به گزارش روابطعمومی ادارهکل کانون استان کرمان، کمال شفیعی شاعر کودک و نوجوان در نشستی که به همت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان کرمان و موسسه فرهنگی هنری معراج اندیشه گلگهر سیرجان ۲۵ تیر ۱۴۰۲ در مرکز فرهنگیهنری کانون سیرجان برگزار شد به ویژگیهای زبانشناسی شعر نوجوان پرداخت.
بنابر این خبر، شفیعی ابتدا برای مربیان ادبی استانهای کرمان، سیستان و بلوچستان، یزد، هرمزگان، بوشهر و خراسان جنوبی سابقه سابقه ادبیات نوجوان در ایران را حدود ۷۰ سال عنوان کرد و بیان کرد: ادبیات نوجوان در ایران فاصله معناداری با نمونههای جهانیاش دارد و اینکه ما هیچوقت نوجوان را جدی نگرفتیم آغاز یک «دوجان» شدن است. آغاز گفتگوبندی فصل مشترک اندیشه شاعر و مخاطب نوجوان است و ادبیات جایی برای اشتراکگذاری مفاهیم مشترک است و با خلاقیتها داد و ستد علمی و همافزایی ایجاد میشود.
شفیعی زبان را همه قراردادها و نشانههایی که قابل تعریف هستند معرفی کرد و افزود: بینهایت زبان داریم ولی الزاما همه زبانها ادبیات نیستند. هر وقت در حوزه زبان جسارت به خرج میدهیم به دامن ادبیات میافتیم و این برونرفت از قراردادهای از قبل تعیین شده است.
وی اضافه کرد: معناپاشی و برونپاشی معنا باعث اتفاق ادبی میشود و زبان ادبی لایههای زنانه دارد. هرچه ادبیتر حرف میزنیم به زبان زنانه با ویژگی پرپیچ و خم و معنادار بودن نزدیک میشویم.
شاعر کودک و نوجوان درحالی که جهان خردسال را یک جهان ثابت در تمام طول تاریخ دانست در این باره گفت: دنیای کودک به سرگرمی، بازی و یادگیری اجتماعی خلاصه میشود. بزرگسال هم به واسطه اختیار و انتخاب با زمان پیش میرود اما دوره نوجوانی بسیار متفاوت است و بزنگاه خطرآفرین ادبیات دوران نوجوانی است.
نوجوانی بالندهترین و متغیرترین دوره زمانی است. نوجوان با آغاز نه گفتن کسب هویت میکند، فکر میکند بزرگتر از سنش است و زبان گروه دوستان خلق میکند و این زبان مدام در حال زاییدن و میراندن است. اولین مواجهه با مسایل اساسی زندگی چون عشق، یاسها، ناامیدیها و ...در این دوران اتفاق میافتد.
شفیعی تشریح کرد: پدیده نوجوانی و زبان نوجوانی و خود نوجوان کاملا فرّار است. لازمه این بیحوصلگی و شتابندگی بیان پیام در کوتاهترین شکل ممکن و امکان مشارکت مخاطب در متن را میطلبد. ادبیات نوجوانی به هایکوی ژاپنی شباهت دارد. شعری که در لحظه قرار میگیرد و به مخاطب اجازه میدهد بیاندیشد.
کارشناس نشست ویژگیهای زبانشناسی شعر نوجوان با اشاره به اینکه نوجوانی زبان گفتن است و نوجوان باید شنیده شود ادامه داد: برای خلق اثر ادبی نوجوان باید فرصت گفتگو مشترک با او ایجاد کنیم. باید برای تفکرنوجوان کاری کنیم و آستانه خلاقیت را به زنجیر نکشیم و عنصر حیات و زیست واقعی را از آنها نگیریم.
وی با اشاره به داستان «عاشقانههای یونس در شکم ماهی» بیان کرد: باید در مواجهه با نوجوان فرصتی برای فکر کردن ایجاد کرد و بخش عمدهای از ادبیات نوجوان باید سپیدنویسی شود. دوری از راوی دانای کل بودن در ادبیات نوجوان و اجازه گفتگو به آنها دادن مهم است. قرار دادن نوجوان در موقعیت بدون پاسخ و بدون حکم کردن از دیگر ویژگیهای زبان نوجوان است به شکلی که باید گفت من جهانی را دیدهام و شما هم بیایید و آن را ببینید...