به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان آذربایجان‌غربی به نقل از روابط‌عمومی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان، ناصر حضرتی پر در این نشست با اشاره به پروسه احیای سازمان از سال گذشته گفت: مطابق مصوبه شورای عالی اداری و با صدور حکم محمدباقر نوبخت رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، سازمان با سه هدف راهبری توسعه، ایجاد زیرساخت ها و رصد توسعه در استان آذربایجان غربی نیز شکل گرفت.
وی با اشاره به وظایف سازمان مدیریت و برنامه ریزی در استان، گفت: فعالیت در حوزه‌های برنامه ریزی و بودجه و مباحث مربوط به طرح های تحقیقاتی و مطالعاتی و نیز بودجه دستگاههای اجرایی شامل بودجه هزینه ای و عمرانی، فعالیت در حوزه توسعه مدیریت و منابع انسانی شامل ارزیابی عملکرد دستگاه های اجرایی و پیگیری استخدام در دستگاه های اجرایی، فعالیت در حوزه آمار و اطلاعات شامل سرشماری ها، نمونه گیری، تهیه نقشه و آمار، GIS ، نظام اجرایی و عمرانی استان و امور پیمانکاران، امور پژوهشی، آموزش نیروهای دستگاه های اجرایی با تکیه بر توانمندسازی آنها و نیز پژوهش های توسعه ای بر عهده سازمان مدیریت و برنامه ریزی است. همچنین سازمان به صورت کلان با 17 شهرستان استان، نمایندگان محترم استان در مجلس شورای اسلامی و همه دستگاه های اجرایی در سطح استان در ارتباط است.
این مقام مسئول با اعلام اینکه آماده تدوین برنامه ششم توسعه استان هستیم، تصریح کرد: سازمان مدیریت و برنامه ریزی برای تصمیم سازی و تصمیم گیری در خصوص مباحث مرتبط با توسعه استان نقش اساسی دارد.
وی با اعلام اینکه ارتقای شاخص های توسعه و تبیین دلایل توسعه نیافتگی استان از دغدغه‌های اصلی سازمان مدیریت و برنامه ریزی است، اضافه کرد: معتقدیم که باید ادبیات واحدی درباره مبانی توسعه استان، نحوه رفع تنگناهای مالی و رمزگشایی از دلایل توسعه نیافتگی استان در میان همه مسئولان شکل بگیرد تا همه در مسیری واحد قدم برداریم.
حضرتی به شکاف موجود در میان استان ها به لحاظ توسعه نامتوازن اشاره و اظهار کرد: همین شکاف به نحو دیگری در میان شهرستان های استان نیز وجود دارد و تلاش ما بر تبیین و سنجش میزان شکاف است تا متعاقب آن اقدامات اقتصادی و اجتماعی مناسب برای کاهش نابرابری‌ها شکل گیرد.
وی به رونمایی از سند چشم انداز توسعه سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان نیز اشاره کرد و گفت: آرمان ما در این سند بر این است که جزو 5 استان اول کشور در تحقق اهداف توسعه بوده و به عنوان سازمانی الگو، یادگیرنده، منضبط، خلاق و دارای دغدغه توسعه فعالیت کنیم.
این مقام مسئول با بیان اینکه شعار سازمان نیز بر اساس اهداف آن تنظیم شده است، ادامه داد: سازمان مدیریت و برنامه ریزی آذربایجان غربی متعلق به همه کسانی است که دغدغه توسعه دارند. در این ارتباط معتقدیم نباید پشت درهای بسته برای توسعه استان تصمیم گرفت و تلاش می کنیم درهای سازمان به روی همه افراد دارای فکر و دغدغه توسعه باز شود.
در ادامه این نشست خبری، خبرنگاران پرسش های خود را مطرح و ریاست سازمان به آنها پاسخ داد.
