به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بینالملل کانون، این بخشی از سخنان افسانه بایگان است که از ۱۲سالگی وارد کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شده و بخشی از خاطرههای دوران نوجوانی خود را با قصهی قصهگویان کانون رقم زده است.
بایگان با یادآوری اینکه کانون همچون مادربزرگی قصهگو در ذهنش ماندگار شده، گفت: خاطرم هست اولین قصهای را که شنیدم خانم عاطفی روایت میکرد؛ آن قصه در آن زمان تاثیر زیادی روی من گذاشت و حتی در سالهای بعدتر هم در منش و کنشهای رفتاری من تاثیرگذار بود.
وی افزود: به نظر من قصه میتواند فرمول شخصیت باشد. برای من که اینطور بود چون با شنیدن قصهای در سن نوجوانی عشق، عاطفه، ایثار و دوست داشتن را یاد گرفتم. من هم اگر بخواهم امروز قصهای را برای دختری در سن و سالهای آن روزهای خودم تعریف کنم، قصه «سیاوش و سودابه» را میگویم.
این بازیگر سینما و تلویزیون در ادامه یادآور شد: ما صاحب بضاعت فرهنگی، ادبی و عرفانی بسیار غنی هستیم که آنچنان که باید به آن پرداخته نشده و هر کدام از این قصهها یادآور نکتههای ظریف و عمیقی از پیچیدگیهای شخصیت انسانهاست. در قصههای ما به انسانهای والا و انسانهایی که اسیر اهریمن نیستند بسیار پرداخته شده که جا دارد آنها را برای بچههایمان روایت کنیم. نمونهای از این قصهها را اگر بخواهم مثال بزنم باز همین قصه «سیاوش و سودابه» است که داستان پاکی و معصومیت سیاوش است و اینکه چهطور اسیر حسادتهای شخصی و بددلی اطرافیانش میشود. این قصه در مراسم و آیینهای بسیاری از نواحی ایران جایگاه خاصی دارد و مراسم «سووشون» از جمله آیینهایی است که هر ساله در این رابطه برپا میشود و جایگاه خاصی در فرهنگ ما دارد. بنابراین پرداختن به آن از ضروریات است.
بایگان همچنین اظهار کرد: ما برای داشتن نسلی آرام و عمیق در آینده نیاز داریم تا هر روز بچهها را بیشتر به سوی این ادبیات سوق دهیم و این کار را با روایت متفاوت، جذاب و گویش درستتر قصههای قدیمیمان میتوانیم انجام دهیم. واقعیت این است که جوانان امروز مثل نسل من نیستند که با یک قصه گفتن بتوانیم توجه آنها را به سمت موضوعی جلب کنیم. باید یاد بگیریم از انواع وسایل و فناوریهای روز استفاده کنیم تا بتوانیم بچهها را پای شنیدن قصهها بنشانیم که با قصه ارتباط برقرار کنند. ما در شاهنامه، گلستان، کلیله و دمنه، قصههای مولانا و... قصهها و بضاعتهای فوقالعادهای داریم که اگر بتوانیم از این فرهنگ عجیب و غریب درست بهرهبرداری کنیم، میتوانیم نسلی را تربیت کنیم که عمیق به زندگی نگاه میکند و حرفهای زیادی برای گفتن دارد.
وی در بخش دیگری از صحبتهای خود به نقش تربیتی قصهها در زندگی کودکان و نوجوانان اشاره کرد و گفت: کلمه، ظرف معنی است و قصهها کلمههایی هستند که به دنبال هم موضوعی را روایت میکنند به خصوص که ادبیات غنی و اساطیری ما از این ظروف معنی به بهترین شکل بهره بردهاند و میتوانیم برای تربیت بچهها کمک بسیاری از آنها بگیریم. البته باید در نظر داشته باشیم که کودک امروز آنقدر با سرگرمیهای مختلف سمعی و بصری در فضاهای مجازی مشغول است که ما نمیتوانیم با یک قصهگویی صرف و ساده او را جذب کنیم. بهویژه اگر بخواهیم به شکل شعاری قصهای را برای او روایت کنیم. ما نیاز داریم در قصهگویی هم مانند بسیاری از مسائل با علم روز آشنا شویم و از شیوههای نو روایت بیشتر بهره ببریم. اگر بتوانیم قصهها را به شیوهای روایت کنیم که مخاطب احساس نکند میخواهیم بهاجبار پیامی را به او منتقل کنیم و این فرصت را در اختیارش قرار دهیم که خودش پیام قصه را دریافت کند، موفقتر خواهیم بود.
این بازیگر همچنین در خصوص برگزاری جشنواره قصهگویی کانون یادآور شد: اگر جشنواره بتواند مسئولیت خود را بر عهده بگیرد و کارش را درست انجام دهد میتواند کمک کند تا پیوند بچهها با دنیای قصهها پر رنگتر شود. اگر ما این جشنواره را با عشق و باور برگزار کنیم تاثیرش را هم روی مخاطبان در سنین مختلف خواهیم دید و بعد از به پایان رسیدن آن، شرکت کنندگان در جشنواره در واقع راویان و بازگوکنندگان وقایع آن برای دیگران خواهند شد و افراد بیشتری را ترغیب میکنند تا نسبت به موضوع قصه و قصهگویی رغبت پیدا کنند.
وی در رابطه با بخش قصه ۹۰ ثانیه جشنواره بینالمللی قصهگویی کانون نیز که از دوره پیش بنیان آن گذاشته شده و مخاطبان بسیاری هم جذب کرده است، گفت: قرار دادن این بخش با ویژگیهایی که دارد، میتواند کمک روانشناختی خوبی هم برای افراد باشد.
بیستودومین جشنواره بینالمللی قصهگویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان از ۲۶ تا ۳۰ آذر سال ۱۳۹۸ در مرکز آفرینشهای فرهنگی هنری کانون واقع در خیابان حجاب تهران برگزار میشود.