به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون هرمزگان، نوجوانان عضو کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بستک، روز سهشنبه مجموعه داستانی "خانه پغورقاتی" که موقعیتهای طنزآمیزی برای مخاطبانش خلق میکند را نقد کردند.
کتاب "خانه پغورقاتی" مجموعه داستانهای پیوسته با درونمایهی طنز ویژه نوجوانان است و ماجرای فرد شلختهای را روایت میکند که همه وسایل خانه از دست او در عذاب هستند.
"پغورقاتی" شخصیت اصلی رمان کارمندی شلخته، بی نظم و بیادب است که به تنهایی در خانه کثیف و نامرتبش زندگی میکند، تمام وسایل خانه را به حال خود رها کرده و کمتر کاری را برای مرتبسازی و تمیز کردن خانهاش انجام میدهد، اشیا و وسایل خانه پغورقاتی که از بی مبالاتی و بی نظمی او خسته و ناراحت هستند تصمیم میگیرند برای تنوع و رفع خستگی نقشهایشان را با هم عوض کنند.
ماجراهای خانه پغورقاتی در فضایی خیالی و اتفاقاتی دور از واقع رخ میدهد که با وجود فضای نیمه خیالی گاه باور ناپذیر جلوه میکند اما هیچ گاه مانع از لذت بردن بچهها از داستان نشده بلکه با اشتیاق وقایع را دنبال کرده و برای ادامه ماجرا کنجکاوند.
به عقیده نصرا برزگر، یکی از اعضای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بستک، شاید جالبتر بود که نویسنده زاویه دید داستان را در قسمتهای مختلف تغییر میداد و هر بار از زبان یکی از شخصیتها و اشیا و خود پغور قاتی داستان را روایت میکرد و در عین حال شخصیت پغورقاتی به عنوان شخصیت اصلی و برجسته داستان باقی میماند، شاید این گونه ارتباط مخاطب با تمام شخصیت ها به تعادل میرسید.
وی ادامه داد: اشیا و وسایل نقش ویژهای در پیشبرد داستان دارند و در هر قسمت در نقش یکی از شخصیتهای داستان ظاهر میشوند و داستان را پیش میبرند.
برزگر با بیان اینکه شخصیت پردازی یکی از عنصرهای ادبی است که در یک رمان نقش مهم و سازندهای دارد، بیان داشت: پغورقاتی که با رفتارهای عجیب و اغراقآمیزگاهی اعصاب خواننده به هم میریزد، میتواند نماینده گروهی از افراد جامعه باشد که در حین نادانی خود را عقل کل دانسته و اطرافیان خود را آزار میدهند.
به گفته صفا افشاری، دیگر عضو مرکز بستک، اطراف ما گاه پغورقاتیهایی وجود دارند که به گونهای رفتار میکنند که گویی همه چیز را میدانند و این دیگران هستند که در اشتباه به سر میبرند.
وی افزود: از وقتی که این کتاب را خواندهام هنگامی که آدمهای عجیب و غریب با ادبیات و رفتار نامناسب را میبینم زیاد ناراحت نمیشوم چون تصور میکنم او یکی از همان پغورقاتیهای جامعه است که حتی تفاوت شامپو و رنگ را نمیفهمد و دیگر هیچ کدام از کارهایش ناراحتم نمیکند.
اسما بشویی یکی دیگر از اعضا نقدکننده این کتاب که با کنجکاوی زیادی کتاب را ورق میزند، گفت: من تمام مدت داشتم فقط به این موضوع فکر میکردم که چطور وقتی کسی فرق بین شامپو و قوطی رنگ را نمیداند به او اجازه میدهند توی یک اداره کار کند و کارهای مهم دیگران را انجام بدهد و چرا وقتی آقای رییس فهمید او قوطی رنگ اداره را بدون اجازه برداشته اخراجش نکرد؟
قبل از هر توضیحی فردوس جوانجان گفت: به نظر من در خانه پغور قاتی جارو برقی از همه عاقل و فهمیدهتر بود.
راحله حاجینیا مربی ادبی مرکز بستک کتاب خانه پغور قاتی را به عنوان نقد فصل پاییز انتخاب و بررسی کرد.
وی گفت: این کتاب طنز جدای از نقاط ضعف و قوتی که دارد، به قلب کودکان و نوجوانان راه یافته و لحظههای زیبا و همچنین ذهن پرسشگری را به آنها هدیه کرد.
این مربی ادبی افزود: کتاب جذابی که بارها در کارگاههای داستان و طنز مورد استفاده قرار گرفته و بچهها یاد گرفتند چگونه بدون شوخیهای کلامی موقعیتهای طنزآمیز خلق کنند و با الهام از آن بارها داستانهای خلاقانهای را نوشتند و از نوشتن لذت بردند.
