به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، علی خانجانی نویسنده و صاحب‌نظر در عرصه قصه‌گویی و منتقد بخش «آیینی‌سنتی» جشنواره بین‌المللی «قصه‌گویی» کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با اشاره به اینکه جشنواره قصه‌گویی از دل کانون برخاسته و اولین دوره آن در سال 76 برگزار شد، درباره حضور منتقدان در بیست و سومین دوره جشنواره اظهار کرد: قبل از دوران کرونا هر سال خوشبختانه جشنواره برگزار می‌شد و بخش‌های مختلفی هم در آن فعال بودند.
وی ادامه داد: نمی‌توان گفت که منتقدان در دوره‌های پیشین حضور نداشتند چراکه هر قصه‌گویی به ویژه فردی که انتخاب نمی‌شود، علاقه‌مند است که به ضعف‌های خود پی ببرد. در هر جشنواره‌ای که داور بودم نکات مثبت و منفی همه اجراها را یادداشت می‌کردم و اگر کسی به من مراجعه می‌کرد درباره آن صحبت می‌کردم به یاد دارم این اتفاق در یک یا دو جشنواره استانی و منطقه‌ای جدی شد و در جشنواره قصه‌گویی استان چهارمحال و بختیاری به عنوان منتقد دعوت شدم و جلساتی شبیه جلسات همین جشنواره قصه‌گویی برگزار شد.
این نویسنده با اشاره به اینکه خوشبختانه امسال به حضور منتقدان در جشنواره قصه‌گویی رسمیت داده شده و منتقدان که متشکل از افراد مستقل هستند به دل جشنواره آمده‌اند، بیان کرد: از برجسته‌ترین امتیازات این جشنواره نسبت به جشنواره‌های پیشین استقلال و رسمی شدن حضور منتقدان است در حقیقت شاید خود دوستان هم به این نتیجه برسند که حضور زبان متفاوت در جشنواره لازم است.
خانجانی افزود: اگر بخواهم درباره چگونه نقد کردن صحبت کنم باید بگویم که برخی معتقدند باید بی‌رحمانه نقد و بدون تعارف ضعف‌ها را بیان کرد، اما عده‌ای می‌گویند قصه‌گو در اینجا تمام توانش را عرضه کرده و اینکه با چه زبانی به ضعف‌هایش اشاره کنیم و ملایمت در بیان ضعف‌ها داشته باشیم یا نه، قابل بحث است. با برخی از قصه‌گویان که صحبت می‌کردم، می‌گفتند برخی نقدها تند است و اگر اینگونه پیش برود ما جرئت قصه گفتن نداریم.
وی با بیان اینکه حیطه نقد و نظر با اجرا و عمل در همه حوزه‌ها کاملا با یکدیگر متفاوت است، مطرح کرد: ممکن است به بسیاری از موارد در اجرای یک قصه توسط قصه‌گو اشاره کنم اما وقتی از خودم بخواهند آن قصه را نقل کنم، ممکن است کارم از ضعیف‌ترین اجرا هم ضعیف‌تر باشد. برای همین به قصه‌گویان پیشنهاد کردم که به یافته‌های تجربی خود اعتماد داشته باشند اما نقدها را بشنوند تا متوجه ضعف‌های خود شوند چراکه قصه‌گو هر حرکتی انجام می‌دهد، معنا دارد و باید حواسش باشد که حرکت اضافه‌ای نکند.
منتقد بخش «آیینی‌سنتی» جشنواره قصه‌گویی ادامه داد: این نقدها هر قدر سختگیرانه و بی‌رحمانه باشد باز هم فکر می‌کنم خیر و برکت آن بیشتر از نبودن است.
به گفته خانجانی، جشنواره قصه‌گویی به عنوان برند برای کانون شناخته شده است و جامعه انتظار دارد کانون درباره قصه‌گویی حرف‌های مختلف بزند و راه‌های متفاوت را نشان دهد؛ به عنوان مثال در بخش «آیینی‌سنتی» باید حتما تفاوت‌های گونه‌های هنرهای سنتی بیان شود.
وی با بیان اینکه جدا کردن بخش «آیینی‌سنتی» از دیگر بخش‌ها که بیشتر نقالی‌ها در این بخش هستند و توسط اهل فن داوری می‌شود، یکی از اتفاقات مهم این دوره از جشنواره است مطرح کرد: در سال‌های قبل این ضعف را در جشنواره داشتیم. من از اولین دوره تا دوره سیزدهم به صورت مستقیم در جشنواره دخالت داشتم و از دوره سیزدهم به بعد به عنوان مشاور در خدمت جشنواره بوده‌ام، اما اعتراف می‌کنم قضاوت کردن نقالی در کنار بخش‌های دیگر کار درستی نیست چون نقالی بسیار بر تکنیک و روش اجرا پایه‌ریزی می‌شود و حتما باید اهل فن درباره آن صحبت کنند. عزیزانی که امسال به عنوان داور و منتقد در این بخش حضور دارند، افرادی هستند که در این عرصه خاک صحنه خورده، کار کرده و مطلب نوشته‌اند، ضمن اینکه دانش لازم را هم دارند و این موضوع به انتخاب‌های درست و بهتر کمک می‌کند.
این صاحب‌نظر در عرصه قصه‌گویی با اشاره به اینکه حضور قصه‌گویان ایرانی در جشنواره‌های خارجی قطعا یکی از آرزوهای ۲۰ساله است، توضیح داد: بین جشنواره دهم و یازدهم قصه‌گویی من در فستیوال نروژ شرکت کردم و یکی از پیگیری‌های جدی ما از خانه قصه اسلو این بود که باید چه کاری را انجام دهیم که قصه‌گویان ما بتوانند به جشنواره‌های خارج از ایران راه پیدا کنند.
خانجانی ادامه داد: یک نکته مهم این است که قصه‌گویان باید به زبان انگلیسی تسلط پیدا کنند، همانگونه که شرکت‌کنندگان بخش بین‌الملل این جشنواره با پیشینه هندی، آفریقایی، ایتالیایی و به زبان انگلیسی داستان خود را نقل می‌کردند، چراکه زبان رسمی دنیاست. همچنین جشنواره‌های بین‌المللی قصه‌گویی بسیار علاقه‌مندند قصه‌گویان ایرانی را در جشنواره‌هایشان داشته باشند، چراکه ایران را خاستگاه قصه‌ها می‌دانند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: حدود دو یا سه سال پیش به رئیس و دبیر جشنواره گفتم برگزیدگان جشنواره قصه‌گویی را رایگان به کانون زبان بفرستند تا زبان انگلیسی آن‌ها تقویت شود و بتوانند قصه خود را در جشنواره‌های خارج از کشور عرضه و مخاطبان خارجی را با ارزش‌های نهفته در قصه آشنا کنند که امیدوارم این اتفاق بیفتد. البته برخی از علاقه‌مندان ارتباطاتی با فستیوال‌های خارجی برقرار کرده‌اند و من هم در انتهای کتاب هنر قصه‌گویی که یکی از تالیفاتم است، نشانی سایت‌های خارجی و رابطان را آورده‌ام که علاقه‌مندان بتوانند از آن استفاده کنند.
بیست‌وسومین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به دبیری محمد گودرزی‌دهریزی از ۲۵ آذر در مرکز آفرینش‌های فرهنگی‌هنری کانون واقع در خیابان حجاب تهران آغاز شده و ۳۰ آذر ۱۴۰۰ به پایان رسید.
