علیرضا حاجیان‌زاده در آیین افتتاحیه‌ی اولین جشنواره و نمایشگاه ملی اسباببازی کشور، عصر حاضر را عصر «صنایع نرم» نامید و گفت: عصری که در آن، صنایع زیرساختی و حرفه‌های سنگین، هم‌چون صنایع نظامی، یا کسب و کارهای کارخانه‌ای و معدنی، جایگاه و نقش پیشین خود را ندارند و به مانند گذشته، به عنوان منابع اصلی ثروت و قدرت ملی شناخته نمی‌شوند، بلکه این مولفه‌های فرهنگی و صنایع کارگاهی سبک، چون هنرهای ارتباطی و محصولات فرهنگی هستند که منبع نفوذ فرهنگ‌ها در عرصه‌ی بین‌الملل، و سرچشمه‌ی قدرت و نفوذ به قلب مردم در سراسر جهان محسوب می‌شوند.
صبح دوشنبه 12 مرداد، جشنواره‌ی ملی اسباببازی درحالی کارش را آغاز کرد که مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در آیین افتتاح آن، تاکید کرد که اگر زمانی کشورهای قدرتمند را با نشان‌ها و نشانه‌های خودروهای ساخت آن کشور، یا لوگوهای صنایع سنگین می‌شناختند، اکنون این شمایل‌های فرهنگی هستند که با کم‌ترین هزینه، منظومه‌های معنایی را جابه‌جا کرده و فرهنگ یک کشور یا منطقه را در سطح بین‌المللی اشاعه می‌دهند.
حاجیان‌زاده تصریح کرد که امروز مجموعه‌ی دستگاه‌ها و نهادها متوجه حساسیت، اهمیت و تاثیر این صنایع شده‌اند و اکنون در کشور ما نیز جایگاه خطیر صنایع نرم و به‌ویژه صنایع فرهنگی کودک و نوجوان، از جمله صنعت اسباببازی و سرگرمی به خوبی شناخته می‌شود.
او به تاکیدات مکرر مقام معظم رهبری در حوزه‌ی فرهنگ و پیوست فرهنگی به عنوان بارزترین نشانه‌ی اهمیت و اولویت این صنایع در سیاست‌های کلی کشور اشاره کرد و گفت: گردش مالی چندهزار میلیارد دلاری این دسته از صنایع و ایجاد فرصت شکوفایی صنایع پیرامونی و وابسته، نشانه‌ای است که باید آن را جدی گرفت و شایسته است هم برای ترویج فرهنگ غنی خود و هم برای بهره‌مندی از امکانات داخلی و بین‌المللی در این عرصه، جایگاه کشور خود را در این میدان مستحکم کنیم.
وی در همین حال، زمینه‌ی صنایع نرم را بهترین فضا برای ظهور و بروز فرهنگ کشورمان در عرصه‌های جهانی دانست و گفت: ظرفیت‌های عظیم مغفول‌مانده و مزیت‌های نسبی فرهنگ غنی و ریشه‌دار ایرانی‌اسلامی، اگر با ظرافت و هوشمندی در قالب صنایع فرهنگی و سرگرمی کودک و نوجوان، اعم از اسباب‌بازی‌های فیزیکی و بازی‌های رایانه‌ای و هوشمند، آمیخته شود، و استفاده از استانداردهای بین‌المللی و زبان قابل فهم جهانی، نصب‌العین تولیدکنندگان کشورمان قرار گیرد، دست‌یابی به سهم قابل قبولی از این بازار گسترده و جهانی، چندان دور از دسترس نخواهد بود.
حاجیان‌زاده در بخش دیگری از سخنان خود به مطالعات و بررسی‌های صورت گرفته در این عرصه استناد کرد و گفت: بر اساس این تحقیقات، ایران جزو دهک ابتدایی نرخ استفاده‌ی روزانه‌ی کودکان و نوجوانان از محصولات و کالاهای فرهنگی است. نرخ میلیونی استفاده از بازی‌های رایانه‌ای، ضریب نفوذ بالای هفتاد درصد محصولات ویدیویی، و سرانه‌ی بازی بیش از دو ساعت در روز برای کودکان و نوجوانان طبقه‌ی متوسط شهری در کشور، وضعیتی درخشان، و آینده‌ای امیدوارکننده برای صنعت سرگرمی کشور، پیش روی ما می‌نهد.
هرچند که این مقام مسوول فرهنگی تذکر داد که متاسفانه براساس این آمار و اطلاعات، بخش عمده‌ای از این بازار، در دست بازیگران غیر رسمی، و واردکنندگان کالاهای فرهنگی ناشناس است. او تاکید کرد: همه‌ی ما باید تلاش کنیم که این فرصت درخشان، بیش از این از دست نرود و با استفاده‌ی حداکثری از تمام ابزارهای موجود، مجهز شدن به آخرین فن‌آوری‌ها، بازاندیشی و تلاش برای بازبینی مبانی و اصول طراحی و تولید اسباب‌بازی‌ها، چه فیزیکی و چه ویدیویی یا دیجیتال، فرصت ارتباط و تعامل جدی با این مخاطبان عظیم را، از دست ندهیم.
