به گزارش اداره‌کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، سید‌علی‌محمد رفیعی، نویسنده، پژوهشگر و منتقد ادبی درباره نقش کانون در شکل‌گیری، رشد و پیشرفت ادبیات و هنر کودک و نوجوان اظهار کرد: کانون پرورش فکری به ادبیات و هنر کودکان و نوجوانان ایران تمرکز، رسمیت و موقعیت ویژه بخشید. نگاه نو، علمی، جهانی، مترقی و سامانمند به مقوله ادبیات و هنر کودک و نوجوان ایران در کنار بومی‌گرایی و توجه به سنت دیرین و فرهنگ ملی و قومی، در کانون شکل گرفت. محصولات کانون، ادبیات و هنر را با هویت ایرانی در کنار شخصیت جهانی، معنی و عینیت بخشیدند و نمونه‌های خوبی از آن را در اختیار ایرانیان و جهانیان قرار دادند. مقایسه وضعیت تولیدات ادبی و هنری ایران قبل از پیدایش کانون و بعد از آن می‌تواند اهمیت حضور کانون را به عنوان نقطه عطفی در هنر و ادبیات آشکار سازد.
وی در آستانه ورود کانون به ششمین دهه از فعالیت خود، در ادامه سخنانش به تاثیر کانون بر ترویج فرهنگ مطالعه در بین کودکان و نوجوانان اشاره کرد و گفت: کانون با کتاب‌ها و کتاب‌خانه‌های خود به مطالعه جذابیت بخشید و کتاب را در دسترس مخاطبان دور و نزدیک ایرانی قرار داد. اهمیت دادن به متن‌های کارشناسی‌شده، تصویرگری‌های زیبا و صفحه‌آرایی و قطع متناسب با روانشناسی مخاطب، مجموعه‌ای از پیوند دانش و هنر نگارش و آفرینش ادبی و هنری را در خدمت کودکان و نوجوانان به کار گرفت. این مجموعه، کتاب‌خوانی را به کاری لذت‌بخش بدل کرد که در فرایند پیشرفت خود، عادتی شد که تا پایان عمر مخاطب، از او دست برنمی‌دارد.
رفیعی کتاب‌خانه‌های کانون را یکی از نمونه‌های عینی و ابزارهای اجرایی عدالت فرهنگی در جامعه ایران عنوان کرد و گفت: کودکان و نوجوانان ایران، از آذربایجان غربی و کردستان تا سیستان و بلوچستان و از بوشهر و خوزستان تا گرگان و خراسان به یک اندازه می‌توانند از محصولات و خدمات فرهنگی مشابه بهره ببرند. ثمره این بستر همگون و آموزش‌های مشابه فرهنگی ــ که کتاب‌خانه‌های کانون جایگاه آن و مربیان کانون از بارزترین منادیان و کارگزاران آنها هستند ــ سال‌هاست که آشکار شده است. هم‌اکنون بسیاری از شاعران، نویسندگان، هنرمندان و مدیران و مسئولان فرهنگی، آغاز کار آموزشی و پرورشی خود را از کتاب‌خانه‌های کانون و تلاش‌ها و راهنمایی‌های مربیان کانون می‌دانند.
وی در ادامه سخنانش به گستره پوشش جغرافیایی مراکز کانون اشاره کرد و گفت: وضعیت مطلوب، آن است که کانون در هر روستای کشور و هر محله از یک شهر، یک مرکز داشته باشد. حتی اگر ایجاد یک مرکز ممکن نیست، وجود یک نماینده یا رابط، حداقل کار ممکن می‌تواند باشد. تکثیر کتاب‌خانه‌های سیار و حضور ادواری و حداقل هفته‌ای یک یا دو بار آنها در هر روستا و محله و آموزش مستمر مربیان، کارکنان، نمایندگان و رابطان، می‌تواند نام و حضور کانون و محصولاتش را به عنوان جزئی از زندگی روزمره، در جای‌جای ایران، نهادینه کند.
این نویسنده و منتقد ادبی با بیان این‌که کانون به اندازه‌ای می‌تواند در سطح جهان مطرح شود که نگاه جهانی به خود داشته باشد و آثار خود را به زبان‌های بین‌المللی تولید کند، آشنایی مربیان و کارآموزان کانون به زبان‌های خارجی در حد خوانش و نگارش آثار به زبان‌های مهم جهان، را امری ضروری عنوان کرد و پیشنهاد داد: اگر کانون بتواند شعبه‌های کانون زبان را هم گسترش دهد و در کنار آموزش ادبی و هنری به هر هنرجو یا کارآموز کانون، شرط آموزش زبان به او را نیز بگذارد، پس از چند سال شاهد حضور نویسندگان، شاعران و هنرمندانی خواهیم بود که می‌توانند به زبان‌های جهانی تولید کنند و آثار آنها همزمان با تولید، در داوری‌های جهانی نیز مورد ارزیابی قرار گیرد.
