به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، روز دوشنبه ۲۲ آبان ۱۴۰۲ نشست «آسیب‌شناسی کتاب‌های شعر کودک در زمینه مهارت‌های سبک زندگی ایرانی-اسلامی» با حضور مریم اسلامی شاعر و نویسنده کتاب کودک برگزار شد.
اسلامی ضمن گرامی‌داشت هفته کتاب و کتابخوانی بیان کرد: در نگاه جهانی یونیسف مجموعه‌ای از رفتارها را به عنوان مهارت‌های زندگی، مشخص کرده است؛ امروز می‌خواهیم با نگاه بر خرده فرهنگ‌ها و تاریخ عمومی به سبک زندگی ایرانی‌اسلامی بپردازیم.
این شاعر افزود: پیش از صحبت درباره سبک زندگی باید به مفهوم شعر کودک بپردازیم. در حالت کلی یک تعریف مطلق و واحد برای شعر وجود ندارد ولی می‌توانیم بگوییم شعر کودک شعری است که با زبان، تخیل، درک و هیجان کودکان تناسب داشته باشد، به عبارتی قابل فهم برای گروه سنی مورد نظر باشد. با این تعریف حیطه شعر کودک نسبت به شعر بزرگسال محدودتر می‌شود.
اسلامی همچنین تصریح کرد: اصطلاح سبک زندگی نخستین بار از سوی آلفرد ادلر روان‌شناس اتریشی مطرح شد.
شاعر کتاب «کله پنیری» گفت: در تعریفی دیگر شعر کودک اثری است که کودکان آن را می‌فهمند و بزرگسالان از آن لذت می‌برد.
او ادامه داد: سبک زندگی مجموعه‌ای نسبتا هماهنگ از همه رفتارها و فعالیت‌های فرد در جریان زندگی روزمره است که مستلزم مجموعه‌ای از عادت‌ها و جهت‌گیری‌ها است.
شاعر کتاب «خداحافظی در خیابان پاییز» خاطرنشان کرد: عادت‌های روزانه، چگونگی سپری کردن اوقات فراغت و نوع سلیقه در انتخاب خوراک، پوشاک و دیگر بایدها و نبایدها در مجموع با آن سبک زندگی شناخته می‌شود.
اسلامی یادآور شد: امروزه این مفهوم در سطح وسیعی از زندگی فرد بازتاب دارد. از الگوهای روابط سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی گرفته تا سرگرمی، مصرف، پوشش، تغذیه و حتی نگرش‌ها، ارزش‌ها و جهان‌بینی فرد را بازتاب می‌دهد.
این نویسنده حوزه کودک و نوجوان علت تاکید بر سبک زندگی درست سازمان بهداشت جهانی سبک زندگی سالم را تلاش برای دستیابی به حالت رفاه کامل جسمانی، روانی و اجتماعی توصیف کرده است. سبک زندکی شامل رفتارهایی است که سلامت جسمی و روانی انسان را تعیین می‌کند؛ بعد جسمانی شامل تغذیه، ورزش و خواب است و بعد روانی شامل ارتباطات اجتماعی، مقابله با استرس، روش‌های یادگیری، مطالعه و معنویت است.
اسلامی اظهار کرد: من دیدگاه‌های مختلفی که راجع به سبک زندگی مشاهده کرده‌ام ولی خود آدلر به عنوان پدیدار آورنده مفهوم سبک زندگی مواردی را بیان کرده است که در اینجا به آن‌ها اشاره خواهم کرد؛ سبک سلطه‌گر و حاکم؛ در این سبک از زندگی افراد خواستار تسلط بر دیگران هستند و تعامل‌های اجتماعی بسیار کمی دارند انواع بزهکاران و افراد زورگو در این دسته قرار می‌گیرند. دسته گیرنده در این سبک از زندگی افراد بیشتر وابسته دیگران هستند، سبک اجتنابی، افراد این سبک از زندگی، افرادی هستند که از خطر کردن می‌ترسند و هیچ تلاشی برای مواجه با مشکلات و یا قرار گرفتن در موقعیت و تجربه جدید از خودشان نشان نمی‌دهند، سودمند اجتماعی، در این سبک افراد تعامل‌های بیشتری با اجتماع دارند و در چهارچوب علایق اجتماعی می‌توانند با مشکلات زندگی کنار بیایند و یا حل‌شان کنند.
شاعر کتاب «صدای بال لک‌لک‌ها» اضافه کرد: سالم‌ترین سبک زندگی به تعریف ادلر سبک سودمند اجتماعی است.
اسلامی درباره‌ی چگونگی تشکیل سبک زندگی عنوان کرد: عوامل زیادی در این خصوص مطرح هستند که به شاخه مهم تقسیم می‌شوند؛ فرد و شرایط. فرد خود از عواملی چون خانواده، رسانه، مدرسه تاثیر می‌پذیرد.
وی افزود: شرایط و محیطی که فرد در آن زندگی می‌کند می‌تواند بر سبک و سیاق زندگی اثر بگذارد. زیست‌بوم، آب و هوا، محیط زندگی، اقتصاد، جنگ، ویژگی‌ها و شرایط خانوادگی مثل تک‌والدی و...
اسلامی در توضیح سبک زندگی ایران-اسلامی ادامه داد: دین اسلام دارای نظام معنایی، آموزه‌ها و ساختارهایی است که پیروانش را در ایجاد سبک زندگی مبتنی بر آن توانمند می‌کند. این سبک زندگی که برگرفته از تعالیم اسلام است را می‌توان سبک زندگی ایرانی-اسلامی می‌نامید.
این شاعر کودک و نوجوان در ادامه افزود: سبک‌های زندگی اسلامی که در جغرافیای بومی و فرهنگی کشور ایران وجود دارند، سبک‌های زندگی ایرانی-اسلامی هستند.
اسلامی همچنین گفت: مبانی سبک زندگی ایرانی-اسلامی چیست؟ زندگی دنیوی، ابزاری برای میل به زندگی اخروی، یاد خدا عامل خوشی و سعادت زندگی، پرهیز از دلبستگی و توجه افراطی به زندگی دنیوی، رفاه‌زدگی خط قرمز زندگی و دوری از صاحبان نگاه ناصواب به زندگی؛ با توجه به موارد گفته شده باید به این فکر کنیم که چه محتوایی برای کودک و نوجوان امروز تولید کنیم تا بر کودکان و نوجوانان تحت تاثیر فرهنگ پر زرق‌وبرق و مصرف‌گرا تاثیر بگذراد.
وی با بیان اینکه توسعه فردی از خودشناسی آغاز می‌شود، افزود: یکی از اصول توسعه فردی خودشناسی است، در واقع باید فرد ابتدا بداند که چیست یا کجا قرار دارد و نقاط ضعفش چیست تا به اصلاح کردن این نقاط ضعف بپردازد.
شاعر کتاب «دامادی آقا کلاغه» در پایان این نشست گفت: آسیب‌شناسی شعر کودکان از دو حیث آسیب‌شناسی می‌شود، آسیب‌های موضوعی-محتوایی. خلاهای موضوعی، ابهام در نگرش‌ها و اشتباه‌های ناشی از عدم شناخت درست موضوع و آسیب‌شناسی ساختاری و زبانی، اشکالات در قالب شعر، وزن و قافیه و اشکالات زبانی، ضعف تالیف نمونه‌هایی از این آسیب‌ها هستند.
در ادامه نشست به مقایسه شعرهای بینش‌ساز و آسیب‌زا پرداخته شد.
این نشست روز دوشنبه ۲۲ آبان ۱۴۰۲ در سالن کنفرانس مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد.
