به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، فرهاد فلاح، رییس بیست‌وششمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی کانون روز، دوشنبه ۳ دی ۱۴۰۳ در نشست کمیته‌های این جشنواره که در سالن گردهمایی معاونت فرهنگی کانون برگزار شد، گفت: جشنواره قصه‌گویی یک امر جدید در کانون نیست بلکه ریشه‌دار و نتیجه زحمات عزیزان در دوره‌های گذشته است. امروز ادبیات جدیدی به عنوان روایتگری در جامعه ما پرطمطراق شده که ریشه آن قصه و قصه‌گویی است.
قصه‌گویی در اضلاع تربیتی باید ترویج داده شود
فلاح ادامه داد: یکی از اضلاع، بحث تبیین که مقام معظم رهبری فرمودند، روایتگری و قصه‌گوییست که باید احیا و ترویج داده شود به‌ویژه در اضلاع تربیتی و خانوادگی. هزار نفر، بیشترین رقمی است که برای جشنواره‌های دیگر نهادها در حوزه قصه‌گویی ثبت‌نام می‌شود اما جشنواره قصه‌گویی به‌لحاظ طول و عرض قابل مقایسه با جشنواره‌های دیگر نیست.
وی با بیان این‌که قصه و قصه‌گویی اهمیت زیادی دارد زیرا از آن داستان، انیمیشن، فیلم، موسیقی و هنرهای تجسمی ساخته می‌شود، افزود: بر این مبنا تلاش داریم که قصه‌گویی را در سطح جامعه ترویج دهیم. در حوزه ترویج قصه‌گویی ماموریت داریم و باید زمینه‌های انگیزشی را فراهم کنیم تا گروه‌های مختلف به قصه و قصه‌گویی راه پیدا کنند.
معاون فرهنگی کانون تصریح کرد: در بستر رسانه می‌بینیم شبکه‌های استانی پای کار آمدند و قصه را پذیرفتند. امسال در شب یلدا دیدیم چهره‌های مطرح و سرشناس به سمت قصه رفتند. این‌ها با فعالیت فرهنگی اتفاق می‌افتد نه تنها با پول. در حوزه مردم‌سازی و عمومی‌سازی نیز باید زیرساخت‌های آموزش و ترویج را فراهم کنیم.
ضرورت روزآمدی ساختار قصه‌گویی در عین حفظ ساختار سنتی
فلاح با بیان این‌که یکی از مهم‌ترین اقدام‌های ما باید روزآمدی قصه‌گویی باشد، عنوان کرد: در عین حفظ ساختار سنتی در مواجهه با قصه و ترویج آن باید روی روزآمدی برنامه‌ریزی کنیم. بخش فناوری کانون به سمت پایداری ثبت‌نام و جمع‌آوری آثار رفته است. استفاده از داده‌های تولیدی نیز مهم است. این قصه‌ها کجا می‌تواند عرضه شود؟ بسترعرضه باید توسعه یابد.
وی اظهار داشت: در حوزه پایدارسازی باید پژوهش داشته باشیم. اگر بخواهیم جامعه به سمت قصه برود باید دسترسی به قصه برایش میسر شود. شاید خیلی‌ها علاقه‌مندند که در حوزه مظلومان غزه و لبنان قصه بگویند اما دسترسی به قصه ندارند. از روحانی گرفته تا مربی مهد و معلم نیازمند قصه هستند. باید روی بحث روزآمدی و دسترسی به قصه کار کنیم.
رییس بیست‌وششمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی با اشاره به این‌که خانواده‌ها دوست دارند قصه بگویند اما دسترسی به قصه ندارند، گفت: دسترسی به متن، قصه و اجرا باید میسر شود. امروزه اگر از هوش مصنوعی بخواهیم برای ما در مورد موضوعی قصه بگوید، قصه را بر اساس شرایط ما و داده‌های خود ارائه می‌دهد.
توجه به پایدارسازی ساختار جشنواره قصه‌گویی ضروری است
فلاح خاطرنشان کرد: همکاران، نرم‌افزار هوش مصنوعی تحلیل کتاب را طراحی کردند. بر روی تحلیل قصه‌ها نیز باید در آینده کار کنیم که به‌عنوان مثال فلان قصه چه‌قدر در آداب اجتماعی و یا خردورزی بچه‌ها اثر دارد. در عین این‌که در قصه ساختار سنتی داریم به سمت ظرفیت‌های مدرن برای تولید و تکثیر و در دسترس پذیری پیش رویم. در بحث پایدارسازی و دسترسی‌سازی باید زمینه و زیرساخت‌های پایدار داشته باشیم.
