به گزارش روابط‌عمومی اداره‌کل کانون استان سمنان، دوره‌ی آموزشی «تربیت اسلامی با تکیه بر قرآن و حدیث» با دعوت از حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمد کاظمی، مدرس و کارشناس علوم قرآنی، چهارشنبه ۱۷ آذر ۱۴۰۰ به‌صورت مجازی در قالب ویدئوکنفرانس ویژه تمامی کارکنان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان برگزار شد.
مدرس و کارشناس علوم قرآنی ضمن ابراز خرسندی از حضور در جمع کارکنان و مربیان کانون پرورش فکری به دوران حضور و فعالیتش در این‌مجموعه، اشاره و تأکید کرد: به‌عنوان یک مربی کانون پرورش فکری وظیفه داریم و خدا این فرصت را به ما داده تا بندگانش را با او آشتی دهیم.
وی در ادامه افزود: در زمینه‌ی عبادت، دین، سلوک دینی و تربیت اسلامی با سه گروه سنی «بدو تولد تا ۶ سالگی(آغاز دبستان)»، «۶ تا ۱۲ سالگی(پایان دبستان)» و «۱۲ تا ۱۷ سالگی(پایان دبیرستان)» روبه‌رو هستیم.
تربیت عبادی با تربیت اسلامی تفاوت دارد
حجت‌الاسلام‌والمسلمین کاظمی با بیان این‌که تربیت عبادی با تربیت اسلامی تفاوت دارد، گفت: در تربیت اسلامی از گزاره‌های دینی برای تربیت فرزند استفاده می‌کنیم؛ اما در تربیت عبادی از تربیت اسلامی استفاده می‌کنیم تا فرزندمان عبادت کند و در واقع تربیت عبادی جزیی از تربیت اسلامی است.
مدرس و کارشناس علوم قرآنی اظهار داشت: در تربیت عبادی همگام با روان‌شناسی رشد بایست توجه داشت که برخورد کودکان گروه سنی اول با گزاره‌های دینی، برخوردی تقلیدی است و کودکان فهم انتزاعی ندارند که مبانی نماز را بفهمند و درک کنند و این مورد یک پروسه‌ی تربیتی و نظام تربیتی را می‌طلبد. از طرفی، کودکان در این سن، فهم حسی بالایی دارند و برخورد آن‌ها با دین، تقلیدی است و ارائه ی مربی، رفتارمحور است؛ یعنی مربی در معرفی خدا برای این گروه بایست رفتار خدا را تعریف کند نه ذات وجودی خدا را و بایست پاسخ پرسش‌های کودکان را با رفتار نشان دهد به‌عنوان مثال در معرفی خدا بگوید همان کسی که باران را آفریده یا دست ما را آفریده و در تعریف نبی هم بگوید پیامبر همان کسی است که کارهای خوب انجام می‌دهد و به ما هم سفارش کرده تا از کارهای زشت و ناپسند دوری کنیم.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین کاظمی یادآور شد: در گروه سنی زیر شش‌سال بایست دو هدف کلی را به‌صورت جدی دنبال کنیم که یکی شکل‌دهی به دستگاه ارزش‌گذاری است که بین ۶۰ تا ۸۰ درصد در شخصیت فرزندان زیر شش‌سال شکل می‌گیرد و دیگری، شکل‌دهی به دستگاه عادت‌های مطلوب است.
وی مهم‌ترین مؤلفه‌ی شخصیت انسان و عامل اصلی شکل‌گیری دستگاه ارزش‌گذاری را کنش‌ها و واکنش‌های بزرگ‌ترها، عنوان و خاطرنشان کرد: نتیجه آن‌که ما می‌توانیم با تنظیم کنش‌ها و واکنش‌های‌مان دستگاه ارزش‌گذاری فرزندان‌مان را شکل دهیم.
مدرس و کارشناس علوم قرآنی در بخش دیگری از سخنانش تأکید کرد: راهکارهای شکل‌دهی به دستگاه ارزش‌گذاری به‌خصوص نماز، نمایش عظیم است؛ یعنی نماز را اول وقت بخوانیم، هنگام خواندن نماز، لباس زیبا بپوشیم که در قرآن هم به آن اشاره شده است، عطر زدن، انگشتر به دست کردن و خواندن نماز به‌صورت دسته‌جمعی هم اثرگذار است و عدم هماهنگی در الگوها باعث می‌شود الگوهای دانش‌آموزان هماهنگ نباشد.
وی با اشاره به اهداف تربیتی در سن ۶ تا ۱۲ سالگی مبنی بر شکل‌دهی به علاقه‌ها(علاقه‌سازی)، آموزش تعالیم دینی، ایجاد روحیه و مسئولیت‌پذیری، تصریح کرد: بهترین روش برای علاقه‌سازی و انگیزه‌سازی، روش شناختی است که در درمان‌گری هم نقش و تأثیر بسزایی دارد.
آموزش منهای علاقه تربیت‌سوز است
حجت‌الاسلام‌والمسلمین کاظمی اظهار داشت: سن هفت تا ۱۲ سالگی یکی از ویژگی‌های متربی این است که کاملاً آماده یادگیری مستقیم است و علاقه‌ی شدیدی هم به یادگیری دارد و قواعد آموزش مسائل دینی در مقطع دبستان حتماً قبل، حین و بعد از آموزش، علاقه‌سازی شود؛ چراکه آموزش منهای علاقه، تربیت‌سوز است و تربیت‌ساز نیست.
وی در ادامه افزود: آموزش در مقطع ابتدایی، صفت‌محور است؛ یعنی خدا، پیامبر، امام و... را توصیف می‌کنیم، مثلاً پیامبر(ص)، معصوم است و توصیفات را با مصداق‌های قابل لمس بیان می‌کنیم.
مدرس و کارشناس علوم قرآنی یادآور شد: در مقطع ابتدایی بایست اصل تدریج را رعایت کنیم و قطره‌چکانی آموزش دهیم؛ یعنی تمامی مطالب آموزشی را در قالب شعر، قصه، نمایش و...، واضح بیان کنیم.
وی با تأکید بر ایجاد روحیه حیا و مسئولیت‌پذیری، در تعریف ایمان آن را ترکیب فهم درست موضوع و عشق به آن موضوع دانست و گفت: برخورد نوجوان با گزاره‌های دینی، استدلالی بوده و یکی از راه‌های تقویت ایمان در نوجوانان، درک نوجوانان و بحران این دوره از زندگی است.
مدرس و کارشناس علوم قرآنی هم‌چنین مقدمه‌ی ارتباط‌سازی را ایجاد آرامش، برقراری ارتباط دوستانه با متربی، از بین بردن وحشت، ایجاد انس و بیان استدلال، عنوان و خاطرنشان کرد: نکته‌ی دیگری که در روش استدلال خیلی مهم است، روش مشاهده استدلالات منطقی است.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین کاظمی در پایان دوره به معرفی چند عنوان کتاب در زمینه‌ی تربیت دینی و اسلامی ازجمله «جوانان دین‌گریزی چرا؟ دین‌گرایی چه‌سان؟»، «فرودگاه فرشتگان» و... پرداخت.
گفتنی است، این دوره‌ی آموزشی دو ساعته در راستای تفاهم‌نامه‌ی شورای اقامه نماز با پیگیری کارشناس آموزش و پژوهش برای تمامی کارکنان، کارشناسان، مسئولان و مربیان فرهنگی، هنری و ادبی کانون استان، پیش‌بینی و برگزار شد.
