به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون پرورش فکری استان اردبیل، شب یلدا یا «چیلله گئجه سی» یکی از آیینهای کهن ایرانیان است که در طول دههها و شاید قرنهای متمادی با رسم و رسوم مربوط به هر منطقه اجرا میشود و در مراکز فرهنگی هنری کانون استان اردبیل نیز همزمان با سراسر کشور برای آشنایی بیشتر کودکان و نوجوانان با فرهنگ بومی محلی، این ویژهبرنامهها با حضور پرشور اعضا، خانوادهها و جمعی از مسئولان برگزار شد.
- مرکز ۲ مشگین شهر
جشن شب یلدا با حضور اعضا، دانش آموزان، اولیا، میهمانان و مربیان مرکز شماره ۲ کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مشگین شهر در سالن سینمای مرکز برگزار شد.
در این برنامه لیلا مستعلی زاده مربی مسئول مرکز ضمن خوش آمدگویی به اعضا و میهمانان، فرارسیدن شب یلدا را تبریک گفته و از حضور گرم و صمیمی کوچکترها و بزرگترها قدردانی کرد.
در ادامه، نیر پیکام مربی فرهنگی مرکز در خصوص آیینهای سنتی شهرستان سخن گفت و بهرسم و رسوم گذشتگان در شب یلدا شامل آماده کردن وسایلی چون نقلونبات و میوههای خشکشده، باقلا و لبو اشاره کرد.
جلال محمدلو میهمان ویژهبرنامه، بهعنوان پیشکسوت و چهره هنری شناختهشده شهر ضمن معرفی فعالیتش در زمینههای مختلف هنری شامل: حضور دردهها فیلم و تئاتر صحنهای و کسب موفقیت و افتخار در سطح منطقه، در مورد رسم و رسوم شب یلدا برای میهمانان صحبت کرده و از نسل جدید خواست که ادامهدهنده این سنت دیرینه باشند و در پایداری و احیاء مجدد آن سعی و تلاش کنند.
وی در ادامه با تشویقهای اعضا «بیدیلی بیدان وجیرتدان» را برای میهمانان، دانش آموزان و مربیان قصهگویی کرد.
قسمت اصلی برنامه، قاچ کردن هندوانه بود که در این بخش نیز جلال محمدلو در خصوص نحوه فالگیری باپوست هندوانه برای اعضا سخنرانی کرد و با برش پوست هندوانه بهصورت دایره و تقسیم آن به هفت قسمت توضیحاتی ارائه کرد.
در ادامه، همه اعضا و میهمانان با هندوانه، میوه، ذرت بوداده و ... پذیرایی شدند و در پایان از جلال محمدلو با اهدای هدیهای تجلیل به عمل آمد.
- مرکز ۴ اردبیل
ننه سرما مهمان مرکز ۴ کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان اردبیل شد.
با چرخش فصول و گذر زمان در مراسم نکوداشت طولانیترین شب سال و ورود به فصل دلانگیز زمستان، همچون سنوات گذشته مراسم استقبال از یلدای خاطرهانگیز با مشارکت خودجوش ۶۰ نفر از اعضای فعال مرکز شماره ۴ کانون اردبیل بهمنظور آشنایی هر چه بیشتر اعضا با آدابورسوم کهن ایرانزمین با حضور ننه سرما برگزار شد .
شروع برنامه بعد از ذکر سپاس و یاد خدای متعال، معرفی آداب و سنن ویژه شب یلدا بود که توسط مربی فرهنگی مرکز باهدف حفظ سنت حسنه دورهمی و پاسداشت کانون گرم و صمیمی خانوادهها انجام شد.
در ادامه با تفأل بر دیوان حافظ توسط مربی مسئول مرکز، حافظ خوانی توسط عضو ارشد کارگاه ادبی انجام و نمایش خلاق ننه سرما با استفاده از ماسکهای ویژه که از قبل طراحی و ساختهشده بود توسط اعضا دختر گروه سنی ج به اجرا درآمد. قصهگویی توسط عضو فعال مرکز از دیگر برنامههای اجراشده در جشن بود که با برگزاری چیستان و مسابقه مفرح هندوانه خوری و پانتومیم به اوج خود رسید و پایانبخش برنامه پذیرایی با میوهها و کیک مخصوص شب یلدا بود.