معاون فرهنگی کانون با بیان این‌که در عرصه بین‌الملل ۱۵ سال جشنواره قصه‌گویی داشتیم، عنوان کرد: هنوز از ساختار پایدار بهره‌مند نشدیم. یک بخش به تغییرات مداوم روسای جشنواره برمی‌گردد. یکی از آسیب‌های جشنواره قصه‌گویی این است که هر سال یک دبیر و رئیس داشته است. پایدارسازی ساختار برگزاری جشنواره باید مورد توجه قرار گیرد. ساختارجشنواره باید در شهر یزد بنشیند. در عرض یک سال اخیر، تغییرات جشنواره و میزان استقبال را دیدیم.
وی تصریح کرد: ساختار بین‌الملل جشنواره را باید پایدار کنیم. اگر شرکت‌کنندگانی داریم از کشورهایی باید دبیرخانه موقتی از همان اعضا داشته باشیم. در بحث تعامل‌های بین‌المللی روی تبادل قصه کار کنیم. از ظرفیت حوزه علمیه، جامعه زنان و تشکل‌های زنان و افراد غیرایرانی داخل ایران برای قصه‌گویی استفاده نکردیم.
فعالیت یک ساله قصه‌گو باید ارزیابی شود
فلاح با اشاره به این‌که در به‌روزرسانی متون آموزشی در قصه‌گویی باید ورود داشته باشیم، افزود: نمود خارجی و نهایی تمام این فعالیت‌ها در جشنواره مهم است. توجه به جشنواره ما را غافل نکند از ساختارهایی که باید در طول سال پیگیری کنیم. جشنواره بیست‌وششم این‌طور باشد که فعالیت یک ساله قصه‌گو را در نظر بگیرد نه فعالیت یک شبه او را. بدین ترتیب که رفتار قصه‌گو باید در طول سال مطالعه شود. مستنداتی ارائه شود که چند کلاس و کارگاه برگزار کرده و به چند مدرسه رفته و قصه‌گویی کرده است.
معاون فرهنگی کانون با بیان این‌که ۵۰۰ کارگاه قصه‌گویی در سراسر کشور در یک چند ماهه اخیر داشتیم، عنوان کرد: باید در حوزه مردمی‌سازی و ترویج قصه‌گویی تلاش بیشتری داشته باشیم. بین مدیر کل «کانون»ی که برای ترویج قصه‌گویی در طول سال کار کرده است با مدیری که تنها برای جشنواره کار کرده است باید فرق گذاشته شود.
ایجاد گود قصه‌گویی در مدارس، مساجد و پارک‌ها
وی ادامه داد: در سال‌های آینده بخش‌های حاشیه‌ای باید به ترویج قصه‌گویی کمک کند. به‌عنوان مثال اندیشیده شود در بخش معماری چه نمایشگاهی می‌توانیم در جشنواره داشته باشیم. نمایشگاه گود قصه‌گویی را در جشنواره می‌توانیم لحاظ کنیم. گود قصه‌گویی می‌تواند در بوستان‌ها، مسجدها، حسینیه‌ها، سالن‌های گردهم‌آیی و مدارس ایجاد شود. این ادبیاتی است که باید آن را ترویج دهیم.
فلاح با بیان این‌که قصه‌گویی در خردورزی نیز نقش دارد، اظهار داشت: نقش قصه در فلسفه و خردورزی باید بررسی شود. درحوزه رسانه باید سیاست‌گذاری کنیم. آیا در جشنواره نیاز به ستاد خبری داریم یا در طول سال باید ستاد داشته باشیم؟ نسبت رسانه و قصه‌گویی چیست؟ پایه و پیشینه قصه‌گویی، انسان و رسانه است. چه‌طور می‌توانیم انسان رسانه را در قصه‌گویی زنده کنیم؟
۳۲ هزار نفر در جشنواره قصه‌گویی امسال ثبت‌نام کردند
رییس بیست‌وششمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی با بیان این‌که تاکنون ۳۲هزار نفر در جشنواره قصه‌گویی ثبت‌نام کردند، گفت: ۳۲ هزار انسان رسانه را باید تربیت کنیم. در حوزه رسانه، من قصه‌گو چه باید کنم؟ در کارنامه فرد قصه‌گو باید این مسئله لحاظ و بررسی شود. حرفه‌ای‌گری در قصه‌گویی این نیست که قصه با لحن و میزانسن ارائه شود. رفتار قصه‌گو در طول یک سال باید حرفه‌ای باشد. کانون باید به این سمت و سو برود.
وی اظهار داشت: برای برگزیدگان پارسال هم کار ویژه‌ای به‌جز برگزاری چند کارگاه و نشست نکردیم. برگزیدگان امسال باید دوره رسانه و شبکه اجتماعی ببینند. رسانه در این جشنواره به معنای مخابره اخبار جشنواره نیست. باید از ابزار رسانه برای ترویج قصه و قصه‌گویی استفاده کنیم. اگربه این‌جا برسیم که خانواده‌ها دور هم جمع شوند و مسابقه قصه‌گویی برگزار کنند، ما برنده شده‌ایم و به هدف خود دست پیدا کرده‌ایم.
