تابستانی پراز جشنواره و رایحه دل‌انگیز کتاب

امتحانات بسیاری از دانش‌آموزان مقاطع ابتدایی به پایان رسید و دانش‌آموزان مقاطع بالاتر هم تا چند روز دیگر تعطیلات خود را آغاز می‌کنند. از گذشته تاکنون یکی از دغدغه‌های مهم مسئولان، خانواده‌ها و کارشناسان امور تربیتی چگونگی گذران اوقات فراغت کودکان و نوجوانان بود...

امتحانات بسیاری از دانش‌آموزان مقاطع ابتدایی به پایان رسید و دانش‌آموزان مقاطع بالاتر هم تا چند روز دیگر تعطیلات خود را آغاز می‌کنند. از گذشته تاکنون یکی از دغدغه‌های مهم مسئولان، خانواده‌ها و کارشناسان امور تربیتی چگونگی گذران اوقات فراغت کودکان و نوجوانان بود. موضوعی که هر سال در تابستان به‌صورت ویژه‌ای خانواده‌ها با آن مواجه شده و سعی می‌کنند برای آن برنامه‌ای ترتیب دهند. یکی از نهادهایی که هر سال در کنار برنامه‌های ثابت خود در طول سال، برنامه‌های ویژه‌ای برای غنی‌سازی اوقات فراغت کودکان و نوجوانان اجرا می‌کند، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است. این اداره کل با 27 مرکز ثابت، 4 مرکز سیار و یک مرکز پستی ارسال کتاب برای مناطق محروم در مازندران 32 مرکز دارد.
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مازندران با بیان این‌که همه برنامه‌های کانون اوقات فراغتی است، به همشهری گفت: در طول سال متناسب با اوقات فراغت دانش‌آموزان از ساعت 10 تا 16 برنامه داریم. اما در تعطیلات تابستان برنامه‌های ویژه‌ای داریم که در قالب 40 عنوان فعالیت فرهنگی، ادبی، علمی و مذهبی ارائه می‌شود. در تمامی این برنامه‌ها مشخصه ویژه این است که کودک با اراده خود برنامه‌ها را انتخاب می‌کند و حتی ساعت مقرر نیز ندارد.
«قاسم عزیززاده‌گرجی» با اشاره به تعریفی از غنی‌سازی اوقات فراغت به سراغ برنامه‌های تابستانی کانون پرورش فکری رفت و افزود: غنی‌سازی اوقات فراغت یعنی این‌که آیا می‌توانیم فرصت بیکاری کودکان و نوجوانان را با برنامه‌های موثر پر کنیم؟ اینکه چقدر این فعالیت‌ها تأثیرگذار است بسیار مهم بوده و باید بدان توجه داشت. به همین خاطر در کانون پرورش فکری این فعالیت‌ها مقطعی نبوده و این‌گونه نیست که در پایان تابستان به فراموشی سپرده شود.
این مقام مسئول نخستین برنامه تابستانی را جشنواره رضوی دهه کرامت عنوان کرد و گفت: این جشنواره با 8 عنوان فعالیت فرهنگی، هنری و ادبی از میلاد امام رضا‌(ع) تا میلاد حضرت معصومه‌(س) از 24 مرداد ماه آغاز می‌شود. آثار این جشنواره در مرحله استانی داوری شده و سپس به مرحله کشوری راه می‌یابد. مورد بعد جشنواره نمایش عروسکی در اواخر تیرماه است. تمام تیم‌هایی که در حدود یک سال اخیر در تولید عروسک و نمایشنامه فعالیت کردند در صورت دارا بودن 10 اجرا می‌توانند در این جشنواره شرکت کرده و برگزیدگان به مرحله کشوری معرفی می‌شوند. در حال حاضر 20 نمایش آماده شد که جشنواره در ساری و چالوس برگزار می‌شود. نکته مهم در این جشنواره نقش فعال و مشارکتی خود کودکان است.  

جشنواره مجسمه‌های شنی
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مازندران همچنین با اشاره به برگزاری اردوهای تفریحی در هفته نخست شهریور ماه دیگر برنامه مهم این دستگاه را برگزاری سومین جشنواره مجسمه‌های شنی عنوان کرد و گفت: در این جشنواره که به صورت گروهی و با نام «لبخندهای ساحلی» از 15 تا 20 شهریور ماه در یکی از شهرهای ساحلی استان برگزار می‌شود، رویکرد کتاب در تولید آثار شنی مطرح است. یعنی این‌که کودکان و نوجوانان پس از مطالعه یک کتاب تصویر ذهنی خود از آن کتاب را در قالب یک حجم بر روی شن پیاده می‌کنند. در پایان کار نیز همان کتاب پیاده شده به بازدیدکنندگان هدیه داده می‌شود.  
وی افزود: دوره آموزشی برای همکاران با عنوان هنرهای سنتی بومی و محلی پس از ماه مبارک رمضان برای توانمندسازی مربیان اجرا می‌شود. این برنامه در قالب فرآیندی است که پس از آموزش همکاران و اجرای آن‌ها در شهرستان‌ها آثار کودکان و نوجوانان در قالب نمایشگاه عرضه می‌شود. همچنین نشستی تخصصی برای همکاران با موضوع قصه‌گویی با رویکرد آموزشی نیز داریم. تشکیل گروه‌های سرود و اجرای برنامه‌ها در این زمینه را نیز در تمامی مراکز در 2 بخش خواهران و برادران خواهیم داشت که با اهدافی همچون بهر‌گیری از هنر موسیقی و قابلیت‌ها در سرود و انتقال مفاهیم صورت می‌پذیرد.

