به گزارش روابطعمومی ادارهکل کانون استان سمنان، چهارمینجلسهی اعضای انجمن شاعران نوجوان «لبخند انار» کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان دامغان، سهشنبه پنجم مرداد ۱۴۰۰ با دعوت از بهمن نشاطی شاعر، منتقد ادبی و مربی کانون گلستان، برگزار شد.
نشاطی ضمن ابراز خرسندی از حضور در جمع مجازی اعضا و مربیان انجمن شاعران نوجوان «لبخند انار» در نقد اثر یکی از اعضای این انجمن اظهار داشت: استفاده از آرایههای ادبی مانند «استعاره»، «تشخیص»، «اضافه تشبیهی» و «تناسب» با کارکرد متفاوت در شعر باعث زیبایی اثر میشود.
وی در ادامه افزود: تأکید بر حرف یا کلمه در شعر هم نشان میدهدکه نیازی نیست تا شاعر حرف بسیار مهمی بگوید؛ بلکه یک حرف ساده را به بیان زیبا و شاعرانه میتوان عنوان کرد.
شعر صرفاً جوشش نیست
مهمان انجمن شاعران لبخند انار دامغان در بخش دیگری از سخنانش گفت: ایجاز؛ یعنی خلاصه و مفید صحبتکردن. شاعر نبایست در استفاده از کلمات ولخرجی کند، بهعبارت دیگر شاعر بایست تصور کند که دورهی قحطی واژههاست و نمیتواند هر وقت دلش بخواهد به هر مقدار از آنها استفاده کند پس بایست از حداقل کلمات برای بیشترین مفهوم استفاده کند؛ مثلاً میتواند چهار سطر اول شعر خود را در یک یا دو سطر کوتاه کند.
وی در ادامه افزود: شعر صرفاً و کاملاً «جوشش» نیست که هرچه به ذهن آمد روی کاغذ آورده شود؛ بلکه «کوشش» در هدایت جملهها اهمیت دارد.
نشاطی همچنین با بیان اینکه توجه به نکات دستوری در شعر ضرورت دارد؛ مگر اینکه شاعر به عمد و با هدف خاصی از قواعد دستوری سرپیچی کرده باشد، یادآور شد: شروع شعر بایست با عبارتی آغاز شود تا ذهن خواننده را از یک آشفتگی که در ادامهی اثر پیداست، آگاه سازد.
وی در بخش دیگری از سخنانش، تأکید کرد: تشبیهات جملهای به تشبیه ترکیبی و کمکم به استعاره تبدیل شوند تا کنکاش ذهنی خواننده برای دریافت مفهوم جمله بیشتر شود و این کشف توسط خواننده برای او لذتبخشتر باشد.
مربی کانون استان گلستان در نقد اثر عضو دیگر این انجمن خاطرنشان کرد: آوردن نشانههایی از گذشته و مربوط به مادربزرگ میتواند بیش از این باشد؛ اما لازم نیست که شاعر همه را بیاورد و در واقع اینگونه، شعر کوتاهتر و موجزتر خواهد شد.
انتخاب بهترین جملهها در نهایت ایجاز
نشاطی تصریح کرد: شاعر بایست در نهایت ایجاز، بهترین جملهها را انتخاب کند و مختصر و مفید، شعر را به پایان رساند؛ چون استفاده از استعارههای پیدرپی و نزدیک بههم در جملهها خواننده را دچار سردرگمی میکند و کنکاش ذهنی مخاطب برای دریافت پیام جملهها از لذت یک اثر هنری میکاهد.
وی تأکید کرد: هنرمند در جملهها نبایست فاصلهاش را با خواننده زیاد کند تا خواننده بتواند پشت سر او بیاید، در غیر اینصورت مخاطب از اثر هنری خسته میشود و از ادامهی راه و همراهی با شاعر ناامیدانه دست برمیدارد.
مهمان انجمن شاعران لبخند انار دامغان اظهار داشت: استفاده از جملههای طولانی و مرکب، دریافت را برای مخاطب دشوار میکند و خواننده را وادار میسازد تا برای درک مفهوم جمله، چندبار به عقب برگردد.
نشاطی در نقد و بررسی اثر دیگری از اعضای انجمن یادآور شد: استفاده از واژههایی مانند «قیام»، «قائله»، «فرسایش» و «وفق»، جملهها را زمخت کرده است که نشان میدهد شاعر سعی دارد به دشواری سخن بگوید؛ هرچند استفاده از هیچ واژهای در شعر ممنوع نیست و نکتهی مهم اینکه واژه، چهطور و در چه جملهای بهکار رَود تا درشت به نظر نیاید.
گفتنی است؛ در این جلسه از سوی نشاطی مؤلف یازده عنوان مجموعهشعر که در قالبهای رباعی، دوبیتی، غزل و شعر سپید طبعآزمایی کرده، درخصوص استفاده بجا از آرایههای ادبی، توجه به موسیقی و زبان شعر، چرایی استفاده از عنصر عاطفه و خیال نیز مطالبی بیان شد.