به گزارش روابط عمومی اداره‌کل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان یزد، سامان قاسمی گفت: مسیر قصه‌گویی در استان یزد را به همت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و سایر نهادهای فعال در این حوزه، رو به رشد و امیدوارکننده می‌بینم.
داور جشنواره چله قصه‌ها ادامه داد: همان‌طور که می‌دانیم در این دو سال تمام امور جهان تحت تأثیر بیماری کرونا رکود و افولی داشت به ویژه امور فرهنگی؛ اما این جشنواره نشان داد که در زمینه قصه و قصه‌گویی ما در جایگاه خوب و امیدوارکننده‌ای هستیم.
عضو هیات علمی گروه ایران شناسی دانشگاه میبد گفت: در قصه‌گویی دو وجه مهم قصه و روایت را باید از هم جدا کرد، قصه تصویرسازی با کلام و مجموعه‌ی حوادثی است که یک واحد روایی خود به سامان را می‌سازد که دارای تمامیت و انسجام باشد. روایت نیز بررسی تمام عواملی است که به راوی باز می‌گردد.
به گفته این داور: پس هرجا دیدید کلام در خدمت تصویرسازی نیست بدانید که از قصه دور شده‌اید مثل نتیجه‌گیری‌های اخلاقی که برخی به پایان قصه الحاق می‌کنند.
قاسمی ادامه داد: قصه ضرورتاً مجموعه حوادث است. اگر من اجرای قدرت‌مندی از تعدادی شعر و آواز داشته باشم و با لباس و موسیقی و دکور هم این اجرا را تقویت کنم و مخاطب را هم با خودم همراه کنم و لحظات لذت‌بخشی را برایش رقم بزنم در نهایت قصه نگفته‌ام.
به عقیده سامان قاسمی: قصه خود به سامان است یعنی منطق درونی دارد، به بیرون از خودش ارجاع پیدا نمی‌کند، در قصه می‌توان موش شکمویی را دید که گوسفندی را می‌خورد و تعجب هم ندارد.
او گفت: قصه منسجم است و نباید تناقض درونی داشته باشد، قصه تمامیت دارد یعنی هیچ کم و کسری نباید داشته باشد، از نقطه مشخصی آغاز می‌شود و به نقطه مشخصی خاتمه می‌یابد و هیچ چیز بلاتکلیف نمی‌ماند.
این داور با بیان اینکه بحث قصه و انواعش بسیار مفصل است و شناخت درست انواع قصه‌ها کمک می‌کند که کمتر در قصه‌گویی خطا رخ دهد، گفت: نکته مهم دیگر درباره قصه ساختار نمادین بعضی قصه‌ها مثل یکی بود یکی نبود اول قصه و جونم براتون بگه‌های وسط قصه و کلاغه به خونش نرسید آخر قصه است.
قاسمی ادامه داد: اگرچه همه قصه‌ها این ساختار را ندارند ولی اگر افسانه می‌گویید و از این ساختار استفاده می‌کنید حق دستکاری در آن را ندارید. برخی قصه‌گویان خلاقیت‌هایی در این باره به خرج داده بودند که مطلقا اشتباه است و به خاطر نشناختن درست قصه‌ها است، این جملات شاید هزاران سال قدمت داشته باشند، محض تفنن دست در آن‌ها نبرید.
عضو هیات علمی گروه ایران شناسی دانشگاه میبد بخش مهم دیگر قصه‌گویی را راوی دانست و گفت: تمام قصه به راوی ارجاع دارد، راوی را نمی‌توان نقد کرد اما تکنیک‌های قصه‌گویی را می‌توان به او گوشزد کرد که روایت بهتری داشته باشد.
او بیان کرد: در روایت همه چیز باید در خدمت قصه باشد اما برخی قصه را در خدمت روایت می‌گیرند، هیچ ابزاری، هیچ آرایش و گریم و لباسی، هیچ دکور صحنه‌ای در قصه‌گویی موضوعیت ندارد مگر آن‌که در خدمت قصه درآید و به تصویرسازی کمک کند.
قاسمی به سوم شخص بودن راوی تاکید کرد و گفت: راوی نباید در نقش‌های قصه فرو رود و قصه را تبدیل به نمایش کند، گاه ما برای بیشتر کردن عاطفه قصه، راوی را به اول شخص تبدیل می‌کنیم و نقش قهرمان قصه را بازی می‌کنیم. این را بیشتر و به ویژه در قصه‌های مذهبی دیدم. راوی در بازی‌سازی و شخصیت‌پردازی اگرچه تغییر صدا می‌دهد و ژست‌های بدنی می‌گیرد اما همواره باید فاصله‌ی خود را با شخصیت‌های قصه‌اش حفظ کند.
