به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان فارس، سومین جلسه از کارگاه داستاننویسی خاتم، در ۱۵ اسفند ۱۴۰۳، با تدریس مریم فرجی، کارشناس و مدرس برجسته داستاننویسی، برگزار شد. این جلسه که به بررسی عمیق و تخصصی مفاهیم بنیادین در فرآیند داستاننویسی اختصاص داشت؛ بر مفهوم «ایده» در خلق داستان متمرکز بود.
مریم فرجی در آغاز سخنان خود به اهمیت «ایده» بهعنوان بنیادیترین و ضروریترین عنصر در نگارش داستان اشاره کرد؛ و آن را شرط اولیه برای خلق یک اثر منسجم و هدفمند دانست.
وی توضیح داد که نویسندهای که فاقد ایدهای واضح و مشخص باشد، در فرآیند نگارش دچار سردرگمی خواهد شد؛ و نمیتواند به درستی مسیر داستان را مشخص کند.
به گفته فرجی، چنین داستانی از ساختار منطقی و انسجام لازم برخوردار نخواهد بود. وی همچنین بر این نکته تاکید کرد؛ که ایده میتواند حتی به سادگی یک کلمه یا ترکیبی از کلمات باشد، اما نویسنده باید پیش از آغاز نوشتن، دقیقاً بداند که در مورد چه موضوعی قصد دارد بنویسد؛ و چه پیامی میخواهد به مخاطب انتقال دهد.
در ادامه، فرجی به اهمیت طراحی ساختار داستان و ارتباطات علت و معلولی در آن اشاره کرد؛ و بیان داشت که برای خلق داستانی موفق، نویسنده باید وقایع اصلی داستان را از پیش تصور کرده و روابط میان آنها را بهطور واضح و دقیق تعیین کند. این امر، به گفته وی، یکی از ارکان حیاتی برای تولید داستانی منسجم و اثرگذار است.
بخش دیگری از این کارگاه به موضوع «شخصیتپردازی»، اختصاص یافت. فرجی در این بخش به تفکیک مفاهیم «شخصیت» و «شخصیتپردازی» پرداخت؛ و توضیح داد که برای ایجاد شخصیتهای قوی و باورپذیر، نویسنده باید ویژگیهای مختلف شخصیتها را بهطور جامع و با جزئیات طراحی کند.
وی برای این منظور یک روش عملی را پیشنهاد داد: نویسنده باید در مرکز صفحه یک دایره رسم کرده و نام شخصیت خود را در داخل آن بنویسد. سپس ویژگیهای مختلف شخصیت را در اطراف دایره یادداشت کند. این ویژگیها میتواند شامل سن، جنسیت، تحصیلات، وضعیت جسمی و روحی، علایق و باورهای شخصیت باشد. این فرآیند کمک میکند تا نویسنده تصویری دقیق و کامل از شخصیت خود در ذهن داشته باشد.
در پایان، فرجی به یکی از اصول اساسی شخصیتپردازی، یعنی «نگو، نشان بده»، اشاره کرد؛ و توضیح داد که به جای توصیف مستقیم ویژگیهای شخصیتها، نویسنده باید این ویژگیها را از طریق اعمال، گفتار، رفتار و افکار شخصیتها به مخاطب منتقل کند. این روش موجب میشود که شخصیتها بهطور طبیعی و زندهتر در ذهن خواننده باقی بمانند؛ و ارتباط عمیقتری با مخاطب برقرار کنند.
سومین جلسه از کارگاه داستاننویسی خاتم فرصتی بینظیر برای نویسندگان تازهکار و حرفهای بود؛ تا با اصول اساسی و تکنیکهای پیشرفته داستاننویسی آشنا شوند؛ و مهارتهای خلاقانه خود را تقویت کنند.
این کارگاه بهویژه در راستای ارتقاء تواناییهای نویسندگان در خلق آثار با ساختار منسجم و شخصیتهای باورپذیر، ارزشمند ارزیابی شد.