- مرکز ۲ کانون پارسآباد
کرسی یلدای قصه با فال هندوانه در مرکز شماره ۲ کانون پارسآباد داغتر شد.
به بهانه بلندترین شب سال آیین یلدای قصه با حضور ۷۰ نفر از اعضای فعال مرکز شماره ۲ پارسآباد برگزار شد تا لحظات شیرین و بهیادماندنی در کنار دوستان و مربیان خود در دفتر خاطرات کانونیشان ثبت نمایند.
این آیین باهدف نهادینه کردن مفاهیم فرهنگ ملی و احیای سنتهای کهن گذشتگان، همچنین ترویج فرهنگ قصهگویی با دعوت از قصه گوی آزاد منتخب استان و اولیای اعضای فعال مرکز برگزار شد.
مربیان فرهنگی و هنری با فضای سازی زیبا و دلنشین اعضا، اولیای مرکز را دور کرسی نمادین نشاندند و حاضران قصههای فولکلور، چیستان، متلها، ضربالمثلها، بایاتی (دوبیتی های ترکی) و فال هندوانه را از زبان میهمان برنامه، مربیان، اولیا و اعضای فعال شنیدند.
طیب نوری قصه گوی منتخب استانی با گویش زیبا و محلی آدابورسوم شب چلله گذشتگان را برای حاضران توصیف کرد و با قصه فولکلور"پیرزن و گربهاش"رنگ و روی تازهای به آیین یلدای قصه داد. در ادامه آسیه آزادمرد یکی از اولیا مرکز بایاتی های بومی و محلی را برای اعضا خواند و آنان را در حفظ آثار و ادبیات شفاهی و سینهبهسینه پدران و نیاکان خود فراخواند. سپس اعضا بهصورت دستهجمعی "اوشودوم آی اوشودم "را بهصورت موزون و آهنگین خواندند. بخش پایانی آیین، پذیرایی، فال هندوانه و آرزوی سلامتی و موفقیت برای تکتک شرکتکنندگان بود.
- مرکز ۱ کانون پارسآباد
به مناسبت شب یلدا ویژهبرنامهای با عنوان یلدای قصه در مرکز شماره یک کانون پارسآباد برگزار شد. در این برنامه علی برادران مربی مسئول مرکز با اشاره به پیشینه شب یلدا در ایران باستان، به بیان اهمیت برپایی این جشن پرداخته و اعضاء را با آیینها و سنتهایی که در استان اردبیل و جاهای دیگر در این ایام برگزار میشود آشنا کرد و در ادامه داستان «هدیه بابا برفی» را برای اعضا قصهگویی کرد.
همچنین، اعضاء با مربیگری مینا شفائی و با استفاده از کاغذهای رنگی کاردستی شب یلدا درست کردند و شهلا شمس مربی ادبی مرکز با تفألی به دیوان حافظ اعضا را با یکی دیگر از آیینهای شب یلدا آشنا نمود. تجلیل از اعضاء برتر ادبی، اجرای مسابقه و پذیرایی از دیگر برنامههای اجراشده در این مناسبت بود.
- مرکز ۱ کانون کوثر
ویژهبرنامه شب یلدا با حضور بیش از ۵۰ نفر از اعضای کودک و نوجوان در مرکز یک کانون کوثر برگزار شد که با برنامههای متنوعی همراه بود.
فضای سالن به شکل قاچ هندوانه با استفاده از بادکنکهای سبز و قرمز و مشکی با همراهی اعضا آذینبندی شد. آغازگر برنامه تلاوت آیاتی چند از کلامالله مجید توسط عضو نوجوان مرکز بود. بعد از خیرمقدم گویی اکرم راضی مربی مسئول مرکز، کلیپی از ویژهبرنامههای شب یلدای مرکز که از سال ۹۰ تا ۹۵ تهیهشده بود برای اعضا پخش شد.
در ادامه، مسابقه شعرخوانی با موضوع «شب یلدا» برگزار شد که ۵ نفر از اعضا که بهترین شعرخوانی را داشتند، جایزه گرفتند. در این برنامه از اعضا در مورد آیینها و سنتهای قدیم و جدید شب یلدا پرسیده شد که «هدیه نقی پور» با دادن پاسخ کامل، جایزه گرفت که در پایان با کیک هندوانه از اعضا پذیرایی شد.