به گفته حاجینیا، شروع جذاب و صمیمی این کتاب مخاطب را با شیفتگی به دنبال خود میکشاند که کتاب را تا انتها مطالعه کنند.
وی ادامه داد: پغورقاتی شخصیت اصلی و جذاب داستان که انتخاب نامش نیز هدفمندانه صورت گرفته در گویش شیرازی به معنای شلخته و فردی است که در کارهایش نظم و ترتیبی ندارد.
این مربی ادبی گفت: به گفته نویسنده سعی او بر آن بوده که داستان برای گروه سنی خاصی نباشد تا عموم مخاطبان بتوانند از آن استفاده کنند که به نظر میرسد در این امر موفق عمل کرده است.
حاجینیا اضافه کرد: این کتاب در بین کودکان و نوجوانان طرفداران زیادی داشته و بیشتر گروههای سنی نیز از آن استقبال کردهاند.
وی افزود: این اثر طنز مجموعهای از ۱۵ داستان کوتاه و بلند و مرتبط با یکدیگر است که بیشتر اتفاقات در خانه پغورقاتی یا اداره رخ میدهد و کل فضای داستان به این دو مکان محدود میشود با این توضیح که فضاسازی قسمتهای مربوط به اداره به خوبی صورت نگرفته و ارتباط به سختی برقرار میشود.
این مربی ادبی در بستک ادامه داد: جابهجایی و تغییر جایگاه وسایل و همچنین ساده لوحی بیش از حد پغورقاتی باعث دردسر و بروز شرایط طنزآمیزی میشود که برای مخاطبان بسیار جالب و جذاب است و نقش زیادی در پرورش خیال و نگارش خلاقانه کودکان و نوجوانان دارد.
به گفته وی، نکته ای که برای اعضا نیز سوال برانگیز بوده اینکه؛ چرا تمام شخصیتهای داستان مرد هستند و شخصیتهای زن حذف شده و یا بسیار کمرنگ و حتی نامریی هستند و در واقع ما با داستانی بدون حضور حتی یک شخصیت زن مواجه هستیم که این حذف شخصیتهای زن دلیلی به جز وجود سوگیری جنسیتی یا غفلت نویسنده نمیتواند داشته باشد.
حاجی نیا اضافه کرد: در رمان پغورقاتی شخصیت زن برجستهای وجود ندارد و این موضوع چندان خوشایند اعضا نوجوان نیست و از آن به عنوان نقطه ضعف داستان نام میبرند.
این مربی گفت: تعدادی نیز با روحیه طنازی که بعد از مطالعه داستان به دست آوردهاند، میگویند شاید نویسنده فضای شلوغ، بی نظم و کثیف داستان را برای حضور یک خانم مناسب نداشته و آنها را از چرخه داستان حذف کرده است.
وی ابرازداشت: هرچند نویسنده به وضوح به جنسیت همکار پغورقاتی هیچ اشارهای نکرده و از آنها به عنوان همکار پغورقاتی نام برده است اما با ذکر مشخصات و نحوه برخورد آنها با هم چنین برمیآید که همکاران پغورقاتی نیز همگی مرد هستند وهیچ خانمی در اداره وجود ندارد؛ هر چند در کل داستان چند مرتبه به واژه منشی اشاره میشود و طبق کلیشه رایج، بیشتر منشیها نیز خانم هستند چنان که بیشتر رییسها مرد هستند و در این داستان نیز رییس با تاکید واژه آقا قید میشود.
زهرا رحمانی مسوول کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بستک در ادامه نقد اعضا گفت: نقد کتابها با هدف آشنایی اعضا با آثار نویسندگان و آماده سازی آنها و آشنایی با شیوه های نقد کتاب به صورت فصلی کتابهای مختلفی با موضوعات طنز، رمان و داستان به اعضا معرفی و پس از مطالعه نشستهای نقد و بررسی با حضور اعضا برگزار میشود.
طاهره ایبد متولد ۱۳۴۲ در شیراز نخستین کتاب خود را در سال ۶۳ توسط انتشارات کانون پرورش فکری منتشر کرد و تا به امروز افزون بر ۶۰ اثر در حوزه کودک و نوجوان و بزرگسال منتشر کرده و جوایزی را نیز در جشنوارههای مختلف به خود اختصاص داده است.
ایبد که نویسندگی را با نوشتن برای بزرگسالان آغاز کرده بود هم اکنون به عنوان نویسنده حوزه کودک و نوجوان شناخته میشود.
از دیگر آثار وی میتوان به ماجراهای آقای چرخشی، لاک پشت ترسو، آدم برفی دیوانه، الم شنگه، گربه کاغذی، یکی بود یکی نبود و عمو نوروز بازنشسته اشاره کرد.
داستان خانه پغورقاتی نیز یکی از رمان های طنز خانم ایبد است که در سال ۹۰ توسط انتشارات کانون پرورش فکری برای گروه سنی (د) منتشر شد.