ارتقای شاخص های توسعه از زمان احیای سازمان مورد تاکید بوده است. در این مدت سازمان مدیریت و برنامه ریزی چقدر توانسته به این هدف برسد و پایین بودن شاخص ها را رفع کند؟
البته ارتقای شاخص های توسعه به تنهایی بر عهده سازمان مدیریت و برنامه ریزی نیست و همه ارکان توسعه و حتی همه قوای مستقر در استان اعم از نمایندگان مردم در مجلس، قوه قضاییه برای زمینه سازی و قوه مجریه باید دست به دست هم بدهند. در ارتباط با ارتقای شاخص های توسعه انسانی سه مؤلفه وضعیت مطلوبی نداشتند که شامل شاخص های سواد، درآمد سرانه و سلامت هستند. در ارتباط با درآمد باید کار اساسی صورت بگیرد تا به سطح مطلوب برسیم. ارقامی که در ابتدای کار دولت تدبیر و امید درباره شاخص درآمد سرانه استان به دست ما رسید، نشان می داد که در سال 90 وضعیت درآمد هر شهروند آذربایجان غربی کمتر از 50 درصد درآمد میانگین کشوری است. اما در حال حاضر براساس اعلام مرکز آمار ایران، این رقم در کشور به 13 میلیون تومان و در استان به بالای 7 میلیون تومان رسیده است. این شکاف آزاردهنده با وجود بهبود، هنوز هم وجود دارد و راهکار رفع آن نیز این است که با سرمایه گذاری در زیربناهای تولیدی استان، زمینه حضور بخش خصوصی فراهم شده و تولید در استان افزایش یابد. همچنین پیشنهادهایی برای رونق تولید، هماهنگی با بانک ها، ایجاد مناطق آزاد تجاری و... صورت گرفته که امیدواریم با تحقق آن، شاهد رشد اقتصادی و به تبع آن بالا رفتن شاخص درآمد سرانه در آذربایجان غربی باشیم. در ارتباط به شاخص سلامت، دغدغه اصلی ما در ارتباط با بهبود سرانه تخت فعال و اتمام طرح های بیمارستانی است. حدود 1.7 تخت به ازای هر هزار نفر در کشور فعال است که این شاخص در استان ما یک درصد است و در صورت به پایان رسیدن پروژه های نیمه تمام بیمارستانی به 1.5 درصد خواهد رسید. تلاش سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان بر اتمام پروژه های بیمارستانی به ویژه در جنوب استان با استفاده از مصوبات و اعتبارات سفر ریاست محترم جمهور است. در رابطه با شاخص سواد هم اقدامات مثبتی صورت گرفته و امیدواریم آثار آن را در سرشماری سال جاری که در آبان ماه امسال اجرا خواهد شد، مشاهده کنیم.
این را هم باید اعلام کنیم که در سال 94 به اذعان معاون رئیس جمهور، از لحاظ بودجه ای وضعیتی را شاهد بوده ایم که حتی قابل مقایسه با سال 66 که کشور در وضعیت جنگی و شرایط بد اقتصادی قرار داشت هم نبود. تا جایی که در انتهای سال 94، دولت حتی برای پرداخت حقوق بازنشستگان، یارانه ها و حقوق کارمندان دولت نیز با مشکل روبرو شد. بنابراین با منابع مالی محدود طبیعی است که بهبود شاخص ها از رشد کمی برخوردار باشد.
همیشه همینطور بوده که در تعداد مصوبات مشکلی نداشته ایم. اما نهایتاً در تخصیص با مشکل مواجه می شویم. چه تضمینی وجود دارد که تخصیص ها خوب پیش برود و ما بتوانیم برای رسیدن به میانگین ملی شاخص ها امیدوار باشیم؟
وقتی از تضمین صحبت می کنیم، قسمتی از آن مربوط به بهبود فضای کسب و کار در کشور است. وقتی درآمدها کاهش یافته، درآمد در اختیار دولت نیز برای تأمین هزینه ها کم شده است. درآمد دولت نیز یا ناشی از فروش نفت است و یا از محل سایر درآمدها و لازمه تحقق بخش اعظم درآمدهای غیرنفتی، از محل مالیات است. حال وقتی قیمت نفت کاهش یافته، دولت نیز تکیه بر سایر درآمدها دارد و پیرو آن؛ بهبود وضعیت تخصیص هم منوط به بهبود وضعیت درآمدی دولت است. اما در سفرهای مقام معظم رهبری و ریاست محترم جمهور و طرح های مصوب آن؛ سازمان مدیریت و برنامه ریزی تضمین می دهد که آن پروژه ها تخصیص 100 درصدی داشته باشند. بخشی از تنگناهای توسعه ای استان هم علاوه بر اعتبارات استان، درگیر بودن با پرداخت مطالبات پیمانکاران در پروژه ها است که مشکل اساسی دولت در ساخت و ساز پروژه ها به شمار می رود. اما تسویه قسمتی از مطالبات پیمانکاران همزمان با پیشرفت پروژه ها، کاری است که دولت در حال حاضر انجام می دهد.