قصه‌گویی؛ کم‌هزینه‌ترین، بی‌آلایش‌ترین و در دسترس‌ترین ابزار تربیت
فلاح قصه‌گویی را کم‌هزینه‌ترین، بی‌آلایش‌ترین و در دسترس‌ترین ابزار برای تربیت دانست و افزود: پدربزرگ و مادربزرگ‌های ما چه ابزاری برای قصه‌گویی داشتند؟ آموزش را نفی نمی‌کنیم اما با آموزش، کار را سخت و پیچیده نکنیم که مادران بترسند و فکر کنند برای قصه باید آموزش ببینند.
معاون فرهنگی کانون خاطرنشان کرد: باید دست به دست هم دهیم که حرکت شکیل و پایداری در حوزه قصه و قصه‌گویی اتفاق بیفتد که نتیجه آن را ببینیم. چندی پیش دیدیم که «قصه‌گو»یی در نزد مقام معظم خطابه می‌گوید. این نشانه اثرگذاری قصه‌گویی و نشانه زحمات مربیان است.
وی خاطرنشان کرد: آقای صدرایی به عنوان دبیر بخش بین‌الملل جشنواره را جذب کردیم زیرا ارتباطات ویژه‌ای دارد و با واتیکان، ایتالیا، حوزه مسیحیت و مجمع تقریب مذاهب ارتباطاتی ایجاد کرد و می‌تواند کار ما را پایدار کنند.
بخش علمی جشنواره قصه‌گویی اردیبهشت برگزار شود
فلاح با اشاره به این‌که در حوزه قصه و قصه‌گویی در حوزه علمیه باید کار جدی کنیم، بیان کرد: به‌ویژه که روحانیانی برای کودک و نوجوان کار می‌کنند. میزان درگیری جشنواره قصه و قصه‌گویی در استان‌ها بیشتر شده است و استقبال بهتر و بیشتری داشتیم. در دو ماه پیش رو نیاز به شکل‌گیری انسجام است. بخش منطقه‌ای تا آخر دی برگزار می‌شود. در بخش ملی ما می‌توانیم منابع مالی مناسبی را تامین کنیم و کار را به خوبی پیش ببریم.
رییس بیست‌وششمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی خاطر نشان کرد: روی دکورهای استان‌ها و جوایز استانی باید کار شود. از نیمه بهمن نمایشگاه‌هایی در یزد باید برگزار شود. شخصیت قصه‌ها باید به شکل عروسک درست شود و نمایش برگزار کنند. یک بخش علمی هم داریم که نباید در مورد آن عجله کنیم. به این بخش باید پژوهش هم اضافه شود.
وی ادامه داد: بهتر است بخش علمی جشنواره در اردیبهشت برگزار شود که فضای کار قصه نخوابد. اردیبهشت زمان مناسبی است و قبل از امتحان‌های بچه‌هاست. باید جریان گفتمانی را در قصه‌گویی ایجاد کنیم. همه استان‌ها باید یک هفته درگیر کار پژوهش و علمی قصه‌گویی شوند.
ضرورت مصاحبه با قصه‌گویان مطرح کشور
فلاح با بیان این‌که برای آیین پایانی جشنواره قصه‌گویی باید یک مسئول جداگانه داشته باشیم که برنامه‌های لازم را انجام دهد، گفت: آیین پایانی باید کانونی برگزار شود و هر بخش آن مبتنی بر قصه باشد. شگفتانه‌هایی در برنامه داشته باشیم. در بخش ملی تعداد افراد را کم کنیم که روند جشنواره خسته کننده نشود. در اهدای جوایز نیز کم‌تری افراد روی سن بروند تا فضا شلوغ نشود.
معاون فرهنگی کانون تصریح کرد: فعالیت‌های قصه‌گویی از بهمن در یزد به طور جدی شروع شود. ۸۰۰ تا ۹۰۰ دقیقه پخش زنده پارسال از حدود ۸ شبکه رفتیم. امسال باید مبنا را روی دارا و سارا قرار دهیم. باید نقد رسانه‌ای داشته باشیم و از ظرفیت شبکه شاد استفاده کنیم. آیین پایانی طولانی و سالن پرجمعیت نباشد.
وی اظهارداشت: در این دو ماه پیش رو هم باید مصاحبه‌هایی با نویسندگان و قصه‌گویان مطرح داشته باشیم که در قالب متن و ویدیو منتشر شود ضمن این‌که یک شیوه‌نامه برای استان‌ها در این دو ماه تهیه شود که نشست و کار خبری انجام دهند.
بیست‌وششمین جشنواره بین‌المللی قصه‌گویی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با شعار «راز قصه‌ها، ساز زندگی است» با محوریت حمایت و پشتیبانی از کودکان مظلوم فلسطین، غزه و لبنان ۲۷ تا ۳۰ بهمن ۱۴۰۳ در شهر یزد برگزار می‌شود.
