به گزارش روابطعمومی ادارهکل کانون استان سمنان، ششمینجلسهی انجمن شاعران نوجوان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سمنان، پنجشنبه ۱۱ دی ۱۳۹۹ با دعوت از مهرنوش قربانعلی شاعر، پژوهشگر، منتقد ادبی و معاون فرهنگی کانون استان تهران پیرامون موضوع «نقد و بررسی آثار اعضا» برگزار شد.
قربانعلی در ابتدای سخنانش با اشاره به انواع غزل مبنی بر غزل کلاسیک، غزل نو و غزل امروز، اثر مائده اسفندیار عضو انجمن شاعران نوجوان سمنان را غزلی امروزی دانست و گفت: نگاهی که شاعر به زبان دارد و شکل استفاده از زبان بهصورت امروزی، شعر را روان و جاری ساخته و نشان میدهد که شاعر از اصطلاحات امروزی استفاده کردهاست.
وی در ادامه افزود: اگر نگاهی به ویژگیهای غزل امروز بیندازیم از بین ویژگیهایی مانند ارجاعات درونمتنی، نگاه غیر خطی به زمان، رویکرد سورئال و رویکرد روایی، غزلی که خوانده شده رویکرد روایی دارد؛ یعنی یک روایت را در سرتاسر غزل میتوانیم دنبال کنیم و نگاه روایی آن را ببینیم.
عنصر اصلی تمامی تعریفهای شعری، «تخیل» است
مهمان انجمن شاعران نوجوان کانون استان سمنان، رواییبودن را یکی از ویژگیهای غزل امروز، عنوان و اظهار کرد: در تمامی تعاریفی که از شعر داریم، از قدیمیترین تعاریف که شعر را کلامی مخیل، موزون و مقفی میداند تا آخرین تعریفهای موجود در شعر که آن را حادثهای در زبان میداند و دوباره به تخیل اشاره میکند، عنصر اصلی تمامی تعریفهای شعری، «تخیل» است.
قربانعلی در بخش دیگری از سخنانش درخصوص پیشینهی شعر کوتاه یادآور شد: چه در شعر کلاسیک با قالبهایی مثل رباعی و دوبیتی و چه در شعر معاصر و شعر سپید با قالبهایی مثل طرح، هایکو و کوتاهسرودهها که همه از قالبهای مؤفق هستند، پیشینهی درخشانی داریم و برخی از قالبهای کوتاه شعری جزو ابداعات شعر ایرانی و شاعران ایرانزمین است.
وی در نقد اثر الهه دشتبانی عضو دیگر این انجمن تأکید کرد: اگر در میان محورهای اصلی سازندهی یک شعر مانند خیال، اندیشه، زبان، قالب و مواردی از این دست نگاه کنیم میبینیم شعری که خوانده شده، بیشتر محور حسی و عاطفی دارد و اگر از منظر محور و تکیهگاه شعر یا همان محور عاطفی نگاه کنیم شعر از این جهت از عهدهی انتقال عاطفه و حسی که داشته برآمده و از جهت دیگر هم نوع شعر در قالب سپید است.
وزن عروضی در شعر سپید دیده نمیشود
مهمان انجمن شاعران نوجوان کانون استان سمنان تصریح کرد: در شعر سپید، وزن نداریم؛ یعنی وزن عروضی در شعر سپید دیده نمیشود؛ اما برخی از الزاماتِ انواع دیگر شعری مثل شعر کلاسیک و شعر نیمایی همچنان در شعر سپید وجود دارد ازجمله موسیقی بیرونی یا همان قافیه و ردیف در شعر که از قافیهها میتوان برای ایجاد موسیقی در شعر سپید استفاده کرد و برای اینکه موسیقی شعر یا همآوایی صامتها و مصوتها حفظ شود میتوان از همآوایی کلمات و حروف در شعر بهره برد و همچنین میتوان از ترجیع استفاده کرد؛ یعنی بندی از شعر در فواصل شعری تکرار و از این تکرار برای ایجاد موسیقی استفاده شود که خود یکی از انواع ایجاد فرم در شعر سپید است و به آن «فرم دایرهای» میگویند.
وی در ادامه افزود: در شعرهای سپید کوتاه مثل تمامی انواع شعر کوتاه، بهتر است شگفتی و غافلگیری شعر یا آنچه که بهعنوان ضربهی نهایی در شعر از آن یاد میکنیم در پایانبندی شعر وجود داشته باشد و در پایان شعر دیده شود.
قربانعلی همچنین خاطرنشان کرد: توجه به فرم و صحنههایی که رویکردی نمایشی در شعر دارند بایست پیوسته و کامل باشند و این از ویژگیهای شعرهای سپید امروز است.
مهمان انجمن شاعران نوجوان کانون استان سمنان در پایان سخنانش از کارشناسان و مربیان ادبی کانون استان سمنان، قدردانی و ابراز کرد: آنچه که شنیدیم نشاندهندهی اتفاقهای خوبی است که در بخش ادبی استان روی داده و امیدوارم همچنان انجمن ادبی آفرینش سمنان رو به پیشرفت بوده و پویاییهای آن مدام و مستدام باشد.
گفتنی است؛ معرفی کتاب «سفر در مه» نوشتهی تقی پورنامداریان، معرفی شخصیت فروغ فرخزاد در قالب مسابقه و پخش مستندی کوتاه از زندگی این شاعر از بخشهای دیگر این جلسه بود.