یک سال از احیای سازمان مدیریت و برنامه ریزی آذربایجان غربی می گذرد. اصلاح روندها یکی از اهداف احیای سازمان بود. سازمان در استان به ویژه در بخش توزیع شاخص ها چه عملکردی داشته است؟
در رابطه با اصلاح روندها، ما اصلاح را از خود سازمان شروع کردیم. استحضار داشته باشید سازمان -به ویژه در استان ها- در دل یک نهاد+ سیاسی و امنیتی حل و هضم شده بود. البته احتمالاً نگاه دلسوزانه ای به این موضوع وجود داشت، بعد از احیای سازمان نیز این نهاد که وظیفه اش برنامه ریزی و تلاش برای بهبود شاخص ها است، به زمان مناسبی برای احیا از درون و بازیابی خود نیاز داشت. با اعتماد و نگاه مثبت استاندار آذربایجان غربی، وضعیت در استان ما بهتر بود. اما بعد از احیا انتظارات هم شروع شده و در حال حاضر، تلاش می کنیم که وظایف راهبری توسعه در ابتدا از درون سازمان آغاز شود. ما متولی توزیع بیت المال در استان هستیم و آن را از وضعیت چانه زنی مرسوم دستگاه های اجرایی در گذشته، به حالتی تبدیل کرده ایم که دستگاه های اجرایی و فرمانداران هر 17 شهرستان به عدم سوگیری سازمان در توزیع منابع از طرف ما به اطمینان کامل رسیده اند. خود همین موضوع یک موفقیت است. ترویج گفتمان مشترک توسعه در استان نیز از اهداف ما بوده و امیدواریم که گفتمان توسعه و ارتقای شاخص ها تبدیل به یک مطالبه عمومی شود.
انطباق شاخص های توسعه با اقتصاد مقاومتی و 10 فرمان اقتصاد مقاومتی مقام معظم رهبری چقدر است و پیشرفت فرهنگی استان در چه وضعی است؟
سازمان مدیریت و برنامه ریزی راهبر توسعه است و طبیعی است که مجری توسعه، دستگاه های اجرایی هستند و ما باید زمینه و امکانات مناسب مالی برای تحقق برنامه های آنها فراهم شود. در رابطه با اقتصاد مقاومتی نیز، دستورات رهبر معظم انقلاب اسلامی این بود که دولت و به طور مشخص سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور دست به تدوین برنامه دیگری نزند، بلکه برنامه ششم را با رویکرد اقتصاد مقاومتی تدوین کند. در واقع برداشت و فهم ما نیز از اقتصاد مقاومتی همین است که یکی از دغدغه های اقتصاد مقاومتی تحقق اهداف سند چشم انداز 20 ساله می باشد. هدف سند چشم انداز رسیدن به رشد 8 درصدی بود. اما در دهه اول اجرای سند، شاهد بودیم که رشد با هدف پیش بینی شده فاصله بسیار زیادی پیدا کرد و به 6.8- درصد تنزل یافت. به نظر می رسد با بالا رفتن بهره وری، کنترل بیکاری، تولید صادراتی، ارتباط هوشمندانه با دنیای خارج، افزایش تولید و کاهش تورم، در مسیر اقتصاد مقاومتی حرکت کرده ایم. اقتصاد مقاومتی یک موضوع انتزاعی نیست و باید با هدف گذاری ها، به آن برسیم و در صورتی که الزامات برنامه ششم محقق شوند، به آن خواهیم رسید و معتقدیم که برنامه ششم نیز در این راستا بوده و عملیاتی است. آنچه ما در استان انجام دادیم، پیگیری مباحث اقتصاد مقاومتی در سازوکار اجرایی خاص خود بود و در کارگروه های اقتصاد مقاومتی، تدوین سند برنامه ششم توسعه استان و شورای برنامه ریزی و توسعه از دستگاه های اجرایی خواسته شده که با رویکرد تامین رشد پویا، تحقق اهداف سند چشم انداز و تحقق شاخص های اقتصادی؛ برنامه ها و پروژه های خود را اعلام کنند. در پاسخ به قسمت دوم سوال؛ مستحضرید که بودجه فرهنگی از فضای سایر حوزه ها جدا نیست و بر همین اساس، هر برنامه ای هم در حوزه فرهنگی پیشنهاد شده، در حد وسع برای تأمین منابع مالی لازم برای آن اقدام کرده ایم.
