پیامبر اکرم (ص):
لَوْ یَعْلَمُ الْعَبْدُ مَا فِی رَمَضَانَ لَوَدَّ أَنْ یَکُونَ رَمَضَانُ السَّنَة
اگر بنده «خدا» مى دانست که در ماه رمضان چیست (چه برکتى وجود دارد)دوست مى داشت که تمام سال، رمضان باشد.
بحار الانوار
"ماه رمضان در هر سال، قطعهاى از بهشت است که خدا در جهنّم سوزان دنیاى مادّى ما آن را وارد مىکند و به ما فرصت مىدهد که خودمان را بر سر این سفره الهى در این ماه، وارد بهشت کنیم. بعضى همان سىروز را وارد بهشت مىشوند. بعضى به برکت آن سىروز، همه سال را و بعضى همه عمر را.
حدیث صحیح معتبر از پیغمبر اکرم (صلّىاللَّهعلیهوالهوسلّم)این است: «الصّوم جنّة من النّار»؛ روزه، سپر آتش است. از طرق اهل سنت هم همین مضمون با الفاظ مختلف نقل شده است؛ از جمله این لفظ: «الصّیام جنّة العبد المؤمن یوم القیامة کما یقى احدکم سلاحه فى الدّنیا»؛ همچنانکه شما در دنیا با سلاح و وسیلهى دفاعىِ خودتان از خود دفاع مىکنید، در آخرت هم بهوسیلهى روزه از خودتان در مقابل تعرض آتش دوزخ دفاع مىکنید. خصوصیت روزه چیست که تعبیر «جنّة من النّار» دربارهى آن بیان شده است؟ خصوصیت روزه عبارت است از کفّ نفس. روزه، مظهر کفّ نفس است؛ لذا در روایات، ذیل آیهى شریفهى «واستعینوا بالصّبر و الصّلاة» صبر را به روزه تعبیر کردهاند. روزه، مظهر گذشت از خواستههاست. اگرچه زمانِ روزه محدود است - چند ساعت در روز، آن هم چند روز در سال - لیکن به صورت نمادین، یک حرکت اساسى براى انسان است. چرا؟ چون هواهاى نفسانى و هوسها و خواست هاى نفس، همان مسیرى است که انسان را به گناه مىرساند. اینطور نیست که مشتهیات نفسانى با گناه ملازم و از یکدیگر اجتنابناپذیر باشند؛ نه، بعضى از مشتهیات نفسانى هم حلال است. اما اینکه انسان دهنهى نفس را بردارد، نفس خود را بىمهار و بىدهنه رها کند و اسیر مشتهیات آن شود، همان چیزى است که امیرالمؤمنین (علیهالصّلاةوالسّلام) در نهجالبلاغه فرمودند: "حمل علیها اهلها"؛ او را روى اسب سرکشى انداختهاند که دهنهى آن دست این شخص نیست و اسب سرکش هم او را مىبرد به پرتگاه پرتاب مىکند. هواى نفسانى انسان را به سمت گناهان مىکِشد.
ماه رمضان فرصت بسیار استثنایى و بزرگى است که بتوانیم در این ماه مبارک بر سر سفرهى ضیافت الهى حاضر بشویم. این فرصت استثنایى در طول سال نظیر ندارد. در این ماه، دستور و اراده الهى این است که انسان مؤمن، با همه استعداد خود، با توانِ کامل، در راه تکامل، در راه خودسازى، در راه ترقّى و عروج، حرکت شتابانى انجام دهد. هدف از ماه رمضان این است. همین است که انسان مؤمنْ این فرصت را پیدا کند که در این ماه، خود را شستشویى دهد و تطهیر کند. انسان دچار سهو و نسیان است؛ دچار گرفتارى است؛ دچار غفلت است؛ گناه مىکند؛ از خدا دور مىشود؛ از هدف خلقت خود دور مىافتد. باید به انسان مؤمن و پرهیزکار فرصتى داد که بتواند آن عقبماندگی ها را جبران کند. این فرصت در بهترین فصلش، ماه رمضان است."