به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش در گردهمایی مشترک مدیران کل آموزش و پرورش، سازمان نوسازی توسعه و تجهیز مدارس، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان و روسای استانی دانشگاه فرهنگیان درباره‌ی اهمیت و ویژگی‌های مخصوص نوجوانان بیان کرد: من توفیق آن را داشتم که یک سال‌ونیم مدیرکل آموزش و پژوهش کانون پرورش فکری باشم، آن دوره، دوره‌ی بسیار شیرینی برای من بود، در واقع کانون یک مزیت رقابتی دارد که منحصر به خودش است، این مزیت رقابتی یعنی همه چیز حول علایق بچه‌ها می‌گردد و این امر در هویت فردی کودک و نوجوان مهم‌ترین رکن است.
اصغر باقرزاده در تکمیل صحبت‌اش با مثالی از آیت‌الله حائری‌شیرازی ادامه داد: حضرت آیت‌الله حائری‌شیرازی در مصاحبه‌ای در باب تربیت اسلامی مثال می‌زنند، روزی کدخدایی به عروسی دعوت می‌شود ولی خودش به آن مجلس نمی‌رود و نوکرش را می‌فرستد، نوکر چون آداب معاشرت بلد نبود رفت و غذا خورد و آمد، آیت‌الله حائری‌شیرازی می‌گویند زمانی شما بچه‌ای را بر سرِ کاری جدی به اکراه، اجبار، امتیاز، رتبه می‌نشانید و... او نه تنها خودش حضور نمی‌یابد بلکه نوکر خود را هم به آن جلسه اعزام نمی‌کند، او مرکب خود را به آن مجلس می‌فرستد. منظور از مرکب جسم انسان است، فکر و خیال نوکر انسان و عقل و روح حقیقت انسان است. به‌خاطر همین بچه‌ها اوقات فراغت و غیررسمی را دوست دارند. ما باید بدانیم برای بچه‌ها که این ویژگی را دارند چه برنامه‌ای را طراحی کنیم.
وی درباره‌ی چالش‌های برنامه‌ریزی پرورش کودکان و نوجوانان خاطرنشان کرد: چالش‌هایی در امر پرورش وجود دارد. یکی از آن‌ها منابع انسانی است، ما در مدارس نیروی پرورشی کم داریم. مورد بعدی مخاطب‌شناسی است، ما باید مخاطب را بشناسیم و براساس این شناخت برنامه‌ریزی کنیم. من درخواست دارم کانون پایش‌هایی که در این مخاطب‌شناسی انجام داده را در اختیار آموزش‌وپرورش قرار دهد و متقابلا ما هم امکان دسترسی را به کانون بدهیم، چالش بعدی ما ارکان تربیت هستند، ما این رکن‌ها را از هم تفتیک کرده‌ایم. خانواده، رسانه، مدرسه، مسجد، بازی‌ها همگی بخش‌هایی هستند که بر تربیت کودک موثرند و ما باید بر نظارت و هدایت آن‌ها فعال باشیم و در این بخش نیز در تربیت کودکان و نوجوانان ورود کنیم.
باقرزاده در ادامه افزود: این چالش‌ها باعث شد تا بنده چند راه‌حل روبنایی طراحی کنم تا در موازات کارهای زیربنایی پیش ببریم. یکی از آن‌ها این بود که از نیروهای موجود یک ارزشیابی کنیم و متوجه شویم از نظر منابع انسانی و تربیت پرورشی در چه مرحله‌ای قرار داریم.
وی در مورد مسابقه‌ها خاطرنشان کرد: مسابقه‌های قرآن، فرهنگی، هنری، پرورشی و... همه جا در حال برگزاری است ولی به‌طور مقطعی و نقطه‌ای انجام می‌شود، فواید و شورآموزشی ندارد تا بتوان از آن استفاده کرد و ادامه داد. در همین راستا منبع مسابقه‌های قرآن سال گذشته را کتاب درسی قرار دادیم، بخش‌هایی از کتاب جغرافیا و علوم را تبدیل به تئاتر کردیم که برای بچه‌ها خیلی جذاب بود، این‌ها کارهایی بود که به نظر من در حدی موثر بود.
معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش تصریح کرد: مهم این است که ما همکاری و هم‌افزایی مشترک را داشته باشیم. من با طرح کانون مدرسه بسیار موافقم و هر کاری که بتوانم برای این طرح انجام می‌دهم. با حذف پویش‌ها و مسابقه‌های تکراری بسیار موافقم. ما باید با همکاری تعداد بیشتری از بچه‌ها را پای کارهای دانش‌آموزی بیاوریم. امسال فعالیت‌هایی با حوزه‌ی هنری انجام دادیم، حوزه‌ی هنری نماهنگ‌ها را تولید می‌کرد و ما تبلیغ می‌کردیم، ۷۰۰هزار نوجوان در آن شرکت کردند. ما باید این ایده‌ها را تکرار کنیم. یا استفاده از فضای اردوگاهی برای بچه‌های کانون باید انجام شود.
همچنین شایان ذکر است که برای اردوگاه‌ها و کانون‌های ما که مربی ندارند، مربی‌های کانون بهترین گزینه هستند تا از آن‌ها برای غنی کردن مراکز استفاده کرد.
طرح کانون مدرسه باید با طرح «یار مهربان» گره بخورد
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش‌وپرورش در این نشست بیان کرد: یکی از رویکردهای جدی آقای صحرایی هم‌افزایی همه بخش‌های آموزش‌وپرورش است تا بتوانیم با کمترین هزینه و مصرف منابع بهترین اهداف را محقق کنیم.
