آشنایی اعضای کانون چهارمحال و بختیاری با اشعار آیینی

اعضای انجمن شاعران نوجوان(یاقوت) روز چهارشنبه ۱۸ تیر ۱۴۰۴ در مرکز شماره سه شهرکرد و همزمان با روز ملی ادبیات کودک و نوجوان با ویژگی‌های شعر آیینی و اشعار عاشورایی آشنا شدند.

به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان چهارمحال و بختیاری، هم‌زمان با روزهای سوگواری شهادت سالار شهیدان، حضرت اباعبدالله‌الحسین(ع) و یاران باوفایش و همچنین شهادت حضرت امام زین‌العابدین(ع)، نشست ادبی اعضای انجمن شاعران نوجوان(یاقوت) برگزار شد.

مدیرکل کانون استان در این نشست، ضمن گرامی‌داشت روز ملی ادبیات کودک و نوجوان و پاسداشت مقام مهدی آذریزدی گفت: فضای انجمن‌های ادبی یکی از فضاهای پر ظرفیت برای برگزاری نشست‌های گفت‌وگومحور در تمامی فعالیت‌های کانونی‌ست.

آشنایی اعضای کانون چهارمحال و بختیاری با اشعار آیینی
این نشست‌ها، روحیه‌ی نقدپذیری نوجوانان را بالا می‌برد

روح‌الله واحد گفت: اعضای علاقه‌مند به ادبیات فارسی، با حضور در چنین فضاهایی با شیوه‌های نقدشدن و نقدکردن آشنا می‌شوند. وی تصریح کرد: شاعران نوجوان در این نشست‌ها، استعدادهای خود را می‌شناسند و روحیه‌ی انتقادپذیری، تفکر انتقادی و اعتماد به نفس خود را با استفاده از پتانسیل موجود در انجمن‌ها تقویت می‌کنند.

واحد در ادامه به روند برگزاری نشست‌های تخصصی ادبی اشاره کرد و گفت: در تابستان سال جاری، دو نشست تخصصیِ «یکشنبه‌ها با عطار» و «دوشنبه‌های گلستان‌خوانی» را در واحد ادبی پیش‌بینی کرده‌ایم که از ابتدای مرداد ۱۴۰۴ با دعوت از اساتید مطرح، در دو مرکز به صورت هفتگی برگزار خواهند شد.

در ادامه، اعضای انجمن، خوانش اشعار آیینی و عاشورایی را آغاز کردند و سپس کارشناس مهمان برنامه به نقد و بررسی آثار پرداخت.

آشنایی اعضای کانون چهارمحال و بختیاری با اشعار آیینی
شعری که پیرامون پیامبر(ص) و ائمه‌ی اطهار(ع) باشد، ادبیات آیینی نام دارد

وحید برزگر، مشخصه‌ی آثار خوانده شده را این‌گونه عنوان کرد: یکدستی زبان در شعر، وجود ارجاعات برون متنی برای کلمات به منظور جلوگیری از ضعف تالیف در اثر، پرهیز از مستقیم‌گویی در شعر، وجود آشنایی‌زدایی، کاربرد تصاویر هنرمندانه و درگیری حسی و عاطفی خواننده با هدف جذب مخاطب، کاربرد درست و صحیح اوزان و وزن‌های عروضی متناسب با محتوای شعر(تناسب فرم و محتوا)، از موارد قابل بررسی در آثار خوانده شده است.

وی در ادامه به معرفی و بررسی ویژگی‌های شعر آیینی و شعر عاشورایی پرداخت و گفت: «آیین» به معنای روش و سنت است و چون «دین» هم آدابی دارد و ادبیات دینی هم از روش و سنت خاصی پیروی می‌کند، این گونه ادبیات را «ادبیات آیینی» نام‌گذاری می‌کنیم.

برزگر گفت: با وجود اینکه ادبیات آیینی تعاریف متعددی دارد اما در کل می‌توان گفت شعری که پیرامون پیامبر(ص) و ائمه‌ی اطهار(ع) باشد «ادبیات آیینی» است زیرا از دیرباز اشعار مرتبط با خاندان اهل بیت(ع) یا مرثیه بوده‌اند یا مدح و منقبت و به همین دلیل تمامی اشعار سروده شده با این موضوع را در این دو دسته قرار می‌دهند.

