ایستادن در مقابل سیطره سالیان شرکت‌های بزرگ انیمیشن‌سازی جهان، کار ساده‌ای نیست، ولی کانون پرورش فکری قصد دارد در بازاری مملو از عروسک‌ها، اسباب‌بازی‌ها و اکشن‌فیگورهای شخصیت‌های دیزنی و دیگر شرکت‌های انیمیشن‌سازی آمریکا، عروسک انیمیشن‌های ایرانی را عرضه کند. اگر این نکته را در نظر بگیریم که انیمیشن زمانی وارد ایران شد و اولین تجربه‌های انیمیشن‌سازی زمانی در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شکل می‌گرفت که شرکت دیزنی هزاران نفر کارمند داشت و اگر این را هم مدنظر داشته باشیم که بخش قابل توجهی از درآمد شرکت‌های انیمیشن‌سازی جهان، حاصل فروش محصولات جانبی یعنی عروسک‌هاست.
اینجاست که متوجه می‌شویم چه کار بزرگی در کانون آغاز شده و چقدر لازم است که سرمایه‌گذاران و نیز مصرف‌کنندگان از این اقدام حمایت کنند. برای روشن شدن ابعاد تصمیمی که کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان انجام داده، محمدرضا کریمی‌صارمی گفت‌وگویی با جام‌جم داشته و البته خیلی کوتاه با یکی از سازندگان این عروسک‌ها هم صحبت کرده‌ایم.
داستان چیست؟
ماجرا از این قرار است که به سفارش کانون ۱۰۰ نمونه عروسک کچه (الیاف پشمی) از شخصیت‌های انیمیشنی ساخته می‌شود که تا امروز ۷۰ عروسک توسط چیستا تاجور و رادین ابراهیم‌پور تولید شده و بقیه هم به‌زودی آماده می‌شوند. چیستا تاجور، کارشناسی نقاشی از دانشگاه آزاد تهران دارد و رادین ابراهیم دارای دیپلم انیمیشن و دانشجوی رشته گرافیک دانشگاه آزاد تهران است. تا این لحظه شخصیت‌های «یکی کم است» و «بهادر» به کارگردانی عبدا... علیمراد، «توکا در قفس» به کارگردانی مهرداد شیخان، «مجموعه عروسی عروسی» به کارگردانی مهین جواهریان، «شب ترسناک لومو» به کارگردانی ساره شفیعی‌پور، «قصه پنیرک» اثر پروین تجوید و «ماهی رنگین‌کمان» اثر فرخنده ترابی تبدیل به عروسک شده‌اند و شخصیت انیمیشن‌های «زال و سیمرغ»، «من آنم که» و «رخ» از مجموعه آثار علی‌اکبر صادقی در دست تولید قرار دارند. قرار است به‌زودی این عروسک‌ها در یک نمایشگاه مجازی در معرض دید علاقه‌مندان قرار بگیرند و با حمایت سرمایه‌گذران داخلی به تولید انبوه برسند.
تولید عروسک‌ها، اتفاقی مبارک است
انیمیشن ایران، دارد رونق می‌گیرد و قدم در مسیر صنعتی شدن می‌گذارد، بنابراین شاید حالا بهترین فرصت باشد برای توجه به محصولات جانبی انیمیشن‌های ایرانی. این اتفاق را مثل جریان تولید انیمیشن در ایران، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان رقم می‌زند.
معاون تولید کانون توضیح می‌دهد که سال گذشته آثار هنرمندی را دیده که عروسک‌هایی از الیاف پشمی و شبیه نمد تولید می‌کرده است.
این عروسک‌ها می‌توانستند فرم و شکل‌های متنوع داشته باشند و شبیه شخصیت‌های کارتونی ساخته شوند. این عروسک‌ها می‌توانستند ایده قدیمی را به واقعیت بدل کنند؛ ایده ساخت عروسک از شخصیت‌های انیمیشنی.
به گفته کریمی‌صارمی ساخت ۱۰۰ عروسک به چیستا تاجور سفارش داده شد و او با همکاری رادین ابراهیم‌پور نمونه‌سازی را آغاز کرد. به این منظور فیلم انیمیشن‌های ساخته شده در کانون در اختیار این دو هنرمند قرار گرفت و حالا که بخش اعظمی از آنها آماده شده، قرار است نمایشگاهی از آثارشان برگزار شود.
کریمی‌صارمی می‌گوید: این نمایشگاه به صورت VR یا به عبارتی در قالب موزه مجازی به نمایش گذاشته خواهد شد و امیدواریم نظر سرمایه‌گذاران برای تولید انبوه عروسک‌ها جلب شود.
معاون تولید کانون می‌گوید تولید این عروسک‌ها اقدامی است برای حمایت از هنر صنعت انیمیشن؛ چرا که این صنعت صرفا با تولید فیلم پیشرفت نمی‌کند و توضیح می‌دهد: این عروسک‌ها هم بومی هستند، با تکنیک‌های کاملا ایرانی ساخته شده‌اند و بر آمده از فرهنگ اقوام ایرانی هستند که می‌توانند یک جریان جدید را در فرهنگ ما به‌وجود بیاورند. بدون تردید خانواده‌ها به عروسک‌های مربوط به شخصیت‌های VM انیمیشن‌های ایرانی تمایل بیشتری دارند و همین می‌تواند اتفاقات بزرگی را در پی داشته باشد.