معصومه نجفی‌پازوکی اضافه کرد: ما در برنامه‌های آموزش ابتدایی وقتی به توسعه کمی و کیفی آموزش ابتدایی توجه می‌کنیم، می‌بینیم که باید مدرسه مورد نظرمان باشد، در واقع برای آموزش ابتدایی باید برای معلم، مدیر، دانش‌آموز و خانواده برنامه داشته باشیم. برای برنامه‌ریزی باید توجه کنیم مسائل ملی ما چیست، یکی از این مسائل که ۲۰ سال است با آن درگیر هستیم نتایج آزمون مهارت خواندن است که جزو مسائل ملی ما است و نیاز به فکر دارد. چون یکی از وظایف کانون کتاب‌خوانی است. من روی این مبحث می‌خواهم تمرکز کنم تا با همکاری کانون این مسئله حل شود. از سال ۲۰۰۱ که ایران در این آزمون‌ها شرکت می‌کند متاسفانه حاصل آن مطلوب نبوده است.
وی افزود: بیست سال است که در یک آزمون بین‌المللی ما رتبه‌ی خوبی در سواد خواندن نداشته‌ایم و این در حالی است که مهارت خواندن نقش محوری در یادگیری همه حوزه‌ها دارد. بنابراین، این موضوع بسیار مهم و نیازمند توجه است.
نجفی‌پازوکی در ادامه با اشاره بر نقطه‌ی نیازمند تلاش و توجه اظهار کرد: میانگین تکرار پایه در پایه‌ی اول ابتدایی به طور میانگین چهار برابر سایر پایه‌ها است. در نتیجه اصل مشکل ما اول ابتدایی است و باید توجه ویژه‌ای بر این پایه انجام شود. ۷۱ درصد این تکرار پایه و ترک تحصیل در روستاها اتفاق می‌افتند و ما باید برای حل این مشکل تمرکزمان را بر روستا بگذاریم. کانون انواع و اقسام برنامه‌ها را برای کتاب‌خوانی، نمایش، قصه‌گویی و... دارد.
وی یادآور شد: سوال بزرگ این است که چه‌قدر به روستاها می‌پردازیم؟ محل مسئله‌ی ما در کلاس‌های روستایی است، آیا ما می‌رویم مسئله‌ی آن‌ها را حل کنیم؟ کاری که ما کردیم آمدیم یک بسته‌هایی را برای زبان‌آموزی اول ابتدایی تولید کردیم، کتاب درسی اول ابتدایی ۱۵ نشانه‌ی الفبایی که دارد متن خواندنی کم دارد. وقتی از معلمان پرسیدیم که بخش اعظم زمان را به نوشتن اختصاص می‌دهد یا خواندن می‌گفتند نوشتن. چون کتاب فارسی متن خواندنی کم دارد ولی نگارش متن نوشتنی بسیار دارد و بیشترین زمان بچه‌ها صرف املا می‌شود. ما در این بسته‌هایی که طراحی کردیم، برای هر هفته دو کتاب داستان قرار دادیم، طراحی آموزشی انجام دادیم و به معلم گفتیم در ۱۱ زنگ در هفته که درس فارسی است باید گام به گام و دقیقا چه کارهایی انجام دهد.
نجفی نتیجه‌ی این گام آموزش و پرورش را چنین تصریح کرد: این بسته هر هفته تولید شد و تا دورترین روستا در کشور رفت و تحت تاثیر آن فضای کلاس از فضای آموزش به فضای یادگیری تبدیل شده بود و بازخورد این بود که بچه‌ها بسیار شاداب شده‌اند، اعتماد به نفس‌شان افزایش پیدا کرده است، بچه‌های دارای اختلال‌های یادگیری بهتر یاد می‌گیرند. این را من می‌گویم تا کانون محتواهای این‌چنینی بیشتری تولید بکند. مدارس ما به محتواهایی که موقعیت یادگیری همراه با مشارکت ایجاد کند نیاز دارد.
وی با اشاره بر اهمیت طرح کانون مدرسه ادامه داد: یکی از موارد دیگری که باید برای آن برنامه داشته باشیم طرح یارمهربان و کتابخانه‌ی کلاسی است. خواهش می‌کنم با یک نگاه همکاری مشترک کانون به این حوزه وارد شود و با طراحی فضای اجرای کتابخانه‌ی کلاسی آن را برای دانش‌آموز و کلاس جذاب کند. از کانون خواهش می‌کنم در این جریان‌سازی به ما کمک کند. زمانی که کتاب‌ها را برای طرح «یار مهربان» بررسی می‌کردیم متوجه شدیم ما کتاب در حوزه اقتصادی، زیبایی‌شناسی، زیستی بدنی کم داریم. از کانون خواهش می‌کنم در این ساحت‌ها کتاب‌های بیشتری تولید کند. ما از طریق کتابخانه‌ی کلاسی باید خوراک مناسب فکری را برای دانش‌آموزان تهیه کنیم و شاکله فکری‌اش را شکل دهیم. طرح کانون مدرسه باید با طرح «یار مهربان» گره بخورد و هدف‌گذاری‌مان آزمون مهارت خواندن باشد.
گردهمایی مشترک مدیران کل آموزش و پرورش، سازمان نوسازی توسعه و تجهیز مدارس، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان و روسای استانی دانشگاه فرهنگیان روز ۲۵ خرداد ۱۴۰۲ در اردوگاه شهید باهنر برگزار شد.
