به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون پرورش فکری استان زنجان؛ به نقل از طلعت آقاجانلو که در گزارشی ابراز داشت: همگام با گروههای نجومی سراسر جهان در روزهای هفته جهانی نجوم، مرکز علوم و نجوم زنجان نیز در راستای پاسداشت علم نجوم، از روز دوشنبه ۱۲اردیبهشت تا یکشنبه ۱۸اردیبهشت اقدام به برگزاری برنامههای متنوع و ویژه گروههای مختلف مخاطبین نمود.
:مسئول فرهنگی مرکز علوم و نجوم همچنین خاطر نشان کرد: این برنامهها با هدف آشناسازی بیشتر مخاطبان با زیباییهای آسمان شب و علم نجوم برگزار گردید. اهم برنامههای اجرا شده شامل
حضور در مناطق محروم حاشیه شهر و اجرای برنامههای نجومی
یکی از برنامههای مستمر مرکز علوم و نجوم کانون زنجان اجرای برنامههای متنوع نجومی در مناطق محروم می باشد. امسال نیز در هفته نجوم با همکاری کتابخانه سیار شهری یک، برنامههای متنوع نجومی برای دانش آموزان مدارس روستا برگزار شد. دانش آموزان در کارگاه عمومی شناخت آسمان شب با کلیات علم نجوم و دلایل اهمیت شناخت آسمان شب آشنا شدند.
با معرفی صورت های فلکی در فصول مختلف سال دانش آموزان و اولیای مدرسه نحوه پیدا کردن صورتهای فلکی مشهور همچون صور فلکی دور قطبی با هدف آموزش جهت یابی با استفاده از ستاره قطبی در نیمکره شمالی زمین آموزش دیدند. برای ایجاد یک راه آسان تر و در دسترس تر برای شناخت اجرام مختلف سماوی و مسیریابی به کمک ستارگان در شب، دو نمونه از برنامههای کاربردی نجومی که قابل نصب بر روی سیستمهایی چون تلفن همراه و رایانه هستند معرفی شده و نحوه کار با آنها برای معلمان آموزش داده شد تا معلمان بتوانند در کلاس با بهره گیری از این نرم افزارها آموزش بهتر و دقیقتری برای دانش آموزان ارائه دهند.
با برگزاری کارگاه شناخت منظومه شمسی با استفاده از ماکت منظومه شمسی سعی شد تا اصول اولیه قرارگیری و حرکت سماوی اجرام منظومه شمسی برای مخاطبان بصورت جامع در بخش رصدی ابتدا ابزارهای نجومی شامل دوربینهای دوچشمی و تلسکوپها معرفی و نحوه عملکرد این ابزار رصدی برای آنها شرح داده شد و سپس بصورت اختصاصی تلسکوپهای خورشیدی معرفی شده و درباره اهمیت کار با ابزار فیلتردار برای رصد خورشید که کاری پرخطر است برای مخاطبان صحبت شد. در ادامه دانش آموزان و اولیای مدرسه با استفاده از تلسکوپ خورشیدی اچ - آلفای کورونادو به رصد خورشید، لکههای خورشیدی و زبانههای خورشیدی پرداختند. در بخش پرسش و پاسخ علمی نیز این فرصت برای همه دانش آموزان و اولیای مدرسه فراهم شد تا به سوالات مختلفی که پس از دریافت مباحث نجومی در ذهنشان مطرح شده توسط مربیان نجوم مرکز پاسخ داده شد.
بخش پایانی برنامهی حضور در مدارس حاشیه شهر، اهدای هدایای نجومی (ماکتهای نیمه آماده کاوشگرهای ایرانی) به دانش آموزان مدارس بود.
برنامه استهلال ماه شوال
با نزدیک شدن به روزهای پایانی ماه مبارک رمضان و اهمیت مساله استهلال، همچون سالهای گذشته برنامههای ویژه رویت هلال ماه شوال با حضور اعضا و اولیا در مرکز علوم و نجوم زنجان برگزار شد.