براساس توضیحات معاون تولید کانون پرورش فکری در مرحله اول صد شخصیت انیمیشنی نمونه‌سازی شده اما بیش از ۲۰۰۰ شخصیت در تولیدات انیمیشنی کانون در طول ۵۰ سال وجود دارد که تمام آنها قابلیت تبدیل شدن به عروسک را دارند. گویا قرار است در آینده‌ای نه چندان دور، کتاب این شخصیت‌ها منتشر شود و همین‌طور اسباب‌بازی‌ها و بازی‌های رومیزی که به همراه انیمیشن‌ها به مخاطبان عرضه خواهد شد.
یکی از مهم‌ترین دلایلی که سبب می‌شود عروسک‌های ساخته شده از شخصیت‌های انیمیشنی در بازار مورد استقبال قرار بگیرند، پخش و نمایش خود انیمیشن‌ها و خوگرفتن مخاطب با قهرمانان این انیمیشن‌هاست.
کریمی‌صارمی در این‌باره می‌گوید: تلویزیون، کتابخانه‌ها و مراکز فرهنگی ثابت و سیار کانون، مراکز نمایش و پایگاه‌های کانون انیمیشن‌ها را عرضه می‌کنند و زمینه برای توجه بیشتر به انیمیشن‌ها و به تبع آن توجه به عروسک‌ها فراهم می‌شود.
ساماندهی سالن‌های نمایش کانون به انجام رسیده و براساس اظهارات کریمی‌صارمی ۸۰ سالن آماده نمایش است که فیلم‌ها و انیمیشن‌های کانون را عرضه خواهند کرد. وی نمونه‌سازی شخصیت‌های کارتونی کانون به شکل عروسک را یک اتفاق مبارک توصیف می‌کند که چنانچه به تولید انبوه برسد، گام بسیار بزرگی در حمایت از صنایع جانبی انیمیشن برداشته خواهد شد.
گپی کوتاه با یکی از طراحان عروسک‌ها: نمونه‌سازی کرده‌ایم
ظاهر عروسک‌های ساخته شده از انیمیشن‌های ایرانی، شبیه عروسک‌های نمدی هستند و البته که جنس آنها از نوعی پشم فشرده است که نوعی نمد محسوب می‌شود. گویا این عروسک‌ها بسیار نرم بوده و به عنوان اسباب‌بازی در اختیار بچه‌ها قرار نخواهد گرفت.
چیستا تاجور درباره داستان تولید آنها به جام‌جم می‌گوید: ساخت عروسک‌ها خیلی ذوقی شروع شد. من شخصیت‌های مربوط به قصه‌های کودکان را به‌صورت حجم ساختم و به کانون معرفی کردم. آقای کریمی‌صارمی از این کار استقبال کردند و قرار شد جمع زیادی از شخصیت‌های انیمیشنی که دوبعدی است را به صورت سه‌بعدی بسازیم و در قالب عروسک نمونه‌سازی کنیم.
تاجور که دانش‌آموخته نقاشی است با همکاری پسرش رادین ابراهیم‌پور دست به کار شدند و از روی تصاویر فیلم شروع به ساختن عروسک‌ها کردند. این هنرمند درباره شیوه نمونه‌سازی می‌گوید: از روی فیلم، زوایای مختلف عروسک‌ها را طراحی می‌کردیم و بعد طراحی‌ها تبدیل به حجم می‌شد. گاهی برخی از شخصیت‌ها صرفا از یکی دو نما در انیمیشن‌ها دیده می‌شدند؛ مثلا هیچ نمایی از پشت‌سر یا مثلا نیم‌رخ آنها وجود نداشت. در نتیجه باید زوایای مختلف این عروسک‌ها را تجسم می‌کردیم و بعد می‌ساختیم.
آشنایی با مبانی رنگ و حجم به تاجور کمک کرد عروسک‌ها را در قالب سه‌بعدی تجسم و طراحی کند و در نهایت به کمک الیاف پشمی خاصی که با سوزن مخصوص فرم می‌گیرند، عروسک‌ها را بسازد. این شیوه کچه‌دوزی نام دارد که برآمده از فرهنگ و هنر ترکمن است.
گویا این نمونه‌ها برای ارائه مدل به صنعت عروسک‌سازی ساخته شده و قرار نیست با همین شکل به کودکان و خانواده‌ها عرضه شود. تاجور می‌گوید: عروسک‌ها بسیار نرم بوده و اثر تماس ممکن است تغییر شکل بدهد. بنابراین چیزی که فعلا تولید شده نمونه ویترینی است برای این‌که اطلاعات مربوط به هر عروسک قابل اسکن و انتقال به رایانه باشد.
نمونه‌سازی عروسک‌ها از نظر چیستا تاجور یک اتفاق تازه ولی مبارک است که تا به‌حال درباره شخصیت‌های انیمیشنی رخ نداده و او امیدوار است روزی این شخصیت‌ها بتوانند جای باربی، تن‌تن، بتمن، اسپایدرمن و سایر شخصیت‌های خارجی را بگیرند.
منتشر شده در روزنامه جام‌جم/ چهارشنبه ۲۵ تیر ۱۳۹۹
