به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان،چهل و پنجمین نشست ترویج خواندن با موضوع «نقد نمایشنامه و ترویج خواندن»، در کتاب‌خانه مرجع کانون برگزار شد و در آن حسن پارسایی منتقد، نویسنده و مترجم بر اهمیت حفظ روحیه شاد در متون نمایشی کودک و پرهیز از دخالت دادن کودکان در مسایل بزرگ‌سالان به‌ویژه موضوع‌های عمیق اجتماعی و سیاسی تاکید کرد.

او بر این اعتقاد است اگرچه هنرمند سهمی در تربیت کودک دارد اما باید این اثر را هنرمندانه برای مخاطب خود اجرا کند و حوصله، طاقت، قدرت تغییرپذیری و بازخوردی کردن موضوع‌ها را در نظر بگیرد.

به گفته‌ی این نویسنده در برخی آثار حوزه کودک گاهی اهداف سیاسی اجتماعی نویسنده در قالب شخصیت‌های عروسکی و حیوانی به کودکان تحمیل می‌شود، در حالی که نویسنده و هنرمند حق ندارد با کودک برخورد ابزاری داشته باشد؛ این نویسنده‌ها  حتی در حوزه خلق اثر برای نوجوانان هم با شخصیت‌های داستانی برخورد کاریکاتوری دارند و شخصیت‌های انسانی را به صورتی کاریکاتوری نمایش می‌دهند به این معنی که 90 درصد گفت‌و‌گوها انسانی و تنها 10 درصد حیوانی است برای این کار باید حیوانات و خصوصیت‌های آن‌ها را بشناسیم.

پارسایی با بیان این که در نمایشنامه‌نویسی برای نوجوانان - برعکس کودکان - می‌توانیم از ساختارهای پیچیده یا پازل‌گونه و معمایی هم استفاده کنیم در عین حال تصریح کرد که دخالت دادن آن‌ها در مسایل بزرگ‌سالان حاصل کج سلیقگی هنرمندان است چراکه کودکان و نوجوانان منشاء هیچ عارضه یا جنگی در سطح جهان نیستند و فرصت کافی برای این که بعدها وارد مسایل سیاسی شوند برای آن‌ها وجود دارد.

به باور وی نمایشنامه برای نوجوانان باید با شیوه‌ی پازل‌گونه و معمایی پیش برود و برای مخاطب جذابیت ایجاد و او را سرگرم کند، لذت زیست عاطفی را به تماشاگر بچشاند تا مخاطب از پاسخی که نمایش به پرسش‌های او داده شده است به وجد بیاید و در پایان سالن را ترک کند.

پارسایی در این نشست به صراحت گفت: اثری که نوجوان را سرگرم می‌کند وقت تلف‌کنی نیست. من اسمش را می‌گذارم زیست عاطفی، چرا که مخاطب با لذت گره‌گشایی، همراه می‌شود و ارتقا پیدا می‌کند؛ این لذت به رشد جسمی او نیز کمک خواهد کرد.

این منتقد، شاخصه‌های نگارش اثر هنری را لذت‌بخشی، تحریک احساسات، فعال کردن حواس پنج‌گانه به ویژه برای کودکان و زیست عاطفی برشمرد و افزود: هنرمند معلم نیست، البته معلمی در بخش‌هایی از کار هنری او وجود دارد، وجه معلمی هنرمند بیشتر در نمایشنامه‌ها و قصه‌های آموزشی پررنگ‌تر می‌شود ولی به نظر من هر اثری چه نمایشنامه چه فیلم‌نامه از اساس باید هنری باشد و بعد، اگر حرف یا پیامی دارد آن را انتقال دهد به این معنی که اول ارتباط‌های عاطفی با مخاطب برقرار شود و پس از آن، از مسیر ارتباط‌های معنایی، پیام منتقل خواهد شد.

پارسایی البته می‌گوید نمایشنامه‌نویس بر اساس ویژگی‌های دوران نوجوانی باید تجربه‌های اجتماعی فراوانی را اندوخته باشد و به پژوهش و تحقیق میدانی، و کتاب‌خانه‌ای و مطالعات جامعه‌شناسی، روانشناسی، تاریخ، فلسفه، زیبایی‌شناسی و شناخت تراز فرهنگی جامعه نیاز دارد؛ تردیدی نیست که هنرمند برخاسته از تجربیات اجتماعی و زیست عاطفی در جامعه است.

این نویسنده و مترجم وقتی به ویژگی‌های کودک اشاره می‌کند، دوران کودکی را دوران تقلید و باورپذیری یک‌سویه و تلاش کودک برای اندوخته کردن: «هرآنچه در محیط اجتماعی و زندگی خود می‌بیند در ضمیر ناخودآگاهش»، می‌داند و می‌گوید کودک در دوران تکوین شخصیتش همه چیز را باور می‌کند و کارش جمع‌آوری اطلاعات و دانسته‌های محیط است و بستگی دارد در کجای دنیا و کدام شهر و در چه خانواده‌های زندگی کند، او در این مرحله از زندگی تحت تاثیر داده‌های فرهنگی، اجتماعی و محیطی است.

وی اضافه کرد در این دنیا تخیل حرف اول را می‌زند و اثری که ویژگی تخیل‌زایی نداشته باشد از ارزش هنری برخوردار نیست؛ نمایشنامه‌نویس باید برای فعال کردن چرخه زندگی کودک تلاش کند تا مخاطب بتواند با جامعیت بیشتری به جهان، انسان و محیط اطراف خود نگاه بیاندازد.

وی استفاده از عنصر بازی، توجه به وجه فیزیکی این نمایشنامه‌ها برای سوق دادن کودکان به جمع‌گرایی و ایجاد وابستگی عاطفی، شادی بخشی، کوتاه بودن و آهنگین‌بودن اثر، همراه شدن نمایشنامه با شعرخوانی و هجایی و کوتاه بودن اشعار را به‌عنوان اصلی‌ترین ویژگی‌‌های نمایشنامه کودکان برشمرد.

 چهل و پنجمین نشست ترویج خواندن با موضوع «نقد نمایشنامه و ترویج خواندن»، روز دوشنبه 30 آذر در کتاب‌خانه مرجع کانون برگزار شد و قرار بود که عبدالحی شماسی نیز در آن سخنرانی کند که به دلیل یک مشکل شخصی نتوانست در این نشست حضور داشته باشد.

این کتاب‌خانه دوشنبه پایان هر ماه نشستی را با موضوع اصلی ترویج خواندن برگزار می‌کند.