به گزارش روابط‌عمومی اداره‌کل کانون استان سمنان، مهرناز نصیری کارشناس مرکز آفرینش‌های ادبی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سمنان، از برگزاری بیستمین جلسه‌ی مجازی انجمن شاعران نوجوان آفرینش در ظهر پنج‌شنبه ۱۴ بهمن۱۴۰۰ با دعوت از طاهره مسافری شاعر، نویسنده و منتقد ادبی کانون استان هرمزگان، خبر داد و گفت: در این جلسه که بیش از ۱۰۰ عضو کارگاه‌های شعر و داستان، مربیان ادبی، کارشناسان و مسئولان مراکز فرهنگی‌هنری استان، حضور داشتند، مسافری ضمن نقد و بررسی شاعرانه‌های اعضای نوجوان، به چرایی و چیستی شعر اجتماعی با رویکرد شعر انقلاب پرداخت.
مهمان انجمن شاعران نوجوان کانون استان سمنان در ابتدای سخنانش با اشاره به اولین اثری که با موضوع انقلاب اسلامی ایران سروده شده بود، گفت: بهتر است بگویم که ادبیات آن‌قدر گسترده است که ما هرچه‌قدر تلاش کنیم تنها می‌توانیم در حد اندکی از آن بهره‌مند شویم.
وی در ادامه با بیان این‌که شعر اجتماعی، گونه‌ای در ادبیات شعری است و تعاریف متفاوتی دارد به تعریفی که در کتاب «تاریخ تحلیلی شعر نو» نوشته‌ی شمس لنگرودی اشاره و اظهار کرد: در دهه‌ی ۳۰ و ۴۰ به شعری که مسائل مربوط به اجتماع را بیان می‌کرد، شعر اجتماعی می‌گفتند و اگر رنگ و بوی اعتراضی داشت به آن شعر اعتراضی می‌گفتند و چنانچه لحن تندتری می‌داشت به آن شعر انقلابی می‌گفتند؛ اما این تعریف «شعری که فقط به مسائل و مصائب جامعه بپردازد شعر اجتماعی است»، تعریف کاملی نیست؛ چراکه عشق‌ها، آرزوها، شادی‌ها و غم‌ها هم بخشی از شعر اجتماعی هستند و هر شاعری که حرف دل مردم را بزند شعرش شعر اجتماعی است و با این تعریف دوم، حافظ، مولانا، سپهری و... همه از شاعران اجتماعی هستند و شاعران دوران مشروطه نیز جزء دسته‌ی شاعران اجتماعی قرار می‌گیرند؛ اما ماندگار نشدند و علت این است که مسائل عمیقی را مطرح نکردند و شاعری مثل نیما یوشیج با این‌که خیلی مستقیم به مسائل اجتماع نگاه نکرده، شعرهای او اجتماعی و ماندگار است. مثل شعر «آی آدم‌ها که بر ساحل نشسته شاد و خندانید...» در این شعر همه‌ی مفاهیم به‌صورت کنایی در نگاه به مسائل جامعه پرداخته شده است.
مسافری خاطرنشان کرد: وقتی شاعری دغدغه‌های شخصی‌اش از مسائل جامعه را بیان می‌کند و مفاهیم شعری‌اش عمق زیادی هم دارند، شعرش تبدیل به شعر اجتماعی ماندگار می‌شود. انقلاب‌ها هم بخشی از جریان‌های اجتماعی هستند مثل انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ که در آن حرکت‌هایی هم از سوی شاعران و نویسندگان صورت گرفت مثل مهدی اخوان ثالث که با بیان ویژگی‌های ملی و فرهنگی در شعرشان باعث حرکت‌های انقلابی در مردم شدند و اما تعریف این نوع از ادبیات مبنی بر «ادبیاتی که محرک و مشوق مردم برای به‌پاخاستن و گرفتن حق خود در طلب آزادی» است.
مردمی‌بودن و مردم‌گرایی؛ ویژگی‌های بارز ادبیات انقلاب
مهمان انجمن شاعران نوجوان کانون استان سمنان در بخش دیگری از سخنانش با بیان ویژگی‌های ادبیات انقلابی به معرفی کتاب «قدم‌های قدبلند» نوشته‌ی محمدرضا سنگری پرداخت و گفت: امیدواربودن و آرمان‌گرایی، مردمی‌بودن و مردم‌گرایی، داشتن تعهد و نجابت، فراگیر و همگانی بودن برخی از ویژگی‌های بارز ادبیات انقلابی است.
وی در نقد اثر اعضا به مناسبتی بودن شعر و وام‌گرفتن آن از سرود ملی، اشاره و عنوان کرد: عضو از آرایه‌ی تضمین و هم‌چنین تناسب، بیش‌ترین بهره‌گیری را در سرودن شعر به‌کار برده است.
مسافری در نقد اثر عضو دیگری انجمن به معرفی قالب استفاده شده در شعر پرداخت و گفت: چهارپاره در صد سال اخیر در سرودن رواج پیدا کرده است و در حال حاضر برای سرودن ترانه‌ها و شعرهای کودکانه بیش‌ترین کابرد را دارد و شعر سروده شده توسط عضو در این قالب یک فیلم شعر است که با زبان ساده و صمیمی به روایت ماجرایی اجتماعی پرداخته است.
مهمان انجمن شاعران نوجوان کانون استان سمنان در پایان از اعضای نوجوان خواست تا به مطالعه‌ی شعر شاعران مختلف و توجه و تفکر در اندیشه‌های شعری آن‌ها، هم‌چنین شیوه‌ی به‌کارگیری واژگان برای انتقال مفاهیم و اندیشه‌های شاعرانه بپردازند.
گفتنی است، در نقد و بررسی آثار اعضا درخصوص سفیدخوانی در شعر؛ یعنی درک مخاطب از مفهومی در شعر که شاعر به آن نپرداخته است، ایجاز در شعر، اجازه کشف و لذت بردن مخاطب ازتصاویر و اندیشه شعری، توجه به کاربرد تک‌تک واژه‌های بهره گرفته شده در شعر و مفهومی که القا می‌کنند و... نیز مطالبی بیان شد.
