی از بزرگ‌ترین متولیان ادبیات کودک و نوجوان در ایران است. همان‌گونه که اشاره شد قصه به عنوان یکی از قوی‌ترین عوامل در ادبیات کودکان، ابزار بنیادی معنا دهی و الگوی طبیعی تفکر محسوب و همه دنیای کودک را شامل می‌شود. کودک با قصه‌ها می‌خوابد، بیدار می‌شود و در یک کلام زندگی می‌کند. او از قصه‌ها می‌آموزد و با آموخته‌هایش پرورش می‌یابد. شاید این تعلیم و تربیت غیر رسمی، نا آگاهانه صورت پذیرد؛ اما پیوسته در جریان است و از آنجایی که با نیاز فطری کودک، هم سو و هم‌خوان است برای وی جذاب و دلنشین خواهد بود؛ ضمن این‌که همین تعلیم و تربیت غیر رسمی سهمی به سزا و ویژه در پرورش هوش‌های چند گانه کودک خواهد داشت و این همان موهبتی است که نظام تعلیم و تربیت رسمی کشور از آن بی بهره است.»
نوزدهمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان روز اول اسفند 1395 به کار خود پایان داد.