ادبیات دفاع مقدّس بر خلاف ادبیات جنگ، سیاه نیست

هشتاد و نهمین انجمن ادبی آفتاب کانون خراسان رضوی با محوریت ادبیات دفاع مقدّس و خوانش آثار اعضا برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان خراسان رضوی، هشتاد و نهمین انجمن‌ ادبی آفتاب، روز پنج‌شنبه ۴ مهرماه ۱۳۹۸ با حضور «حسین عباس‌زاده»  به عنوان کارشناس میهمان و۳۲ نفر از اعضای نوجوان در سالن جلسات دفتر استان برگزار شد.

محبوبه بزم‌آرا کارشناس مسئول ادبی استان در توضیح این خبر گفت: هشتاد و نهمین انجمن ادبی آفتاب با محوریت خوانش و نقد داستان‌های اعضا، با حضور کارشناس میهمان انجمن «حسین عباس‌زاده» نویسنده و صاحب کتاب‌های «لبخند پشت پنجره»، «خوش به حال هیچ کس» و مسئول انجمن‌های داستان «دریچه» و «روایت» ... برگزار شد.

بزم‌آرا افزود: در این نشست که دو ساعت به طول انجامید، به مناسبت هفته‌ی دفاع مقدّس، داستان «تانکچی‌ها» نوشته «احمد دهقان» مورد نقد و بررسی کارشناس میهمان و اعضا داستان‌نویس حاضر در جلسه قرار گرفت.

حسین عباس‌زاده در توضیح پیرامون موضوع ادبیات جنگ گفت: «ادبیات جنگ» جزو ژانرهای پر طرفدار است و در تمام دنیا مرسوم بوده و خیلی از نویسنده‌ها در این زمینه قلم زده‌اند.

نویسنده کتاب «لبخند پشت پنجره» به برخی داستان‌­نویسان مطرح در دنیا از جمله همینگوی اشاره کرد و گفت: در کشور ما نیز نویسنده‌های زیادی هستند که با این محتوا کار کرده‌اند از جمله احمد دهقان که بهترین داستان‌های جنگ را نوشته است.

عباس‌زاده ضمن توضیح درباره‌ی داستان دفاع مقدّس گفت: این ژانر داستانی در کشور ما با عنوان ادبیات دفاع مقدّس و ادبیات پایداری شناخته‌تر است و تفاوتش با ادبیات جنگ در این است که ادبیات دفاع مقدّس بر خلاف ادبیات جنگ سیاه نیست و صرفاً به خشونت و کشتن و خونریزی نمی‌پردازد.

کارشناس میهمان انجمن ادبی آفتاب با اشاره به داستان «تانکچی‌ها» اثر احمد دهقان گفت: داستان در هر ژانر و قالبی که نوشته می‌شود باید در مرحله اول داستان باشد. از آن جهت، نویسنده به هیچ وجه مجاز نیست به بهانه‌ی اینکه داستان جنگ نوشته است، یکسری قواعد داستان‌نویسی را رعایت نکرده و یا خیلی از مباحثی را که باید در یک داستان لحاظ شود، در نظر نگیرد. این خیلی مهم است که در هر صورت، ابتدا ماهیت داستان را در نظر بگیریم و بعد آن قالب یا ویژگی که مد نظر است به آن بدهیم.

مسئول انجمن داستان دریچه، ادامه داد: در داستان «تانکچی‌ها» ما با یک داستان توضیحی مواجهیم. توضیحی که راوی درباره‌ی یک شخصیت (بابا ابراهیم) به مخاطب می‌دهد. در داستان باید بین توضیح و توصیف تعادل برقرار باشد. توضیح صرف در داستان مشارکت مخاطب را کمرنگ کرده و او را به عنوان یک مخاطب منفعل در جریان داستان رها می‌کند و این ضعفی است که متوجه برخی داستان‌ها است.

کارشناس روابط عمومی کانون پرورش فکری خراسان رضوی و نویسنده کتاب «لبخند پشت پنجره»، به مبحث شخصیت‌پردازی در داستان اشاره کرد و گفت: توصیف مستقیم شخصیت، توصیف شخصیت از طریق دیالوگ و توصیف شخصیت از طریق کنش و عمل سه شیوه‌ی مرسوم در شخصیت پردازی است که اولین شیوه یعنی توصیف مستقیم شخصیت در داستان‌های کوتاه چندان زیبا نیست.

عباس‌زاده در ادامه از مبحث باورپذیری در داستان یاد کرد و ادامه داد: باورپذیری در داستان امر بسیار مهمی است بدان جهت که باید، مخاطب در مواجهه با هر نوع از داستان، حتی داستان‌های سورئالیستی موقعیت‌ها و شخصیت‌های داستان را باور کرده و نقش‌های داستانی‌شان را بپذیرد.

نویسنده کتاب «خوش به حال هیچ کس» درباره تفاوت میان قصه و داستان گفت: یک تفاوت عمده بین قصه و داستان وجود دارد و آن ذکر این نکته است که قصه­‌ها پیام دارند و در مقابل داستان‌ها دارای درونمایه هستند و درونمایه همان اندیشه‌ پنهان داستان است، اندیشه‌ای که مثل پیام قصه‌ها، چندان آشکار نبوده و کشف و پیدایی آن به عهده‌ی مخاطب فعال می­باشد.

او در ادامه افزود: فلسفه هر داستان، چه داستان موقعیت و چه داستان شخصیت، بحث تأثیرگذاری آن است و نویسنده می‌بایست این تأثیر را به هر شیوه­‌ای که بلد است اعمال کند ولی مشروط به اینکه نظم قوانین و قواعد جدید داستانی را در روند ساختار و تاثیرگذاری آن در نظر بگیرد.

کارشناس میهمان انجمن در پایان نقد و بررسی داستان «تانکچی‌­ها» به ضد جنگ بودن داستان‌های جنگ  اشاره کرد و گفت: در کل دنیا، داستان‌های جنگ، در عمق خود مروج ضد جنگ هستند و ما هیچ داستانی را در دنیا نمی‌بینیم که داستان جنگ بوده و در عین حال موافق جنگ باشد و احمد دهقان از جمله نویسندگانی است که داستان‌هایش در این جرگه قرار می‌گیرند.  

نسترن عاملی، بیتا قاسمی، یوسف لطفی‌نیا و مریم کاظمی تعدادی از اعضا بودند که آثار خود را در جلسه خوانده و به نقد و بررسی گذاشتند.

عباس‌زاده در ادامه توصیه‌هایش به اعضا گفت: توصیف از جمله راهکارهایی است که به شما در جایگاه نویسنده داستان کمک می‌کند که بتوانید داستانتان را در لایه‌های زیرین ادامه داده و آن را در ذهن مخاطب‌تان ماندگار کنید.

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
3 + 9 =