معاون فرهنگی اداره کل کانون فارس، در ادامه مطلب آورده است: شاید اتفاق بیفتد که در گذر زمان، مباحث علمی در مقطعی تعطیل شود ولی این مورد در مسائل تربیتی و پرورشی، هیچگاه رخ نمی دهد. به قول رئیس جمهور شهید، محمد علی رجایی: «مدرسه تعطیل می شود ولی تربیت تعطیل نمی شود ».  در کشور ما به دلیل تعطیلی مدارس در تابستان و وجود اوقات فراغت بیــشتر، فرصت هایی به وجود می آید تا کودکان و نوجوانان به عنوان آینده سازان این مرز و بوم برای تکمیل فعالیت های تربیتی و آموزشی اقداماتی در خور و شایسته انجام دهند.

کارمانی در ادامه گفت: متأسفانه تعدادی از مسئولین و خانواده ها نسبت به اهمیت اوقات فراغت، برخورد سلیقه ای داشته اند و همین نگرش باعث شده تا آنان برای این امر مهم طرح و برنامه جامعی نداشته باشند وچنین نگاهی باعث می شود که عمر بسیاری از انسان ها تلف شود.     

بررسی، تجزیه وتحلیل آسیب های فردی و اجتماعی در دوران تعطیلی مدارس، خود گویای اهمیــت داشتن برنامه و هدف برای اوقات فراغت است.

 معاون فرهنگی کانون فارس در بخش دیگری از سخنانش پیرامون اوقات فراغت گفته است: استان فارس حدود یک میلیون کودک و نوجوان را درخود جای داده است و هیچ نهادی به تنهایی از عهده مسائل تربیتی، فرهنگی و آموزشی آنان بر نمی آید. در این راستا می طلبد که تمامی سازمان های مرتبط، دست در دست هم نهند و این اوقات فراغت را به بهترین وجه ممکن برای کودکان و نوجوانان، پربار و غنی کنند.     

اوقات فراغت به عنوان یکی از نیازهای اســـاسی هر انســـان به ویژه کودکان و نوجوانان، همــواره مورد توجه صاحب نظرانِ علوم تربیتی و پرورشی بوده است واستفاده صحیح از این دوران طلایی مانع از بزهکاری وتــهدید آنان می شود.  

تعطیلات 90 روزه در تابستان همراه با تعطیــلات 20 روزه نوروز، زمان قابل توجــهی را شامل می شود که خانواده ها ومسئولین برای این فرصت ها، برنامه هایی را انجام داده اند ولی در فضای عصر کنونی می طلبد که مسئولین، صاحب نظران و خانواده ها با دقت وحساسیت بیشتری به اوقات فراغت کودکان و نوجوانان واکنش مثبت نشان دهند.

وجود اوقات فراغت یکی از نیازهای اساسی و پایه ای کودکان و نوجوانان است ولی با این نگاه که همان طور که استفاده صحیح از اوقات فراغت بر زندگی فردی و اجتماعی تأثیرات مثبتی خواهد داشت، استفاده نادرست از آن نیز در دو سطح یاد شده می تواند باعث بروز مشکلات وخسارات جبران ناپذیری شود و در حقیقت اوقات فراغت می تواند هم فرصت باشد و هم تهدید.

یکی از اهداف مهم کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان از بدو تأسیس تا کنون پُر کردن و غنی سازی اوقات فراغت در طول سال به ویژه در فصل تابستان بوده است که این مأموریت مهم را با تجربه ای پنجاه ساله دنبال می کند.

کودکان و نوجوانان، پس از گذراندن حدود هشت ماه تحصیل نیازمندند که زمانی را به استراحت بپردازند و این نیاز به استراحت و رفع خستگی ناشی از تحصیل برای آنان اجتناب ناپذیر است.

پیوستگی در تحصیل دروس مختلف که مقداری از آنان، هم به دلیل عدم علاقه، اجباری است موجب کم شدن کیفیت تحصیل و گاهی پرخاشگری می شود. البته باید به فرزندانمان بیاموزیم که دوران فراغت، دوران بطالت نیست. بلکه زمانی است که فرد به تمرکز اعصاب می پردازد که در حقیقت نتیجه آن، افزایش بازده تلاش های اوست. بدن وذهن آدمی پس از مدتی کار وتلاش، به استراحت وآرامش نیاز دارد و اوقات فراغت می تواند چنین کمبودی را جبران کند. 

البته خانواده ها باید توجه داشته باشند که پر کردن اوقات فراغت با فرستادن فرزندانشــان به کلاس های صرفا به صورت تئوری انجام نشود؛ پرداختن به ورزش، مسافرت، اردوهای زیارتی، سیاحتی، فعالیت های هنری و عملی گاهی در پر کردن این زمان ها مؤثرتر ومفیدتر است. چون گاهی خانواده ها فرزندانشان را از تابستان به کلاس های علمی متعددی رهسپار می کنند که این اوقات با طول سال تحصیلی برای آنان تفاوتی نمی کند و فرزندانشان را خسته وکوفته از کلاس های تابستانی راهی سال تحصیلی بعد می کنند.

تحقیقات جامعه شناسی نشان می دهد، اگر از فرصت هایی که به عنوان «اوقات فراغت » از آن یاد می شود، درست وصحیح استفاده نشود در حقیقت این فرصت ها به تهدیدهایی منجر می شود. یکی از عوامل مهم بزهکاری در نوجوانان، خالی بودن اوقات فراغتِ آنان است که در این زمان ها، زمینه پذیرش رفتارهای ناهنجار در آنان شکل می گیرد و بروز می کند.

یکی ازمهم ترین نقش هایی که خانواده ها، ایفا می کنند این است که فرزندانشان را با توجه به میل وعلایق آنان در برنامه هایی که با آمیزه های دینی و فرهنـــگ ایرانی همخوانی دارد، شــرکت دهند. برای مثال می توان به فعالیت های فرهنگی، هنــری، ادبی، ورزشی، تفریحی، اردویی و ... که توسط نهاد های مورد اعتـــماد انجام می شود اشاره کرد. 

اوقات فراغت برای کودکان ونوجوانان، پدیده ای است که از یک سو می تواند مناسب ترین بستر را برای رشد وشکوفایی استعدادهای گوناگون و ابعاد مختلف شخصیت آنان به وجود آورد و از سویی دیگر اگر با برنامه ریزی، آگاهی و دانش لازم با این مقوله مهم روبرو نشویم، این مسأله می تواند زمینه ساز بسیاری از معضلات، مشکلات، بزه کاری ها وصدماتی باشد که گاهی ضرر وزیان های آن برای فرد و جامعه قابل جبران نیست.    

سعید رضا کامرانی- معاون فرهنگی اداره کل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان فارس