به گفته داور جشنواره چله قصه‌ها: نکته‌ی مهم دیگر بیان است، غیر از تسلط به صدا و اهمیت ادای درست و واضح حروف، لحن راوی در تصویرسازی و همراه کردن مخاطب مهم است باید توجه داشت که هیجان بی‌وقفه همانقدر کسل‌کننده است که آرامش بی‌وقفه، این که تمام جملات با تأکید و هیجان ادا شوند انگار که هیچ تأکیدی در کلام وجود ندارد و جز این که بیان بریده بریده شود و از بلاغت آن بکاهد نتیجه دیگری حاصل نمی‌شود.
او می‌گوید: روایت باید فراز و فرودی متناسب با حوادث قصه داشته باشد. شما گاه با حرکات ساده و بی‌اغراق صورت مثل یک لبخند کمرنگ یا تند و کند کردن سرعت گفتار می‌توانید فضاسازی کنید و تأکیدها و ژست‌های اغراق‌آمیزتان را برای لحظات اوج قصه نگهدارید.
قاسمی در خصوص شئونات راوی نکاتی را به مربیان یادآوری کرد و گفت: راوی شئوناتی دارد که باید در قصه‌گویی رعایت شود مثلا وقتی از قصه‌ی پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها صحبت می‌کنیم تصوری از مهر آرام و ساکن این حاملان تجربه و خرد داریم که نشسته‌اند و خیلی از نوه‌ها را به نقل روایتی گرد خود جمع کرده‌اند. یا وقتی از قصه‌گویی کودک صحبت می‌کنیم کودکانه بودن جزئی طبیعی و ثابت از روایت است.
او ادامه داد: ژست‌های قصه‌گویی گاه کودک را به سمت رفتارهای بزرگ‌سالانه سوق می‌دهد که تلفیق آن با لحن کودکانه حالتی تصنعی به روایت می‌دهد. باید کودک را یاری کنیم که ژست‌ها را به خدمت جهان کودکی خود درآورد و لحن و بیانی طبیعی در روایت داشته باشد.
سامان قاسمی داور جشنواره چله قصه‌ها در پایان گفت: هیات داوران ناگزیر افرادی را به عنوان برنده یا شایسته‌ی تقدیر در هر بخش معرفی کرده‌ایم اما به واقع همه در این جشنواره برنده و شایسته‌ی تقدیرند از برگزارکنندگان محترم تا شرکت‌کنندگان عزیز و فارغ از این عناوین، نفس این حرکت و جریان خجسته و مبارک و مقدس است و ما به همه شما عزیزان تبریک می‌گوییم.
هیأت داوران بخش‌های نود ثانیه‌ای، زیر دوازده سال و پدربزرگ‌ها و مادر بزرگ‌ها، متشکل از سرکار خانم مریم حیدری، سرکار خانم سکینه قیصری و آقای سامان قاسمی بود.
اسامی برندگان در بخش کودکان زیر 12 سال به شرح ذیل است:
1-بهار رستگار از اشکذر کسب رتبه برتر با قصه یک دست صدا نداره
2-سوفیا عابدیه از یزد کسب رتبه برتر با قصه جوجه کوچولو تاپ تاپ بدو
3-زینب فلاح زاده از ابرکوه کسب رتبه برتر با قصه خروس تاج حنایی
4- محیا کمالی از یزد کسب رتبه برتر با قصه روغن فروش
5-محیا السادات میردهقان از اشکذر کسب رتبه برتر با قصه درد دل کیک یزدی
6- ستایش بورقی از یزد کسب رتبه شایسته تقدیر با قصه موش شکمو
7-نجمه خلایقی از یزد کسب رتبه شایسته تقدیر با قصه پنیری که آب شد
8-فاطمه سما کرمی از میبد کسب رتبه شایسته تقدیر با قصه پرنده خوشبختی
اسامی برندگان در بخش 90 ثانیه ای به شرح ذیل است:
1- مریم امراللهی از اردکان رتبه برتر با قصه خواستگاری
2-فاطمه احمدزاده از ابرکوه رتبه برتر با قصه پوتین
3-ضحی مختارپور از یزد رتبه برتر با قصه سرمه
4-فاطمه شاطر حسینی از بافق رتبه برتر با قصه زاییدن درخت
5-ستایش بورقی ازیزد رتبه برتر با قصه انارچینون
6-طلعت حمامی از یزد رتبه شایسته تقدیر با قصه دل بند خورده
7-مهدیس پناهنده از یزد رتبه شایسته تقدیر با قصه دیمه
اسامی برندگان در بخش پدر بزرگ و مادر بزرگ ها به شرح ذیل است:
1-اشرف ابراهیمی از یزد رتبه برتر با قصه نذر
2-محمد علی عشقی از آسفیج رتبه برتر با قصه سه برادر
3-علی شاه‌محمدی از میبد رتبه برتر با قصه نجما و گل‌افروز
4-مرجان دهستانی از بافق رتبه شایسته تقدیر با قصه مراد و حاکم نادان
مهمترین شاخص جشنواره چله قصه ها، بومی و محلی بودن قصه و روایت آن با لهجه یزدی است.
این جشنواره به همت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان یزد و سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری یزد برگزار شد.