- مرکز ۲ کانون کوثر
به مناسبت شب یلدا ۶۰ نفر از اعضای مرکز دو کانون کوثر دورهم جمع شده و برنامههای متناسب با این مراسم باشکوه را اجرا کردند.
آغاز برنامه تفألی به دیوان خواجه حافظ شیرازی بود که مربی به این صورت یکی از آداب مراسم یلدا را معرفی کرده و در ادامه با گروهبندی از اعضا خواست هرکدام با نوشتن جملاتی آیینهای برگزاری شب یلدا را با مشورت هم دیگر بنویسند و در پایان ۴ نوشته کامل و زیبا تقدیر شدند.
سپس شعرخوانی و قصهگویی انجام شد که قصه شب یلدا نوشته احمدرضا احمدی اجرا شد. در ادامه ضربالمثل برای اعضا بیان شد، درست کردن قاچهای هندوانه با استفاده از بشقاب یکبارمصرف و رنگ گواش یکی دیگر از قسمتهای شیرین برنامه بود که در پایان با کیک هندوانه، میوه، سنجد و پفیلا از شرکتکنندگان پذیرایی شد.
- مرکز کانون بیله سوار
جشن شب یلدا با شرکت اعضای کانون پرورش فکری بیله سوار و اولیای آنها برگزار شد.
در این جشن، شکر سیفاللهی مربی مسئول مرکز ضمن خوشآمد گویی به اعضا و اولیا در مورد شب یلدا و آدابورسوم منطقه مغان توضیحاتی ارائه کرد و از اعضا و اولیا خواست تا این سنت ملی را حفظ کنند.
در این ویژهبرنامه، قصه ضربالمثل معروف "نه خانی آمده، نه خانی رفته" به زبان محلی توسط مربی ادبی کانون برای اعضا قصهگویی شد.
در ادامه چیستانهایی (تاباجالار) توسط مربیان، اعضا و اولیای اعضا طرح و توسط شرکتکنندگان پاسخ داده شد. سپس اشعار و ترانهها و بایاتی های بومی محلی منطقه توسط اعضا خوانده شد و تعدادی از بازیهای منطقه مغان برای اعضا معرفی شد. در پایان از اعضا با شکلات و میوههای مخصوص شب یلدا پذیرایی شد.
بازدید از نمایشگاه محصولات فرهنگی کانون برنامه دیگری بود که در کنار جشن اجرا شد و اعضا با اولیا خود از نمایشگاه بازدید کرده و هدایای شب یلدای خود را خریداری کردند.
- مرکز کانون جعفرآباد
اعضا و دانش آموزان به همراه مربیان مرکز فرهنگی هنری کانون جعفرآباد در آخرین روز سرد پاییزی دور کرسی یلدای قصهها نشستند و با قصهها و خاطرات شیرین بزرگترها با موضوعات مذهبی در مورد پیامبران و امامان، قصههای عامیانه و محلی، حیوانات و... به گذشتههای بسیار دور سفر کردند.
در این روز با دعوت از دانش آموزان ویژهبرنامههای متنوع و بهیادماندنی توسط مربیان اجرا شد که ازجمله آنها معرفی آیین و رسوم شب یلدا درگذشته و حال توسط مربیان برای اعضا بود. خوانش بایاتی ها و ضرب المثل هایی که در شب یلدا دور کرسی توسط بزرگترها اجرا میشد برای اعضا انجام شد و اعضا نیز با گفتن چیستانها و ضربالمثلها از مربیان خواستند تا بهصورت مسابقهای در این فعالیت شرکت کنند.
در ادامه مربیان مرکز به اجرای فعالیتهای متنوعی چون قصهگویی، اجرای نمایش خلاق، شعرخوانی و حافظ خوانی پرداختند. قسمت اصلی و شیرین برنامه خوردن هندوانه، نقل و شیرینی و اهدای جایزه بود که با خاطرات بهیادماندنی به اتمام رسید.
- مرکز کانون خلخال
به مناسبت فرارسیدن یلدای قصهها و گرامیداشت این آیین زیبای ایرانی، فعالیت طرح کانون مدرسهی مرکز خلخال در مدرسهی ابتدایی نهضت برگزار شد.
