بهگزارش روابطعمومی ادارهکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان فارس، مراکز فرهنگیهنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در شهرستانهای شیراز، واحد سیار نجوم استان، فسا، جهرم، داراب، نیریز، آباده، صفاشهر، زریندشت، وراوی، اقلید، پاسارگاد و ارسنجان، شامگاه ۱۶ شهریور ۱۴۰۴، در شب پدیده کمنظیر ماهگرفتگی کامل، میزبان رویدادی متفاوت با عنوان «شبی با ماه پنهان» بودند؛ رویدادی که تلفیقی زنده و پویا از علم، دین، فرهنگ و هنر را به کودکان و نوجوانان ارائه کرد؛ و تجربهای آموزنده، معنادار و ماندگار از رصد آسمان را برای کودکان و نوجوانان رقم زد.
در این برنامه که همزمان و با رویکرد واحد در مراکز کانون سراسر استان فارس اجرا شد، ماهگرفتگی بهانهای شد؛ برای نزدیکتر شدن کودکان به مفاهیم دینی، کیهانی، گفتوگو درباره رازهای شب، و بازخوانی سنتها و افسانههایی که از دل فرهنگ بومی مردمان فارس درباره ماه و آسمان بهجا مانده است.
مربیان کانون با طراحی برنامههایی هدفمند و خلاقانه، این فرصت طبیعی و علمی را به تجربهای جمعی و فرهنگی تبدیل کردند؛ که در آن، آموزش تنها محدود به دانستن نبود؛ بلکه لمس، دیدن، گفتن و خلق کردن نیز بخشی از یادگیری بهشمار میآمد.
ماهگرفتگی کامل، که در بسیاری از نقاط استان بهوضوح قابل مشاهده بود، در دل خود فرصتی علمی برای آشنایی با پدیده خسوف، ساختار منظومه شمسی، رابطه میان زمین، ماه و خورشید و دلایل علمی پدیده «ماه خونین» فراهم آورد.
اما این تجربه، تنها به حوزه نجوم محدود نشد؛ بلکه با ورود به قلمرو نماز و آیاتقرآن، هنر، ادبیات و آیینهای محلی، رنگ و طعم فرهنگی و بومی به خود گرفت؛ و کودکان و نوجوانان را درگیر زوایای گوناگون این رخداد آسمانی کرد.
در جریان این ویژهبرنامه، فضای مراکز کانون به محیطی آکنده از مشارکت و تعامل تبدیل شد؛ از کارگاههای نقاشی با موضوع «ماه در آغوش سایهها» گرفته تا شبیهسازی علمی خسوف با ابزارهای ساده و بومی، از قصهگویی مادربزرگها درباره باورهای بومی مردم فارس درباره ماهگرفتگی تا روایتهای علمی مربیان از چگونگی وقوع این پدیده، و از نماز آیات زیر آسمان شب و خلق نمایشهای کودکانه با موضوع ماه و سایه، همگی جزئی از تجربهای چندوجهی بودند؛ که کودکان و نوجوانان در آن نه صرفاً مخاطب، بلکه خالق و بازیگر بودند.
آنچه «شبی با ماه پنهان» را فراتر از یک برنامه مناسبتی ساخت، روح مشارکت و پیوند میان نسلها، تلفیق سنت و علم، و بازسازی ارتباط کودک با جهان پیرامون بود؛ ارتباطی که امروزه در میان انبوه رسانهها و ابزارهای دیجیتال، گاه به فراموشی سپرده میشود.
استفاده از آسماننماهای دیجیتال، رصد با دوربینهای شکاری و دوچشمی، اجرای پویشهای ملی با محوریت خسوف، و پخش زنده رصد ماهگرفتگی با همراهی پژوهشسراهای فعال استان، تنها بخشی از فعالیتهایی بود؛ که این شب را به شبی متفاوت در تقویم فرهنگی کودک و نوجوان تبدیل کرد.
«شبی با ماه پنهان» با حضور پرشور خانوادهها، مشارکت فعال کودکان و نوجوانان، و خلاقیت مربیان کانون، نشان داد؛ که چگونه میتوان از یک پدیده علمی، بستر گفتوگوی میان علم، دین و فرهنگ را فراهم کرد؛ و نسلی را پرورش داد، که خلاق و آگاه است.
رویدادی که نهتنها آسمان را برای کودکان دستیافتنیتر کرد، بلکه زمینی سرشار از روایت، کنجکاوی و مشارکت را برایشان معنا کرد.