ساغر لطفی‌نژاد چهره‌ای آشنا برای کانون و کانونی‌هاست. او که چند سالی است از کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بازنشسته شده است، سال‌ها قصه گفته و نمایش عروسکی به صحنه برده است، قصه را خوب می‌شناسد و می‌داند چطور از جادوی کلمات در قصه و نمایش استفاده کند. آزاده جعفری مسئول بخش ادبی بیست و ششمین جشنواره قصه‌گویی استان تهران با ایشان که داور جشنواره بود گفتگوی کوتاهی داشت.
خانم لطفی‌نژاد عزیز ممنون از وقتی که به ما دادید موافق باشید از قصه‌گویی و رویکرد سنتی و مدرن شروع کنیم؛
با توجه به آشنایی شما به قصه‌گویی و حضور در جشنواره‌های قصه‌گویی به نظر شما عموما چه نوع قصه‌گویی (سنتی یا مدرن) مورد توجه و استقبال قصه‌گویان بوده است و علت را در چه میبینید؟
در گذشته قصه‌گویان تمایل بیشتری به اجرای قصه‌گویی سنتی داشتند. به نظر می‌رسد آنچه قصه‌گویان را به سوی اجرای سنتی سوق می‌داد در ابتدا آموزش‌های تکرارگونه با رویکرد و توجه ویژه به قصه‌گویی سنتی بوده و دوما شیوه کم زحمت و کم چالش آن باعث می‌شد مربیان و علاقه‌مندان به این‌هنر، در قالب همان قصه‌گویی سنتی مسیر حرفه‌ای خود را دنبال کنند و به چالش نوآوری و خلاقیت در اجرای مدرن ورود نکنند.
هر چند هنوز درصد زیادی از قصه‌گویان، شیوه سنتی را پیش گرفته‌اند اما در سالهای اخیر شاهد ظهور قصه‌گویان مدرن با اجراهای نوآورانه هستیم.
در جشنواره امسال تنوع عناوین زیاد بود، از نظر شما آیا ضرورت دارد که تا این میزان قصه‌ها دسته‌بندی شوند؟ اگر بله چه کمکی به فرایند قصه و قصه‌گویی می‌کند؟
به نظر می‌رسد که تنوع عناوین قصه‌گویی در جشنواره بیست و ششم بیشتر به سمت محتوا سوق پیدا کرده تا اجرا. مهم ترین هدف جشنواره، ارتقای سطح قصه‌گویی به عنوان یک ابزار فرهنگی ارزشمند است و این مهم از طریق استفاده صحیح از فنون قصه‌گویی و چگونه قصه گفتن بر صحنه به دست می‌آید و "چه چیز را قصه‌گویی کردن" یا همان انتخاب قصه، در دل این فرایند قرار می‌گیرد.
ما در داوری قصه‌گویان ضمن توجه به انتخاب متن مناسب، به اجرا و رفتار قصه‌گو بر صحنه، شیوه ی بیان و استفاده از زبان بدن و در کل به چگونه قصه گفتن قصه‌گو امتیاز می‌دهیم.
در صورتی که امسال تمرکز این تقسیم بندی بر محتواست تا اجرا. سوال اینجاست که چه فرقی می‌کند که یک قصه‌گو، افسانه‌ای را با پیام‌های ارزشمند انسانی اجرا کند یا یک قصه از زندگی قهرمانان که آنهم درباره مفاهیم‌ارزشمند انسانی است؟ قصه اگر به درستی و مناسب با سن مخاطب انتخاب شده باشد، امتیاز بخش محتوا را از آن‌خود می‌کند، اما امتیاز اصلی؛ اجرای درست، دقیق، و هنرمندانه‌ی قصه‌گو بر صحنه است. بسیار دیده‌ایم که قصه‌ای خوب، با اجرای ضعیف یک قصه‌گو از دست می‌رود و هیچگونه ارتباط دو سویه‌ای بین قصه‌گو و مخاطب برقرار نمی‌شود و پیام ارزشمند قصه به ذهن و روح مخاطب رسوخ پیدا نمی‌کند و مهم‌ترین هدف قصه‌گویی که‌همانا انتقال پیام و آموزه‌های آن به مخاطب است بر اثر اشتباهات قصه‌گو هنگام اجرا اتفاق نمی‌افتد. بنابراین آنچه در جشنواره قصه‌گویی کانون حائز اهمیت است، اجرای درست قصه‌ای خوب بر صحنه است. امیدوارم در سالهای آینده تنوع عناوین در بخش موضوع جشنواره مد نظر قرار بگیرد، نه تقسیم بندی عناوین قصه.
آیا تفاوتی در قصه‌گویی مربیان کانون و قصه‌گویان آزاد وجود دارد؟ چه تمایزی در اجرا و قصه‌گویی این دو گروه دیده می‌شود؟
قصه‌گویان کانون به دلیل آنکه هر روز در ارتباط با مخاطب هستند و فعالیت قصه‌گویی جزو فعالیت روزانه‌ی آنها محسوب می‌شود، بیش از قصه‌گویان آزاد غیرکانونی، در انتخاب قصه‌ی مناسب و ارتباط‌گیری با مخاطبان موفق‌تر عمل می‌کنند. همچنین جلسات، آموزش‌ها و همه ساله دیدن قصه‌های متنوع در جشنواره کانون می‌تواند باعث به روزرسانی اطلاعات آنها در حوزه فنون قصه‌گویی و اجرا بر صحنه شود.
توجه به چه نکاتی را برای ارتقای سطح قصه‌گویی ضروری می‌دانید و به قصه‌گویان توصیه می‌کنید؟
مربیان عزیز تلاش کنند که روزی را بدون قصه‌گویی به پایان نرسانند. قصه گفتن مانند ورزش کردن است. مادامی که کنار گذاشته شود، ذهن خلاق و بیان هنرمندانه ی قصه‌گو نیز تنزل پیدا می‌کند و قصه‌گو در مسیر خود قطعا درجا می‌زند. قصه‌گو با هر بار گفتن قصه اتفاق تازه‌ای را تجربه می‌کند و به کشف و شهود می‌رسد. مورد دیگر خواندن‌مقالات علمی با موضوع قصه‌گویی و خلاقیت است. مقالات علمی بر اساس مسائل زمانه‌ی خود می‌توانند به عنوان بهترین خواندی‌ها محسوب شوند. زیرا یک قصه‌گو ضمن داشتن توانایی بالا در اجرا باید در ارتقای سطح دانش خود درحوزه‌ی فعالیتش کوشا باشد.
در کل کیفیت قصه‌ها در جشنواره استانی امسال را چگونه دیدید؟
مربیان‌خوب استان تهران در جشنواره قصه‌گویی همیشه نوآور و خلاق عمل کردند و امسال نیز شاهد قصه‌گویان خوبی بر صحنه بودیم، هر چند جای خالی بسیاری از قصه‌گویان مطرح این‌استان را در این‌جشنواره خالی دیدم که امیدوارم استان به مدد دانش و تجربه قصه‌گویان مطرح پیشین بستر آموزش را برای قصه‌گویان جوان فراهم کند تا کوله بار تجربیات قصه‌گویان پیشین، به نسل بعد انتقال بیابد.
ان‌شاالله و ممنون از همراهی شما.