مدیرعامل کانون همچنین به فعالیت نهاد فرهنگی کانون اشاره کرد و افزود: ما در کانون پرورش فکری بر این باوریم که می‌توان در چارچوب ارزش‌ها و آرمان‌های متداول در اجتماع و در جهت راهبردهای کلان جمهوری اسلامی محصولاتی مفید و جذاب، خلق کرد و به دست مخاطب رساند.
تغییر نسل، تغییر خلاقیت‌ها
حاجیان‌زاده در آیین افتتاح اولین جشنواره و نمایشگاه ملی اسباببازی که از 12 تا 16 مرداد در مرکز آفرینش‌های فرهنگی‌هنری کانون در خیابان حجاب تهران برگزار می‌شود، گفت: نسل جدید ما تشنه‌ی محصولات فرهنگی و شیفته‌ی خلاقیت، نوآوری و جذابیت در محصولات و تولیدات سرگرمی است، و هنرمندان و صنعت‌گران ما می‌توانند و باید با تصحیح دیدگاه‌ها و پیش‌فرض‌هایشان از کودک امروز، دوباره به شکلی فراگیر و دامنه‌دار مخاطبان کودک را جذب و تجربه‌ی سال‌های نه چندان دور موفقیت را تکرار کنند.
او تاکید کرد که برای موفقیت در این عرصه لازم است همه‌ی فعالان تک‌تک حوزه‌های فرهنگ و هنر کودکان و نوجوانان و از جمله دست‌اندرکاران حوزه‌ی اسباببازی و تولید محصولات فرهنگی کودک تعامل و همکاری بلندمدت با یک‌دیگر را سرلوحه‌ی حرکت خود قرار دهند: باید با عزمی راسخ و استوار، به نوآوری و ایجاد تحول در نگاه به کودک و مفهوم کودکی بیندیشیم و تجربه‌های انباشته شده در این حوزه را به کار بگیریم تا فرصت‌های تازه‌ای در این حوزه خلق کنیم.
مدیرعامل کانون در این زمینه توضیح داد که ابتدا باید بپذیریم کودک و مفهوم دوران کودکی، نیازمند بازنگری است و ما باید در دوره‌های منظم زمانی، مخاطب خود را بازشناسی کنیم تا بتوانیم به سمت طراحی، تولید و عرضه‌ی محصولاتی متناسب با نیازهای کودک امروز برویم و با توجه به مقتضیات زندگی او حرکت کنیم.
وی اشاره کرد که در این حوزه، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، نقش حمایتی و ترویجی بر عهده دارد.
زندگی دیجیتال را انکار نکنیم
در همین حال، این مدیر فرهنگی به گسترش استفاده از وسایل الکترونیکی اشاره کرد. حاجیان‌زاده در این بخش به صراحت تاکید کرد که از یاد نبریم که کودک امروز، از نخستین روزهای زندگی، استفاده از ابزارهای دیجیتال و هوشمند را تجربه می‌کند، انکار یا نادیده گرفتن این واقعیت، وضعیتی را ایجاد کرده است که امروز شاهد آن هستیم؛ ما باید این واقعیت را به رسمیت بشناسیم، و خود را برای جبران فرصت‌های از دست رفته آماده کنیم.
رییس اولین جشنواره و نمایشگاه ملی اسباببازی حمایت از محصولات هوشمند ایرانی را که با ارزش‌ها و معیارهای امروز جامعه منطبق باشند، و استانداردهای هنری و کیفی لازم را داشته باشند، یکی از راه‌هایی عنوان کرد که می‌توان از آن طریق، سهم محصولات ایرانی را در زندگی کودکان و نوجوانان کشور ارتقا داد.
در این آیین، معاون فن‌آوری دفتر ریاست جمهوری نیز سخنانی ارایه و به سیاست‌های دولت در حوزه‌ی استفاده و ترویج فن‌آوری و همچنین حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان اشاره کرد.
امسال برای اولین جشنواره و نمایشگاه ملی اسباببازی با حضور بیش از 80 تولیدکننده‌ی بازی و سرگرمی در خیابان حجاب تهران به مدت پنج روز برگزار می‌شود.
عروسک‌های آیینی اقوام ایرانی، در کنار گزیده‌ای از عروسک‌های ملل در قالب یک موزه و نمایشگاه در معرض دید عموم قرار دارد. همچنین، سمیناری یک‌روزه نیز در حاشیه‌ی این جشنواره، مسایل مرتبط با طراحی، تولید و اقتصاد این حوزه را بررسی کرد.
جشنواره‌ی ملی اسباببازی از 10 صبح تا 8 بعدازظهر پذیرای عموم علاقه‌مندان است.