این مدرس دانشگاه به تفاوت شعر آیینی با سایر گونه‌های شعری اشاره کرد و افزود: آنچه شعر آیینی را از بقیه‌ی شعرها جدا می‌کند، محتوای آن است. وی در ادامه گفت: محتوای شعر آیینی دایره‌ی گسترده‌تری از شعر عاشورایی دارد، زیرا برخی اینگونه شعر را شعر ولایی می‌گویند و عده‌ای دیگر شعر دفاع مقدس را شعر آیینی می‌نامند، اما به زعم بنده شعر آیینی فقط حول محور شخصیت ائمه و ابعاد وجودی و سیره‌ی عملی ایشان می‌چرخد که یا مدح و منقبت است یا مرثیه.

برزگر در ادامه به شعر عاشورایی و ویژگی‌های آن پرداخت و گفت: از زمان کسایی مروزی که پرچم‌دار ادبیات شیعه است، همواره با موتیف‌های تکراری و کلیشه‌ای در این نوع شعر روبرو هستیم و شاعران جوان اگر قصد دارند که شعر آنها ماندگار و جاودانه شود لازم است که فراتر از مردم عادی و با نگاهی متفاوت و تازه به ابعاد و شخصیت‌های واقعه‌ی عاشورا بنگرند.

وی تفاوت شورحسینی با شعورحسینی را در شعری عاشورایی از استاد حسین منزوی مثال زد و گفت: مطالعه‌ی تاریخی یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های یک شاعر آیینی‌ست و ضروری‌ست تا شاعر آیینی با مقتل و مقتل‌شناسی آشنایی کامل داشته باشد و بدون سند و مدرک تاریخی به این موضوع ورود پیدا نکند. وی کتاب «حماسه‌ی حسینی» اثر استاد مطهری را به عنوان یک مثال مطرح کرد و گفت: این کتاب یکی از نمونه‌های بسیار خوب در این زمینه است.

وحید برزگر پرهیز از مظلوم‌نمایی در شعر عاشورایی نسبت به امام حسین(ع) و خاندان ایشان را از نکات مهم و ضروری دانست و تاکید کرد: آنچه در کربلا رخ داد چیزی غیر از حماسه، غرور، آزادگی، زیبایی و دفاع از آرمان‌ها و باورهای اصیل و انسانیت نبوده و نیست.

کارشناس نشست به نوجوانان توصیه کرد: حواسمان باشد که استواری و فخامت شعر عاشورایی را با محتوای روضه یا اشعار هیاتی که عام پسند هستند و عاطفه و تخیل پایین‌تری دارند مقایسه نکنیم، چرا که شاعر عاشورایی باید شعر عاشورایی را در بهترین شکل آن بگوید از آن جهت که با موضوعی بسیار شریف، مقدس و بزرگ مواجه است.

آشنایی اعضای کانون چهارمحال و بختیاری با اشعار آیینی

در ادامه‌ی نشست؛ امیرعباس پرتو (عضو ارشد انجمن و دارنده‌ی مدال نقره‌ی المپیاد دانشجویی زبان و ادبیات فارسی در سال ۱۴۰۲) به بررسی جنبه‌های زیبایی شناسانه‌ی ترکیب‌بند «محتشم کاشانی» پرداخت.

این عضو ارشد انجمن یاقوت، در مورد شعر محتشم گفت: وزن جویباری و حزن‌انگیز، کاربرد اغراق‌های نو و حس‌برانگیز، وجود عاطفه و احساس سرشار در شعر که در آن فضای کربلا را در یک حالت جهانی به تصویر می‌کشد، کاربرد مناسب تکرارها که حالت حزن و اندوه را تشدید می کند، به همراه تصویرپردازی‌های قوی، از ویژگی‌های این شاهکار محتشم است.

در ادامه‌ی نشست، اعضای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان چهارمحال و بختیاری که از مرکز سورشجان میهمان نشست بودند، به اجرای حماسه‌خوانی با موضوع «وطن» پرداختند و عضو مرکز شماره سه شهرکرد نیز حاضرین را میهمان نوحه‌خوانی خود کرد.

نمایش یک کلیپ از زندگی و آثار «مهدی آذریزدی» از دیگر برنامه‌های جنبی این نشست بود.

گفتنی است در این نشست که با حضور روح‌الله واحد (مدیرکل کانون استان) همراه بود، خالق محمدخانی (مسوول حراست)، معصومه مهری و زیبا علیخانی (کارشناسان ادبی)، صدرا صالحی (معاونت اداری مالی کانون)، وحید برزگر(شاعر و استاد دانشگاه)، مربیان و اعضای ادبی مرکز شماره سه شهرکرد و جمعی از والدین، اعضای انجمن شاعران نوجوان(یاقوت) کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان چهارمحال و بختیاری را همراهی کردند.

آشنایی اعضای کانون چهارمحال و بختیاری با اشعار آیینی

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha