رابطه هوش و خواندن در کتاب‌خوانی

هشتادمین نشست توسعه و ترویج فرهنگ کتاب‌خوانی با عنوان «هوش و خواندن» بعدازظهر روز دوشنبه ۲۷ آبان در کتابخانه مرجع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد.

به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، این نشست با حضور میرشهرام صفری و سعید رضایی ساعت ۱۴ روز دوشنبه ۲۷ آبان ۱۳۹۸ در کتابخانه مرجع کانون واقع در خیابان خالد اسلامبولی برگزار شد.

اختلال خواندن در آنلاین خوانی

صفری، استاد دانشگاه با اشاره به اینکه در این جلسه درباره خواندن از نظر شناخت اعصاب صحبت خواهد کرد، گفت: امروز درباره این صحبت خواهیم کرد که خواندن چیست و چه چالش‌هایی در خواندن پیش روی ماست. سازوکار خواندن از ابتدا در مغز ما وجود ندارد و ما آن را بعدا به مغزمان یاد می‌دهیم. در حالی که مثلا مکانیزم دیدن از پیش در مغز ما وجود دارد و شکل گرفته است. اگر بخواهم مثالی برای درک بهتر بزنم باید به فرهنگ اشاره کنم. در مغز ما بخشی به عنوان فرهنگ وجود ندارد. ما فرهنگ را با زندگی در جامعه یاد می‌گیریم.

او ادامه داد: امروز بحث زیادی پیرامون خواندن آنلاین وجود دارد، درباره اینکه خواندن آنلاین چه تاثیری بر توجه افراد دارد. در مقاله‌ای که به تازگی منتشر شده، ۹۰ درصد معلمان گزارش دادند بچه‌هایی که با فناوری کار می‌کنند در خواندن دچار مشکل شده‌اند.

صفری با اشاره به اینکه تمام ساختارهای نوشتاری در جهان بر مبنای اشکالی که در طبیعت هستند شکل گرفته‌اند گفت: برای اینکه متوجه شویم خواندن اتفاقی یونیک برای انسان نیست، آزمایش‌هایی روی میمون‌ها انجام داده‌اند که موفقیت‌آمیز بوده است.

این استاد دانشگاه درباره مراحل خواندن توضیح داد: بچه‌ها در ابتدا با شنیدن خواندن را یاد می‌گیرند. پله اول خواندن تقلید صداست. پس او در ابتدا آواها را می‌شناسد. بعد حروف را می‌شناسد تا بتواند تک کلمه را بخواند. در مرحله بعدی یک مجموعه لغات در ذهن بچه شکل می‌گیرد. نهایتا از این مجموعه لغات باید بتواند معانی جملات را بفهمد و متنی را با سرعت معقولی بخواند.

صفری تاکید کرد: اگر درست خواندن صورت نگیرد، طبیعتا چالش زیادی در بحث یادگیری خواهیم داشت.

هوش تحت تاثیر محیط اطراف است

رضایی، استادیار دانشگاه روان‌شناسی علامه طباطبایی درباره هوش گفت: دغدغه بسیاری از خانواده‌ها این است که فرزند باهوش و سلامت تربیت کنند ولی در ابتدا باید ببینم که هوش را چه پدیده‌ای توصیف می‌کنید.

او ادامه داد: در توصیف هوش، همه ما به چند نکته از جمله توانایی، تمرکز و قابلیت خواهیم رسید. در کنار این ویژگی‌ها، متغیرهای دیگری هم هستند که می‌توانند به انسان بودن کمک کنند. ولی در هر صورت همیشه در همه جوامع افرادی که توانمندی بیشتری داشتند، به عنوان افراد برجسته انتخاب می‌شدند و مسئولیت‌های اجتماع به دوش آن‌ها گذاشته می‌شد.

رضایی تاکید کرد: ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که همیشه سعی بر این بوده است که بیشتر از اینکه فرد خوشبخت، عاقل و خردمندی تربیت کنیم، فردی برنده تحویل جامعه دهیم. ولی در رابطه با هوش در سال ۱۹۲۱ دبیر علمی روان‌شناسی تربیت آمریکا سوالی از معلمان و روان‌شناسان پرسید که ۶۰ سال بعد درباره هوش همان سوال‌ها را پرسید و حاصل جواب آن‌ها به عنوان توصیف هوش شناخته شد.

او در ادامه توضیح داد: قابلیت یادگیری، قضاوت صادقانه، استفاده از تجارب گذشته، حصول نتیجه، حل مساله و... از ویژگی‌های فرد باهوش شناخته می‌شود. ولی به باور من چیزی که در توصیف هوش گمشده است، نیت خیرخواهانه افراد است. چون ما افراد باهوش بسیاری داشته‌ایم که در راه شر از این هوش استفاده کرده‌اند. در حالی که فرد باهوش همواره باید سعی بر این داشته باشد که راهی بگشاید.

این استاد دانشگاه عنوان کرد: هوش منعطف است و وراثت عامل تعیین‌کننده آن نیست. این ژن‌ها نیستند که تعیین کننده باهوش بودن فرد است. مهم این است که محیط چقدر غنی است. اگر بخواهیم نگاهی به هوش داشته باشیم، در مغز نقطه‌ای نیست که بگویم مشخصا این منطقه هوش است. هوش محصول عملکرد شبکه مغز است.

رضایی درباره ضریب هوشی گفت: ابزارهایی که در حال حاضر برای تعیین ضریب هوشی داریم به ما فقط نمره کمی هوش را می‌دهند. در حالی که می‌بینیم بسیاری از افرادی که ضریب هوشی بالایی دارند، عملکرد لازم را ندارند. طبق نظریه‌ای، توانایی فرد، تعهد به انجام کار، خلاقیت و توانمندی برای تولید از ارکان هوش محسوب می‌شوند.

او درباره استعداد گفت: استعدادی که در دوره‌ زمانی و مکانی خاصی یک پدیده مهم را به وجود می‌آورد؛ مانند زاکربرگ، خالق فیس‌بوک، استعداد می‌تواند همیشگی یا پایدار باشد که بیشتر با مقوله هوش هم‌خوانی دارد و این برای همه دوره‌هاست. استعداد می‌تواند سهمی یا بهره‌ای باشد، مانند طبقه‌های خاصی مثل پزشکان و وکلا و در نهایت استعداد می‌تواند خاص افرادی باشد که دیده‌ایم در جهان رکورد ثبت می‌کنند.

او ادامه داد: فرد باهوش کسی نیست که کاری را زودتر انجام دهد، بلکه فردی است که کارش را درست انجام دهد. محصولی که تولید می‌کند، ممتاز و متعالی، خلاقانه و نادر باشد، مشابه‌اش را نداشته باشیم یا کمتر داشته باشیم. از طرف دیگر محصول او بهره‌وری داشته باشد و در نهایت اینکه اثبات‌پذیر باشد. دیگران بتوانند آن را به عنوان تولید هوشمندانه ببینند.

در بخش پایانی این نشست نیز پرسش‌هایی در خصوص مباحث مطرح‌شده طرح و از سوی صفری و رضایی به آن‌ها پاسخ داده شد.

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
8 + 5 =