محموددهقان‌هراتی متولد ۱۳۵۳ هرات شهرستان خاتم، دکترای نمایش از دانشگاه ملی‌مالزی، استخدام در آموزش و پرورش و هم‌اکنون مدرس دانشگاه‌فرهنگیان یزد، دانشگاه‌آزاد اسلامی یزد و دانشگاه‌فرهنگ وهنر.
از کارگاه نمایش سایه‌ای درکانون بفرمایید؟
ایده‌ی برگزاری نمایش سایه، در کانون بسیار عالی بود و توان‌مندی مربیان کانون در زمینه‌ی فضاسازی نمایشی با بهره‌گیری از عناصر تجسمی به خوبی نشان داده شد.
تفاوت مابین نمایش سایه‌ای با دیگرشیوه‌های نمایش عروسکی چیست؟
مهمترین تفاوت نمایش‌سایه با دیگر شیوه‌های عروسکی، استفاده از قواعد تصویرسازی در نمایش است. در واقع نمایش سایه، جلوه‌ای از حضور اندیشه‌های گرافیکی بر پرده سایه است و بیش از آن که جریان داستان و قصه مخاطب را به جلو ببرد، قابلیت‌ها و تمهیدات تصویری در قالب سایه، این کار را انجام می‌دهد.
از فعالیت هنری خودتون در عرصه‌ی هنر نمایش بفرمایید
از سال ۱۳۷۱ در کارهای نمایشی حضور داشتم اما به طور جدی از سال ۱۳۷۴ با ورود به دانشگاه شکل جدی‌تر گرفت. تا کنون در بیش از ۱۰ اثر نمایشی به صورت بازیگر یا کارگردان حضور داشتم و هم اکنون به عنوان مترجم و بازیگر در یک نمایش انگلیسی زبان به نام سیاوش حضور دارم که به کارگردانی آقای سعیدشهریار در مجموعه باغ دولت آباد در حال اجرا برای توریست‌ها است.
درچه نمایش‌هایی بازی کردید؟
بازی در نمایش ایراندخت، سالن اصلی تاتر شهر تهران، سال ۱۳۷۵ / نمایش شیطان درتابستان، تالار هنر تهران سال۱۳۷۶ / نمایش بی‌خانمان، تالارمولوی تهران سال ۱۳۷۶/ نمایش دماغ تالار هنر یزد، سال۱۳۸۴ ۵- نمایش انگلیسی زبان من و گربه‌پری ۱۳۹۳ مالزی/ نمایشی عروسکی خیمه شب بازی مروت‌نامه (به عنوان مرشد) ۱۳۹۳ جزیره بالی، اندونزی- ۷ - نمایش انگلیسی زبان سیاوش ۱۳۹۶، یزد
کدام کار نمایشی که در آن ایفای نقش کردید بیشتر پسندیدید؟
بازی در نمایش خیمه شب بازی مروت‌نامه و بعد سیاوش.
کارگردانی نمایش‌هایی که داشتید بفرمایید؟
اول کارگردانی نمایش "بود نبود" در جشنواره‌ی استانی سال ۱۳۹۰ دریزد و سپس کارگردانی مشترک نمایش "کاکوتی" به همراه دوست خوبم حامدمهریزی‌زاده خاطره انگیزترین کار بود
چه کنیم نمایش درسبد فرهنگی خانواده‌ها قراربگیرید؟
فکر می‌کنم برای قرار گرفتن نمایش در سبد فرهنگی خانوارها، باید به کیفیت آثار بیشتر دقت کنیم. به گونه‌ای که مخاطب بعد از دیدن نمایش بداند که به تماشای یک نمایش نشسته تا این‌که صرفا برای شنیدن قصه آمده. هرچند قصه‌گویی در زمان و مکان خودش هنری عالی است و مخاطب خود را نیز دارد اما صحنه‌ی نمایش جای مواجهه‌کردن مخاطب با فضای شگفت‌انگیز نمایشی، البته بر محور یک قصه است. لذا تا زمانی که تماشاچیان نمایش، خود دیگران را برای دیدن تجربه‌های زیبای نمایشی بر صحنه توصیه نکنند شاید اتفاق خیلی شگفت‌انگیزی نیافتد و دوم این‌که در فضای کنونی فقط هنرمندان نمایشی آموزش می‌بینند و بر اساس نوع آموزشی که دیده‌اند، اثر هنری خلق می‌کنند و آموزش مخاطب تقریبا فراموش‌شده است. مخاطب اگر آموزش بهره‌گیری از محصولات فرهنگی را ببیند قطعا به تماشای همه‌ی آثار فرهنگی و هنری خواهد آمد که این آموزش مخاطب خود در لایه‌های گوناگون جامعه، قابل انجام است.
