به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون پرورش فکری استان همدان به نقل از ایبنا، در دنیای شعر و ادبیات باید قدم زد، باید در کوچه پس کوچههایش به گونهای پرسه زد که گاهی گم شد و دور از هیاهوی شهر نفس کشید و با چشم بر هم زدنی، کمی فارغ از دنیای کنونی شد.
گپ و گفت با شاعران از همان جنس کارهایی است که ساعتها مینشینی و جرعهنوش اشعارش میشوی اما گویی هنوز سیراب نشدهای و باید بیشتر و بیشتر در این دریای بیکران گام برداری.
و این بار گپو گفتی داریم با مربی ادبی کانون و شاعر کودک و نوجوانی که دلش برای فرهنگ و هنر این مرز و بوم میتپد و سرایش اشعارش جانی تازه بر دلها میدمد.
مهدی طراوتی توانا، متولد ۱۳۵۸ در بهار هستم، تحصیلاتم لیسانس فقه و حقوق دارای دو مجموعه شعر چاپ شده در حوزه شعر بزرگسال و شعرهای مختلف در حوزه کودک و نوجوان است که در نشریات مختلف کودک و نوجوان از جمله کیهان بچهها و… چاپ شدهاند.
کار در حوزه ادبیات کودک و نوجوان را از کجا شروع کردید؟ اولین بار اثر شما چه زمانی و در کجا چاپ شد؟
کار در حوزه کودک و نوجوان را از سال ۸۹ و با تشویقها و راهنمایی شاعر کودک و نوجوان، غلامرضا بکتاش شروع کردم گرچه تجربههای زیادی در شعر بزرگسالان داشتم اما وارد شدن به دنیای شعر کودکان یک تجربه تازه و ناشناخته برای من بود که مرا ملزم به مطالعه بیشتر در این زمینه کرد.
کار در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به عنوان مربی ادبی، پشتوانه خوبی برای من حساب میشد تا هم در ارتباط با کودکان و هم مطالعه کتابهای موجود در این زمینه کمک حال من شوند.
اولین کارهای کودک و نوجوان من در نشریات کشوری از جمله کیهان بچهها و دوست نوجوان چاپ شد و شعر بزرگسال و شعرهای مختلف در حوزه کودک و نوجوان با مضامین مختلف نیز سرودهام یعنی در دو حوزه مختلف و متفاوت از هم کار کردهام اما قضاوت با مخاطبان است که بگویند در کدام زمینه موفق بودهام.
آیا همه شعرهای شما برای کودکان سروده شده است؟
شعرهای من هم در حوزه کودک و نوجوان و هم در شعر بزرگسال برای مردمان این سرزمین سروده شده، حال به فراخور نیاز، هرکس که دسترسی به آنها دارد، میتواند از آنها استفاده کند.
کودکان امروز بزرگسالان فردا هستند و بزرگسالان امروز کودکان دیروزند، گاهی وقتها پیش آمده که بزرگسالان هم شعرهای کودک و نوجوان من را خوانده و بازخوردهای خوبی هم ارائه کردهاند.
آیا شاعران شعر کودک هم مثل شعر بزرگسال تحت تأثیر شاعری شعرای قدیم هستند؟
شاعران قدیم گنجینههای مطالعاتی خوبی برای شاعران هستند، شاعران کودک و نوجوان هیچگاه از این گنجینهها خود را بیبهره نمیکنند و من هم بهرههای زیادی از شاعران بزرگ میهنم بردهام. چه از بُعد هنری و احساسی و چه از بُعد اخلاقی و تربیتی همواره وامدار سعدی، حافظ، خیام، نظامی و پروین اعتصامی و دیگر شاعران بودهام.
معمولاً اشعار شما دارای چه مضامینی است؟
اشعار کودک و نوجوان من مضامین طبیعی و آرمانی دارند، هم از بوی گل گفتهام هم از زیبایی مترسکها در جالیز! هم به وقایع اجتماعی و مذهبی پرداختهام و هم تلاش کردهام تا با ابزار واژهها و خیال، دنیای درستی را برای کودکان ترسیم کنم.
به نظر شما چقدر ذوق در سرودن شعر اثرگذار است و آیا آموزش نیز در این زمینه موثر است؟
ذوق مهم است، ذوق سنگ بنای خلق اثر هنری است اما این ذوق هم مثل ما آدمها تشنه و گرسنه میشود، به نوازش نیاز دارد، به هوشیاری و بیداری محتاج است، ذوق محتاج تماشاست، پس نباید پنجرههای تماشا را به روی ذوق شاعرانه ببندیم بلکه باید فرصت تماشا را به ذوق هنری خود بدهیم، باید سفر کنیم، سفری از جنس من الخلق الی الخلق و من الخلق الی الحق.
ما برای پرورش ذوق سلیم به سیر معادی نیاز داریم، به تماشا محتاجیم، به حس کردن لطافت باران، به درک عمیق انسانی از پیرامون محیط خود، گاهی به سیر درون و گاهی به سیر پیرامونی واقعی احتیاج داریم.
آموزش واقعاً لازم است ولی کافی نیست، این شاعر است که با سفر معنوی و مادی ذوق خود را شکوفا میکند.
بعضی دوستان نویسنده یا شاعر مخالف کار سفارشی هستند و معتقدند کاری اثرگذار است که از درون جوشیده باشد و کار سفارشی آن تاثیری که باید داشته باشد را ندارد، نظر شما در این باره چیست؟
خوب است اگر شاعر کار سفارشی هم انجام میدهد، برخاسته از باور قلبی او باشد. قبول دارم که خیلی از کارهای سفارشی امروزه دچار تصنع هستند و ذوق در آنها نادیده گرفته شده است.
در حال حاضر چه شعری کودک را تهدید میکند؟
شعر کودک امروز را سفارشی نویسی و تنزل کلمات و احساسات تهدید میکند. اینکه مثلاً یک شاعر به خودش اجازه میدهد که با به کار بردن الفاظ کودکانه بیتهایی را بسازد که فکر کند این بیتها یک شعر کودک است، این در واقع دست کم گرفتن مخاطب کودک و نوجوان است، کودک امروز با اتل متل توتوله فریب نمیخورد.
به نظر شما نقش و اهمیت انجمنها و محافل شعری در چیست؟
انجمنهایی که امروزه به عنوان انجمن شعر کودک و نوجوان در کشور برگزار میشوند، اگر رسالت کارگاهی و آموزشی خودشان را ایفا کنند، میتوانند در تعالی شعر کودک موثر باشند اما اگر صرف این باشد که شاعران کودک تنها در انجمنها به نقدهای سلیقهای بپردازند، هیچ اثری در رشد جریان شعر کودک نخواهد داشت.