این برنامهها در بخش اول شامل برگزاری کارگاه "آشنایی با مبانی رویت هلال" بود؛ در بخش اول این کارگاه مساله گردش ماه به دور زمین، نحوه شکل گیری اهله، تفاوت ماه نجومی و ماه هلالی، و رخ گرد ماه مطرح شد. سپس پارامترهای موثر در رویت هلال همچون سن ماه، ارتفاع ماه، جدایی زاویهای ماه و خورشید مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در ادامه انسانی بودن مسئلة رؤیت، تاثیر شرایط جغرافیایی و جوّی، راههای ثابت شدن اول ماه و معیارهای مختلف کشورهای مسلمان در تایید نهایی رویت هلال و نحوه استخراج تعداد روزهای ماه قمری در تقویم برای مخاطبان شرح داده شد.
اجرای برنامه های رصدی با حضور عموم مردم و خانواده های اعضای مرکز
یکی از جذابترین بخشهای فعالیتهای نجوم برگزاری برنامههای رصد عمومی است. امسال هم با در نظر گرفتن شرایط جوی برنامههای رصدی برای اولیا و اعضای مرکز شامل رصد خورشید برگزار شد.
بخش جانبی برنامه رصدی کارگاه آموزشی "خورشید" بود که در این کارگاه مخاطبان با ویژگیهای فیزیکی تنها ستاره منظومه شمسی، زبانههای خورشیدی، لکههای خورشیدی و همچنین با نحوه بکارگیری فیلترهای خورشیدی و نیز عملکرد تلسکوپهای خورشیدی اچ - آلفا آشنا شدند.
برگزاری کارگاه نقد و بررسی فیلمهای نجومی
با هدف آشنایی ملموس تر با مفاهیم فیزیکی علم نجوم همچون گرانش، نسبیت عام و ... فیلمها و مستندهای نجومی مختلف در کارگاه نمایش و نقد فیلم برای اعضای نوجوان مرکز به نمایش درآمد. در این کارگاه پس از نمایش بخش به بخش فیلم، سوالات اعضا درباره موضوعات بحث برانگیز و چالشی علمی مطرح میشود و اعضا با همراهی مربیان نجوم طی پرسش و پاسخ به سمت درک بهتر این مفاهیم سوق داده می شوند.
برگزاری کارگاه قصه گویی نجومی
در کنار معرفی صورتهای فلکی و روشهای شناسایی آنها در آسمان شب و جهتیابی به کمک آنها، در کارگاه قصهگویی نجومی مخاطبان پای قصههای خیال انگیز صورتهای فلکی در فرهنگ کشورمان نشستند. با هدف بخاطر سپاری بهتر موقعیت صورتهای فلکی در آسمان فصول مختلف سال و آموزش بهتر اصول جهتیابی با کمک ستارگان، قصههای صورتهای فلکی در این کارگاه گفته شد.
شناخت مفاخر و بزرگان عرصه نجوم
یکی از اصلیترین اهداف آموزشی مرکز، شناساندن مفاخر و بزرگان علم نجوم در دوران مختلف تاریخی کشورمان است. معرفی شخصیت چهرههای تاثیرگذار در شکلگیری نظریات کلیدی نجوم و کیهان شناسی همچون خواجه نصیرالدین طوسی و عبدالرحمن صوفی رازی و ابوریحان بیرونی و خیام نیشابوری و نیز دانشمندان دوره معاصر همچون دکتر کامران وفا فیزیکدان و نظریه پرداز ریسمان، از بخشهای اصلی این برنامه بود.
معرفی کتب نجومی برای گروههای سنی مختلف
با توجه به نیاز مبرم علاقهمندان نجوم به در دسترس داشتن یک منبع مطالعاتی مناسب در فراگیری نجوم، یکی از بخشهای مهم ویژه برنامههای هفته نجوم معرفی کتابهای نجومی به روز و در عین حال قابل فهم برای گروههای سنی متنوع مخاطبان بود. کتابهای حوزه نجوم از انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برای مخطب کودک و کتب مفهومی همچون "نجوم به زبان ساده" برای مخاطب نوجوان و بزرگسال در این بخش از برنامهها معرفی شد.
بازدید از آسمان نما برای دانش آموزان مناطق اطراف و مناطق محروم
یکی از مهمترین بخشهای برنامهی مربوط به هفتهی نجوم همه ساله برنامه بازدید دانش آموزان مناطق کم برخوردار از آسمان نما و برنامههای آن است. طی هفته نجوم ۱۴۰۱ دو برنامه بازدید برای مناطق کم برخوردار تدارک دیده شد که دانش اموزان در گنبد آسمان نما با جذابیتهای علم نجوم به صورت بصری آشنا شدند.