به گزارش روابط عمومی ادارهکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان فارس، در ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۴، سیوسومین نشست انجمن ادبی نویسندگان سروناز استان فارس به مناسبت روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی و با حضور زینب دهقانیان فرد، نویسنده و پژوهشگر ادبیات کودک و نوجوان، و کارشناس آفرینشهای ادبی استان، برگزار شد.
این جلسه که در فضایی صمیمی و علمی و به صورت آنلاین برگزار گردید، به بررسی ابعاد مختلف ادبیات حماسی و تحلیل شخصیتهای شاهنامه اختصاص داشت.
در بخش نخست برنامه، زینب دهقانیان فرد با اشاره به اهمیت پاسداشت مفاخر ادبی ایران، به تحلیل چهار شخصیت برجسته شاهنامه شامل زال، سیمرغ، اَکوان دیو و ضحاک پرداخت.
وی این شخصیتها را از منظر ساختار روایی و کارکرد آنها در پیشبرد داستان بررسی کرد؛ و با تفکیک نقش مثبت و منفی آنها، به تفاوت میان پروتاگونیستها و آنتاگونیستها در ادبیات کلاسیک پرداخت.
دهقانیان فرد در سخنان خود با تأکید بر ضرورت بازخوانی متون کهن برای نسل امروز، اظهار داشت: شاهنامه تنها یک اثر حماسی نیست، بلکه گنجینهای از مفاهیم روانشناختی، تربیتی و فرهنگی است که میتواند برای کودکان و نوجوانان نیز الهامبخش باشد. بازتعریف این مفاهیم با زبان امروزی، وظیفه نویسندگان نسل جدید است.
وی در ادامه با اشاره به نقش اسطورهها در شکلگیری شخصیت کودکان گفت: شناخت قهرمانها و ضدقهرمانها، باعث رشد قدرت تحلیل، تقویت تفکر انتقادی و پرورش هویت فرهنگی در کودکان میشود. اگر کودکان ما از کودکی با مفاهیمی چون خیر و شر، قدرت تصمیمگیری، فداکاری و عدالت در قالب شخصیتهای شاهنامه آشنا شوند، در آینده با درک عمیقتری نسبت به زندگی و جامعه وارد عمل خواهند شد.
در ادامه جلسه، اعضاء انجمن به خوانش داستانهای تألیفی خود پرداختند؛ و آثارشان با حضور و نظر تخصصی زینب دهقانیان فرد مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
وی در این بخش، داستان را یک قالب ادبی تخصصی دانست؛ که دارای ساختاری مشخص و ویژگیهایی منحصر بهفرد است.
دهقانیان فرد سه عنصر «شروع»، «اوج» و «پایان» را ارکان اصلی هر داستان دانست و افزود: بدون شخصیتپردازی اصولی، داستان معنا نمییابد. این شخصیتها هستند که روایت را پیش میبرند؛ و باید به شکلی غیرمستقیم و باورپذیر در لایههای متن شکل بگیرند.
در بخش پایانی این نشست، سه نفر از اعضاء کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کازرون به مناسبت بزرگداشت فردوسی، با اجرای نقالی بخشهایی از داستانهای شاهنامه، فضای ادبی و فرهنگی جلسه را با رنگ و بوی سنتی و حماسی همراه کردند.
این ویژهبرنامه در فضایی فرهنگی و آموزشی، فرصتی مغتنم برای تبادل تجربههای ادبی، یادآوری نقش ادبیات کهن در تربیت نسل نو و پاسداشت میراث ماندگار زبان فارسی فراهم ساخت.