طرح دوپنجره با حضور نویسنده فرانسوی
عزیززاده گرجی با اشاره به طرح «دو پنجره» آن را یکی از برنامه‌های موثر کانون پرورش فکری برشمرده و خاطرنشان کرد: در این طرح از نویسندگان مطرح کشوری در حوزه کودک و نوجوان دعوت می‌شود تا به تبادل اندیشه و دیدار چهره به چهره با کودکان و نوجوانان مازندرانی بپردازند. از این‌رو از یک ماه قبل کتاب‌ها در اختیار کودکان و نوجوانان قرار می‌گیرد تا آن‌ها با مطالعه آثار به دیدار نویسندگان آن کتاب‌ها رفته و در مورد کتاب گفت‌وگو کنند. دو نویسنده‌ای که امسال در قالب این طرح به مازندران خواهند آمد خانم «افسانه شعبان‌نژاد» و نویسنده معروف فرانسوی ساکن ایران «کلر ژوبرت» هستند. یکی از مزایای این طرح این است که نویسنده از نزدیک با اندیشه‌ها، ایده‌ها و برداشت‌های کودکان و نوجوانان آشنا شده و می‌تواند آن‌ها را در آثار خود به کار بندد.
مدیرکل کانون پرورش فکری مازندران با اشاره به دیگر برنامه‌های مرتبط با حوزه کتاب، افزود: طرح «بر مدار کتاب» نیز در راستای ترغیب کودکان و نوجوانان به مطالعه از تیرماه آغاز می‌شود. «بر مدار کتاب» به این صورت است که کتاب‌هایی توسط خود کودکان و نوجوانان انتخاب و مطالعه می‌شود و مربی کانون به خلاصه و بازخورد آن امتیاز می‌دهد. هر چند تعداد کتابی که توسط کودک یا نوجوان مطالعه شود به آن امتیاز داده شده و مجموع امتیازات داوری و به برگزیدگان جوایزی اهدا می‌شود. بازخورد کلی آثار کودکان و نوجوانان نیز در یک نمایشگاه مرتبط برگزار می‌شود.

برنامه‌های اختصاصی مراکز در تابستان  
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در کنار برنامه‌های متمرکز استانی، برنامه‌های گسترده شهرستانی نیز برای هر مرکز دارد. مدیرکل کانون پرورش فکری با اشاره به برنامه‌های 27 مرکز به ذکر برخی از آنان پرداخته و گفت: برنامه بازی با کتاب در مرکز نور، تئاتر کاغذی در رامسر، گام به گام با نمایش عروسکی در چالوس، عروسک توانا در ساری، هم فال هم تماشا در بابل، خانه‌به‌خانه با کتاب در محمودآباد، سرزمین مادری در آمل، روزهای ماندگار در کیاسر، چراغ هدایت در نکا، در شبستان خورشید در سیمرغ، قاصدک خیال در قائمشهر و در سایه سار خورشید در پل‌سفید از جمله برنامه‌های اختصاصی هر شهرستان به شمار می‌آیند.

گزارش عملکرد تابستان 94
برنامه‌های اداره کل کانون پرورش فکری در حالی قرار است در تعطیلات تابستانی برگزار شود که طبق گزارش این اداره در تابستان سال گذشته 13هزار و 433 دفعه برنامه در مازندران اجرا شد. این میزان برنامه با حضور حدود 180 هزار «دفعه‌–‌نفر» شرکت کننده اجرا شد. همچنین در این مدت 53‌هزار و 588 نفر کتاب امانت گرفتند. به گفته عزیززاده گرجی استقبال خانواده‌ها از برنامه‌های کانون پرورش فکری هر سال بیشتر شده و انتظار این است که امسال نیز با افزایش استقبال مواجه باشیم. به نظر می‌رسد با شهریه اندک و خدمات متنوع این نهاد فرهنگی و هنری چشم‌انداز روشنی برای حضور فعال و مستمر کودکان و نوجوانان  استان در کلاس‌های مختلف کانون مورد انتظار باشد.

 
·         برنامه بازی با کتاب در مرکز نور، تئاتر کاغذی در رامسر، گام به گام با نمایش عروسکی در چالوس، عروسک توانا در ساری، هم فال هم تماشا در بابل، خانه‌به‌خانه با کتاب در محمودآباد، سرزمین مادری در آمل، روزهای ماندگار در کیاسر، چراغ هدایت در نکا، در شبستان خورشید در سیمرغ، قاصدک خیال در قائمشهر و در سایه سار خورشید در پل‌سفید از جمله برنامه‌های اختصاصی شهرستان‌ها به شمار می‌آیند.