به گزارش روابطعمومی ادارهکل کانون استان سمنان، ویژهبرنامهی یلدای قصهها و سومیننشست اعضا و مربیان انجمن قصهگویی با عنوان «بینامتنیّت در افسانههای استان سمنان» با دعوت از محمدرضا طبسی رئیس حوزه هنری شهرستان شاهرود و حضور نبیاله خدابخشی مدیرکل کانون و جمعی از مسئولان شهری و علاقهمندان به قصه و قصهگویی، عصر یکشنبه ۲۴ آذرماه ۱۳۹۸ به میزبانی مرکز فرهنگیهنری کانون پرورش فکری شهمیرزاد برگزار شد.
در این ویژهبرنامه، فعالیتهایی مانند شاهنامهخوانی اعضای کودک و نوجوان کانون شهمیرزاد، قصهگویی، همنوازی و سرودخوانی، تجلیل از اعضای برتر کتابخوان و... اجرا شد.
طبسی در نشست تخصصی این انجمن، ضمن ابراز خرسندی از حضور دوباره در جمع اعضا و مربیان کانون پرورش فکری درخصوص موضوع «بینامتنیّت در افسانهها» با اشاره به متن اصلی داستان حماسی نبرد رستم و سهراب در شاهنامه، مطالبی بیان و اظهار کرد: بینامتنیت یا متن پنهان، شکلگیری معنای متن توسط متون دیگر است و این میتواند شامل دگردیسی متنی دیگر توسط مؤلف یا ارجاعدادن خواننده به متنی دیگر باشد.
میهمان انجمن قصه با بیان اینکه بینامتنیّت باعث میشود تا مربی درک بیشتری نسبت به افسانهها داشته باشد، گفت: مهمترین هدفی که بینامتنیت دارد، کشف نشانهها و آثار مثبت متون دیگر بر یک متن و مطالعه و بررسی روابط موجود میان متن حاضر و متون دیگر است، بهطوریکه خواننده را در درک عمیقتر و فهم بهتر یک متن یاری میرساند.
طبسی یکی از حساسترین و جدیترین مباحث حوزهی نقد متن را روابط بینامتنی، عنوان و خاطرنشان کرد: در این روابط، هر متنی ناظر به متون پیشینی هست و زمانیکه مطالعات متنی صورت میگیرد توجه به نوع رابطهای که این متون با هم دارند، حائز اهمیت است.
وی در ادامه افزود: در داستانگویی، قصهگو توسط یکسری مواردی که در بینامتنیّت است متوجه میشود کدام بخش داستان مهم است که بایست روی آن تأکید و به مخاطب نشان داده شود.
طبسی همچنین با معرفی کتاب «افسانههای کومشی» به بررسی دو افسانهی «پادشاه و شاهزادهخانم هندی» به روایت ولیاله حیدری از روستای میقان شهرستان شاهرود و افسانهی «سه مجسمهی طلایی» به روایت سمیرا یحیایی از سمنان پرداخت.
میهمان انجمن قصه تأکید کرد: اصل اساسی نظریهی بینامتنیت این است که هیچ متنی بدون پیشمتن نیست و متنها پیوسته بر اساس متنهای گذشته بنا میشوند.
طبسی در بخش دیگر سخنانش با اشاره به عامیانهبودن افسانههای ایرانی، گفت: روایت و بنمایه افسانهها، عادی، ساده و ابتدایی است و آنچه که در افسانهها شنیده و ذکر میشود، بنمایههای پیشینی دارد که با مطالعهی آنها بهتر میتوان متن افسانه را درک کرد و آن را به مخاطب انتقال داد.
وی یکی از کارهایی را که منتقدین بینامتنیّت انجام میدهند، رمزگشایی دانست و بر سه نوع نظام نشانهسازی زبان مبنی بر شمایلی(نقاشیهای رئال)، نمایهای(بر پایه علت و معلول پدید میآید) و قراردادی(همیشه به یک معنی میماند) تأکید کرد.
گفتنی است؛ قرار شد برای نشست بعدی، دربارهی طنز در داستان صحبت شود و هریک از اعضای انجمن، داستانی را با مضمون طنز مانند کتاب شل سیلور استاین، مطالعه و به شناسایی نقاط طنز در داستان بپردازند.