متاسفانه در برنامه پنجم توسعه کشور، به اهداف و برنامه ها نرسیدیم. در برنامه ششم توسعه چه برنامه هایی تدوین شده که به ویژه در برش استانی به آن برسیم؟
در همه جای دنیا، برنامه، سند آمال و آرمان هاست و رسیدن به اهداف سال افق را مد نظر قرار می دهد. همانطور که در سند چشم انداز از آرمان ها فاصله گرفته شده، ممکن است در سند برنامه هم چنین شود. هدفگذاری خوب است و باعث پویایی می شود. اما این موضوعات در برنامه ششم عملیاتی تر شده و بعد از ابلاغ سیاست های برنامه ششم توسط مقام معظم رهبری که باعث جامع تر شدن آن شده، سازمان مدیریت بنا را بر این گذاشت که با تأکید بر پیشران های توسعه و برنامه های شاخص پیش برود. در استان ما هم بنا بر بهبود وضع شاخص های توسعه انسانی، تأمین زیرساخت ها و گذاشته شده، بعد از استقرار دولت تدبیر و امید مقرر شد در نظریه پایه توسعه استان محوریت توسعه صنعت، گردشگری، تجارت خارجی و ارتقای بخش کشاورزی تعیین شد. معتقدیم باید از قابلیت 967 کیلومتر مرز با سه کشور و استفاده از آن برای جذب سرمایه گذار خارجی نیز بهره مند شویم. هر چندآإآهر چند در بحث زیرساخت های مربوط به راه به ویژه در مبادی مرزی دارای مشکل هستیم، اما تصمیمات خوبی برای بهبود زیرساخت ها در بخش های حمل و نقل، بهداشت و درمان، آموزش عالی، منابع آب و ورزش گرفته شده و زمینه های مطلوب اجرای آنها در سفر ریاست جمهوری تهیه می شود.
آخرین وضعیت بودجه و درآمد استان و وضعیت شهرستان ها را ارائه کنید و اینکه توزیع بودجه در شهرستان ها چگونه صورت می گیرد؟
یکی از مباحث ما در استان، منابع درآمدی است. پیش بینی منابع درآمدی استان در سال 94، حدود 777 میلیارد تومان بود که 90 درصد آن محقق شد. برای سال 95 نیز حدود 933 میلیارد تومان درآمد پیش بینی شده که رشد 20 درصدی نسبت به سال گذشته دارد. اعتبارات عمرانی سال 95 حدود 750 میلیارد تومان و اعتبارات مصوب پروژه های ملی نیز حدود 247 میلیارد تومان است که در مجموع رقم اعتبار یک هزار میلیارد تومانی را نشان می دهد. طبیعی است که میزان تخصیص این اعتبار بحث دیگری است. در بحث نسبت درآمدهای مالیاتی به تولید ناخالص ملی نیز میانگین کشوری 6 درصد و میانگین آذربایجان غربی 1.5 درصد می باشد که بنیه ضعیف و درآمد پایین فعالان اقتصادی استان را نشان می دهد. اعتبارات هزینه ای استان نیز حدود 287 میلیارد تومان است که صرف پرداخت حقوق و مزایای دستگاه های اجرایی استان خواهد شد. در کل باید اذعان کرد که اعتبارات عمرانی استان ها، متناسب با جمعیت آن است. یعنی اگر سهم جمعیتی ما 4.1 درصد از جمعیت کشور باشد، سهم اعتبارات نیز همین اندازه خواهد بود. البته ضروری است در استان های محروم، توزیع اعتبارات با تبعیض مثبت جبران می شود تا عاملی برای رفع عقب ماندگی ها باشد. اعتبارات هم براساس شاخص جمعیت، پروژه های نیمه تمام و با توجه به در اولویت بودن شهرستان های کمتر توسعه یافته توزیع خواهد شد.