چه کنیم نمایش‌کودک و نوجوان در شهریزد رونق پیدا کند؟
برای رونق نمایش کودک، اول باید بپذیریم آن‌چه کودک از نمایش انتظار دارد " چگونه‌دیدن و چگونه انجام‌شدن" است. در واقع کودکان باید در نمایش با فضاهای تجربه‌نشده درگیر شوند و این کار هنرمندان این عرصه را مشکل می‌کند. به نظرم کودکان بهتر می‌توانند نسبت به کیفیت اثر نمایشی واکنش نشان دهند. لذا جدی دیدن کودکان به همراه باور داشتن نیازهایشان به ایجاد تعامل با یک اثر نمایشی کمک خواهدکرد.
چی شد بین تکنیک‌های نمایش، سایه ای را انتخاب کردید؟
انتخاب تکنیک‌سایه در واقع زمینه‌ی اصلی پایان نامه‌ی دکترای بنده بود اما قابلیت‌های نمایشی و پژوهشی این نوع نمایش، بیشتر انگیزه شد تا آن را دنبال کنم.
از جذابیت‌های نمایش‌سایه ای بفرمایید؟
شاید جذاب‌ترین بخش‌نمایش‌سایه، قابلیت خلق یک فضای گرافیکی بر سطح یک پرده نمایش است و از طرفی این نوع نمایش بیشتر با پندار مخاطب سرو کار دارد و انتزاع نمایش در ذهن مخاطب از اهمیت زیادی برخوردار است .
مشکلات پیش روی نمایش‌سایه‌ای در چیست؟
فکر کنم اگر به طور جدی به نمایش سایه بپردازیم بیشترین مشکل اون رو حل کردیم. عدم شناخت صحیح از نمایش سایه به عدم اجرای آن منجر شده و این بزرگ‌ترین مشکل است. در صورتی‌که این نمایش با کمترین هزینه نیز قابل اجرا هست.
نقش مسوولین برای رونق نمایش کودک ونوجوان چیست؟
نمایش هم مانند بسیاری از مولفه‌های فرهنگی، هیچ‌گاه یک کار حکومتی و دولتی نبوده و همواره مردم و جریان‌های مردم‌نهاد، هنر نمایش را به پیش بردند. فکر می‌کنم اگر مسولین می‌خواهند کمکی به نمایش به خصوص نمایش کودک کنند به گروه‌های نمایشی بیشتر توجه کنند و زمینه‌ی پایدار ماندن گروه‌ها را فراهم کنند. این گروه‌ها خود بهتر و فنی‌تر از سیستم‌های متمرکز دولتی به رونق نمایش کمک خواهند کرد.
آینده‌ی نمایش سایه‌ای با توجه به کارگاهی که برگزار کردید در کانون چه خواهد بود؟
این کارگاه در واقع جهت شروع کمک به رونق نمایش‌سایه در کانون شکل گرفت، البته تجربه‌های قبلی کانون در این زمینه، واقعا جای تامل دارد اما به همراه همه مربیان، امیدواریم یک جریان دائمی نمایش سایه در کانون یزد اتفاق بیافتد و این‌کار به امید خدا حتما شدنی است.
ارزیابی شما از کارگاه نمایش سایه‌ای در کانون و حضور مربیان چیست؟
ایده ها و خلاقیت مربیان کانون در حوزه‌ی نمایش به خصوص نمایش‌سایه، بی‌نظیر هست و در همین زمان اندک دو روز، بسیار از آن‌ها آموختم و از همه مهم‌تر آموختم که، باید دغدغه‌ی هنرکودک داشت و فضای زیبای نمایشی به دور از خودنمایی رسانه‌ای از جذاب‌ترین ویژگی مربیان کانون هست و از همه مهم‌تر، اراده‌ی هنری که در کل فضای کانون یزد دیده می‌شود، قابل تامل است.
صحبت خاصی دارید بفرمایید .
در پایان باید عرض‌کنم که توجه و توان‌مندی مربیان خلاق کانون در حوزه‌ی نمایش به خصوص نمایش‌سایه، نشان می‌دهد که چه ظرفیت فنی عمیق و جدی وجود دارد که بدون کمترین علاقه‌ای به رسانه‌ای شدن و صرفا با انگیزه اجرای نمایش در حال فعالیت هستند
گفت‌وگو: مهدی جاور