در ابتدای برنامه مربی و دبیر محترم پایهی ششم، به معرفی این جشن و آیینهای مخصوص آن پرداختند. در ادامه، مربی فعالیت قصهگویی، بازی حدس بزن و شعرخوانی را بادانش آموزان اجرا نمود. پایانبخش برنامهها، تدوین صورتجلسه مسئولین مدرسه بود.
- مرکز کانون گرمی
شب یلدا بلندترین شب سال است شبی که دورهم جمع میشویم تا ساعاتمان را در سردترین و بلندترین شب سال با گرمی لبخند پرمهرش سپری کنیم.
مرکز گرمی به مناسبت شب یلدا مورخه ۳۰/۰۹/۹۶روز پنجشنبه ساعت ۳۰/۱۰صبح ویژهبرنامه یلدای قصه را با حضور اعضا دختر و پسر اجرا نمود.
در این برنامه اعضا به همراه والدین خود شرکت کرده بودند و مربیان به معرفی آیین مراسم شبنشینی یلدا پرداختند. مربیان در این برنامه تصریح کردند: شب یلدا شبی است که دورهم جمع میشویم تا کینه را از د ل ها بزداییم و مهر و محبت را جایگزین آن کنیم و ساعتهایمان را در سردترین و بلندترین شب سال با گرمی پرمهر شما و دلهای آفتابیمان سپری کنیم. آنها همچنین از مادران خواستند از قصه بهعنوان ابزار آموزشی تربیتی نهتنها در شب یلدا بلکه در همهشبها بهره بگیرند. تفأل به حافظ، شعرخوانی اعضا، قصهگویی، معرفی ایام و چیستان، خواندن ابیات فولکلور از دیگر برنامههای اجراشده در این روز بود که در پایان برنامه با انار، شیرینی و میوه از میهمانان پذیرایی به عمل آمد و بهرسم یادبود جوایزی به اعضا اهدا شد.
- مرکز کانون نمین
جشن طولانیترین شب سال در مرکز نمین برگزار شد.
مرکز نمین، جشن شب یلدا را با حضور اعضای دوستداشتنی کودک و نوجوان برگزار کرد.
در مورخهی ۳۰/۰۹/۹۶، روز پنجشنبه، مربیان مرکز نمین با فضاسازی مناسب مرکز و دعوت از نوآموزان و اولیای مرکز پیشدبستانی آفاق و اعضای دوستداشتنی کودک و نوجوان مرکز، طولانیترین شب سال را جشن گرفتند.
در ابتدا مربیان با معرفی تاریخچه شب یلدا و فلسفه این شب برای بچهها سخنرانی کردند. سپس به اجرای برنامههای متنوع و شاد در راستای این شب پرداختند. قصهگویی، شعرخوانی، گرفتن فال حافظ، معرفی شب یلدا و پیشینه و فلسفه این شب، خوراکیهای شب یلدا و نماد هر یک از خوراکیها، آدابورسوم مردم ایران در این شب، خواندن شعر دستهجمعی و در آخر پذیرایی از برنامههایی بود که در این جشن اجرا شد.
- مرکز کانون انگوت
جشن قصههای شب یلدا باهدف شناساندن این آیین و سنت دیرینه و انتقال آن به نسلهای آینده در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مرکز انگوت برگزار شد.
در این برنامه افسانه سادات مزین مربی مسئول مرکز پس از خوشآمد گویی به کودکان درباره نامگذاری شب یلدا و آدابورسوم این شب در منطقه خود سخن گفت و هدف از برگزاری اینگونه مراسمها را باهم بودن، ایجاد همدلی و محبت بیشتر خانوادهها و انتقال آن به نسلهای آینده اعلام کرد.
شرکتکنندگان برنامه که بیشتر اعضا کودک بودند شعر ترکی «اوشودم آی اوشودم» را همخوانی کردند، سپس مربی به قصهگویی قصه دیگ کهنه پرداخت. همچنین یکی از اعضا قصه شنگولومنگول را که از مادربزرگ خود شنیده بود با زبان محلی برای دوستان خود قصهگویی کرد و در ادامه هریک از کودکان خاطرات شب یلدای سال قبل را با زبان کودکانه خود بازگو کردند. بریدن کیک جشن یلدا و خوردن هندوانه و پذیرایی از کودکان بخش آخر برنامه بود.