مدیران مدام از شاخص های پایین سخن می گویند. اما کسی استعفا نمی دهد. گویا این موضوع باعث افتخار هم هست.
ما در بسیاری شاخص ها از دنیای پیشرفته عقب هستیم. اما این دلیلی برای استعفا نیست و باید به دنبال راهکار رفع نواقص و بهبود شاخص ها بود. باید با زبان تحلیل درباره استان سخن بگوییم و من شخصاً معتقدم که اگر افتخار دولت ها به توسعه یافتگی در دوران آنها بوده، باید ناکارآمدی هایی که در دوره آنها و در قالب عقب ماندگی ها تجلی یافته را نیز گردن بگیرند. حال اگر مدیری به این نقطه برسد که نمی تواند کاری برای بهبود وضعیت انجام دهد و باید استعفا دهد، بهتر است استعفا بدهد.
نقش رسانه ها در تدوین سند توسعه استان را چگونه ارزیابی می کنید؟
رسانه ها از ارکان توسعه هستند و باید برای رسیدن به ادبیات مشترک درباره توسعه و برنامه ریزی استان کمک کار ما باشند. خوشبختانه ساختار سازمان مدیریت و برنامه ریزی در بطن خود انجمن های تخصصی و صاحب نظران توسعه استان را گنجانده است. می خواهیم در این انجمن ها شاهد تعامل سازمان با نخبگان باشیم و رسانه ها هم یکی از گروه های هدف ما هستند. همچنین برای همایش نقش روابط عمومی در تدوین سند برنامه ششم توسعه استان برنامه ریزی کرده ایم که می تواند متناظر این همایش برای رسانه ها نیز برگزار شود.
در پایان 4 سال خدمت دولت یازدهم، طرح های نیمه تمام استان به کجا خواهند رسید؟
طرح های نیمه تمام استان اولویت بندی شده اند. به این صورت که طرح های با پیشرفت فیزیکی بالای 80 درصد در اولویت قرار گرفتند و بعد از آن، سراغ طرح هایی با درصدهای پیشرفت فیزیکی پایین تر رفتیم. ساز و کار سازمان مدیریت و برنامه ریزی برای واگذاری طرح ها به پیمانکاران بخش خصوصی و در صورت لزوم، خرید خدمت از بخش خصوصی برنامه ریزی شده و به همین منظور، بخشی از فرصت های سرمایه گذاری استان در سایت سازمان نیز بارگذاری شده است. به نظر می رسد این موضوع بتواند در جذب سرمایه گذار از فضای مجازی نیز کمک رسانی کند. ضمن اینکه بسیاری از طرح های نیمه تمام استانی در دولت تدبیر و امید به بهره برداری رسیده است.
در دولت قبل، شاهد استخدام هایی خارج از ضابطه در بدنه دولت بودیم. درباره این استخدام ها و سرنوشت آنها بفرمایید.
طبق قانون خدمات کشوری، دستگاه های اجرایی مجازند فقط به اندازه 10 درصد از نیروهای رسمی و پیمانی خود، نیروهای قراردادی را در قالب کار معین بکارگیری کنند. در حالی که این آمار در برخی دستگاههای استان به بیش از 50 درصد نیز می رسد. این استخدام ها در غیاب سازمانی مثل مدیریت و برنامه ریزی صورت گرفته و دولت کنونی تنها به ساماندهی نیروهای بلاتکلیف مصوبه مهرآفرین (مربوط به دولت قبل) پرداخته و هیچ استخدام بدون آزمونی نداشته است. تخلف های استخدامی دولت قبل شامل تبدیل وضعیت بدون ضابطه نیروهای شرکتی به قراردادی و افزایش نیروهای قرارداد کار معین بوده است. اکنون نیز در دستگاه هایی که سهم نیروهای قراردادی نسبت به پیمانی و رسمی بالاست، نیازمند ساماندهی هستیم و همچنین آن دسته از نیروهای دستگاه های اجرایی که تحصیلات پایین دارند هم باید تحصیلات مرتبط با شغل را کسب کنند.
این نشست خبری در سالن جلسات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی در حالی برگزار شد که 25 خبرنگار از رسانه های دیداری، شنیداری، مکتوب و مجازی در آن حضور داشتند.