به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، کارگاه ویژه داوران سی‌وششمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی کانون با عنوان «اصول داوری قصه‌گویی» با تدریس الهام دارابی، مدرس قصه‌گویی در سرفصل‌های بایدها و نبایدهای داوری و نکته‌های اجرایی و عملیات داوری روز دوشنبه ۱۹ آذر ۱۴۰۳ هم‌زمان با برگزاری مرحله استانی این جشنواره از سوی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به صورت برخط برگزار شد.
داور قبل از هر چیز باید خوشرو باشد
الهام دارابی با بیان این‌که برای داور شدن اصول و قواعدی از جمله یک مجموعه نکته‌های اخلاقی لازم است، گفت: امام علی علیه‌السلام فرمودند «خوشرویی، احسان بی‌زحمت و بی‌هزینه است.» داور قبل از همه چیز باید خوشرو باشد و انصاف و ادب را رعایت کند. انعطاف‌پذیری در حین استقلال رای، مسئولیت‌پذیری، وقت‌شناسی، پاسخ‌گویی، حقیقت‌جویی، اهل مطالعه و به‌روز بودن از جمله ویژگی‌های لازم برای داور است.
وی خاطرنشان کرد: داوران باید پاسخ‌گوی ستاد برای هماهنگی و برنامه‌ریزی حتی از چند روز قبل از برگزاری جشنواره باشند. داوران در برنامه‌ریزی یک استان جا داده شدند پس باید مراقب خود باشند تا حضور خوب، موثر و به‌موقعی در جشنواره داشته باشند. داوران نباید پیش داوری داشته باشند.
داوران از نخستین تا آخرین قصه‌گویی را با دقت و حوصله ببینند
این مدرس قصه‌گویی با اشاره به این‌که داوران باید پیش‌فرض‌ها را کنار بگذارند، بر اساس شنیده‌ها ارزیابی نکنند و قصه‌گو را در صحنه ارزیابی کنند، افزود: داوران باید با صبر و حوصله از نخستین قصه تا قصه پایانی را گوش دهند زیرا قصه‌گوی پایانی هم به اندازه قصه‌گوی نخست حق دارد.
دارابی با بیان این‌که داور باید اخلاق‌مند و اخلاق‌مدار باشد، عنوان کرد: داوران باید اخلاق حرفه‌ای داشته باشند یعنی صفر تا صد حقوق قصه‌گوها را رعایت کنند و با ذوق و شوق همه اجراها را ببینند. آن‌ها باید نامه اداری، ابلاغ، فراخوان، شیوه‌نامه و سایت جشنواره را با دقت مطالعه کنند که اشراف به جشنواره و کار خود داشته باشند.
ضرورت شناخت کافی داوران نسبت به سیاست‌های جشنواره قصه‌گویی
به گفته رئیس گروه پژوهش و ترویج قصه‌های ایرانی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، داوری کار بی‌نهایت سختی است و داور ناچار به انتخاب است پس داوران باید با آگاهی وارد این سختی شوند و با این آگاهی تاب‌آوری داوری خود را تقویت کنند.
دارابی معتقد است، داوران قبل از داوری لازم است نکته‌هایی را بدانند و انجام دهند از جمله مطالعه با دقت شیوه‌نامه و تسلط به تمام موارد آن، مطالعه دفترهای داوری، شناخت سیاست‌های جشنواره و محل برگزاری، دقت در برنامه‌ریزی برای حضور خود در محل، شناخت هم‌گروهان خود و آشنایی با گروه برگزارکننده و اهداف آنان.
داوران بدون تعصب، به قصه‌ها و قصه‌گوها توجه کنند
وی خاطرنشان کرد: داوران در حین داوری باید نکته‌هایی را مد نظر قرار دهند مانند شناخت زبان دوم استان میزبان، تسلط کامل به موارد مطرح شده در نمونه برگه داوری، تقویت نگاه خود در تمامی لحظه‌های اجرا، دقت در ارتباط و مکالمه با قصه‌گویان در صحنه و بعد از اجرا و حضور در سالن در حین اجرای قصه‌ها.
این مدرس قصه‌گویی ادامه داد: پرهیز از تلفنی حرف‌زدن در حین اجرای قصه، مد نظر قرار دادن واکنش‌های مخاطبان، توجه هوشمندانه و دور از تعصب به قصه‌ها و قصه‌گوها، جلوگیری از کارهایی که حواس قصه‌گوها را پرت می‌کند، عدم اعلام نظر خود در حین جشنواره و پرهیز از اعمال سلیقه شخصی باید مورد توجه داوران باشد.
تسلط داوران به زبان بدن خود ضروری است
دارابی با بیان این‌که داوران باید زبان بدن خود را در حین اجرای قصه‌گوها کنترل کنند که قصه‌گو نتیجه داوری را متوجه نشود، گفت: جمع‌بندی داوران با نظر شخصی یک داور متفاوت است. در واقع داور باید امانت‌دار رای خود باشد نه امیدی بدهد و نه ناامیدی تا سوء تفاهمی ایجاد نشود.
وی اظهار داشت: مسئله دیگر جایگاه قرار گرفتن داوران در سالن است که به نظر بنده ردیف‌های وسط مناسب است. اطراف داور باید خالی باشد که موجب حواس پرتی او نباشد. داوران هوشمند نه تنها با نگاه بلکه از صدای سالن متوجه واکنش حضار خواهند شد.
نکاتی به منظور حفظ آرامش و دقت داوران و قصه‌گویان
این قصه‌گو با اشاره به نکته‌هایی به منظور حفظ آرامش و دقت داوران و قصه‌گویان، بیان کرد: داوران حین اجرا، خوراکی نخورند. خدمات نباید برای پذیرایی به سالن ورود و خروج داشته باشند. عکاسان نباید به روی صحنه بروند زیرا حواس قصه‌گویان پرت می‌شود. هم‌چنین در سالن باید بسته باشد تا مخاطبان ورود و خروج نداشته باشند.
دارابی با بیان این‌که داوران پس از اجرا باید نکته‌هایی را مد نظر داشته باشند، گفت: داوران باید صبورانه در نشست‌های جمع‌بندی حاضر شوند و در حین استقلال رای، منعطف باشند. آن‌ها باید به دور از تعصب و در اعلام آرا، تنها سیاست‌های جشنواره را در نظر بگیرند و دفاتر داوری را کامل و امضا شده برای آرشیو دبیرخانه جشنواره تحویل دهند.
داوران تا زمان اعلام رسمی آرا امانت‌دار باشند
وی اظهار داشت: داوران باید تا زمان اعلام رسمی آرا امانت‌دار باشند و آمادگی مصاحبه و ارائه گزارش داشته باشند. آن‌ها باید صبور باشند و پذیرش رفتارهای بعد از اعلام آرا را در خود تقویت کنند. داوران پس از جشنواره باید پاسخ‌گوی سوال‌های مخاطبان و قصه‌گویان باشند و در نوشتن بیانیه همکاری لازم را داشته باشند.
این مدرس قصه‌گویی با اشاره به این‌که داوران باید استقلال آرا داشته باشند، بیان کرد: آن‌ها باید در محل درست در سالن بنشینند و ارتباط درست و مناسبی با عوامل، قصه‌گویان و دیگر داوران داشته باشند. آن‌ها باید زبان بدن خود را کنترل کنند، آراستگی لازم و رفتار صحیح در آیین پایانی داشته باشند.
شرکت‌کنندگان در این کارگاه، نظرها و پرسش‌های خود درباره مطالب مطرح شده و هم‌چنین در مورد جشنواره قصه‌گویی کانون را مطرح کردند.
