به گزارش ادارهکل روابط عمومی و امور بینالملل کانون، محمدعلی شامانی در نشست «کودک، سلامت و امینی» با اشاره به شعر «همه چیز آرام است» تاکید کرد: در دنیای امروز بیسودای و کمسوادی والدین نسبت به وسایل ارتباطی نوین و تسلطی که بچهها براین ابزارها دارند اقتدار پدر و مادرها را به چالش کشیده است و امروز بحث حریم خصوصی افراد به واسطهی این ارتباطات به شدت مخدوش شده است.
این نویسنده و مدرس دانشگاه با بیان اینکه امروز فضای مجازی بخشی دنیای واقعی ما شده تصریح کرد: در چنین وضعیتی عدهای فکر میکنند تنها راه گریز از ورود به منطقهی غیرمجاز مجازی رفتارهای قهری و آمرانه است که در نهایت به آن نام قانون میدهند. درحالیکه راه غلبه بر هر هراسی فهم و آگاهی است.
وی تاکید کرد: ما برای زنده ماندن در این جامعهی اطلاعاتی و برای حفظ ارتباطاتمان با کودکانمان باید دیالوگ را جایگزین منولوگ و محتوای آموزشی کتابهای درسی خود را بهروزرسانی کنیم. همچنین با تنظیم و تصویب پروتکلها و قوانینی سلامت کودکانمان را در این فضا تامین کنیم.
شامانی با رد نظر کسانی که معتقدند به سبب تاثیری که فضاهای مجازی میتوانند در رشد اقتصادی جوامع داشته باشند، پس جریان آزاد اطلاعات پیوسته مثبت است، گفت: ما به اینجا نیامدهایم که تعداد صفرهای حسابهای بانکی خود را افزایش دهیم. آنچه برای ما ثروت حقیقی محسوب میشود تربیت انسانهایی است که ضمن استفاده از فنآوریها بتوانند آن را فهم کنند و کارشان در فضاهای مجازی صرفا کپی و پیست کردن نباشد.
این استاد دانشگاه یادآور شد: تجار ما در مواجهه با فضاهای مجازی هیچ آموزشی ندیدهاند و از سوی دیگر آموزش و پرورش ما با فاصلهی صد سال عقبتر از جامعهی هدف خود کار میکند و اینها در شرایطی است که اینتریت به عنوان ابزاری که ریشه در پایگاههای نظامی دارد، پیوسته برای ما نگرانیهایی را به همراه دارد. پس برای ما برای ایمن کردن فضاهای مجازی برای بچههایمان باید به تنظیم پروتکلهای حمایتی و تصویب قوانین حمایتی و هدایتی در کنار آموزش خانوادهها تن دهیم.
دست خالی به فضای مجاری آمدهایم
در ادامهی این نشست یک کارشناس فضاهای مجازی و دیجیتال با تاکید بر لزوم حضور در فضاهای مجازی، بر خالی بدون دستهایمان برای مواجه شدن در این فضا و لزوم آگاهیدهی رسانهها و نیازسنجی مخاطب برای تولید و ایجاد فضاهایی که بتواند نیاز مخاطب امروزی را پاسخ دهند تاکید کرد.
نیما افشار نادری، با بیان اینکه در حال حاضر ما در فضای مجازی با دو بخش اطلاعات بینالملل و اطلاعات فارسیزبان مواجه هستیم، گفت: در این فضا اطلاعات مربوط به آنچه کنجکاوی کودکان ما را پاسخ میدهد به لحاظ محتوایی کمتر از آثار یک خوانندهی زیرزمینی است؛ یعنی اگرچه کودکان ما از سه سالگی با تبلت سر و کار دارند اما75 درصد آنان به طور ناخودآگاه در فضای سایتهای هرزهنگاری قرار میگیرند. این یعنی ما با فضایی مواجه هستیم که در آن دست خالی هستیم.
وی افزود: بررسی اطلاعات شبکهی مجازی توییتر طی سه روز گذشته که در هفتهی ملی کودکان قرار داشت نشان میدهد که ما حرف چندانی برای گفتن نداریم. رسانهها میتوانند در این زمینه کمک کنند. آنها باید با مراجعه به سایتهای مختلف و بررسی آمار بازدیدکنندگان رفتار و علایق کودکان را در فضاهای مجازی بررسی کنند تا بتوانند اطلاعات لازم را برای تولید محتوای مورد نیاز کودکان فراهم کنند.
وی یادآور شد که به لحاظ حقوقی کودکان حق دارند تا اطلاعات متناسب با خود را به دست آورند و این موضوعی است که جامعه ما آن را نادیده گرفته است.
این کارشناس فضاهای مجازی و دیجیتال تصریح کرد: ما امروز با سبک زندگی آنلاین مواجه هستیم. با موبایل به رختخواب میرویم و هر روز فالوهای خود را چک میکنیم. باید در چنین فضایی آموزش دید. در اینجا رسانهها و آموزش و پرورش نیازمند حلقههای میانی هستند که بتوانند راهنماییهای لازم را برای حل مسایل ارتباطی جدید در اختیار مخاطبان قرار دهند. البته خود تکنولوژی هم میتواند در این زمینه به کمک بیاید. ما میتوانیم تبلتها را به گونهای طراحی کنیم که بچهها بتوانند صرفا نیازهای خود را در دنیای مجازی تامین کنند.
به گفتهی افشارنادری، از امتیازات فضاهای مجازی این است که شما در چنین فضاهایی انتخابگر هستید و منفعل عمل نمیکنید. پس بچهها باید با هنجارها و مرزهای اطلاعاتی آشنا شوند. شاید ردهبندیای مشابه ردهبندی که کانون در مورد کتابهای تولیدی خود به کار برده و آنها را به گروههای الف ب ج و... تقسیم کرده باشد در این زمینه راهگشا باشد.
دکتر علرضا کرمانی معاون پژوهشی کانون نیز با حضور در این نشست با اشاره به نظر کاستلز مبنی بر اینکه فضاهای مجازی تغییر دایمی هویت را سبب میشوند، بر ضرورت ایمنسازی فضاهای مجازی برای کودکان تاکید کرد.
وی گفت: کاستلز تکنولوژی ارتباطی را تکنولوژیای میداند که سبب ظهور جامعهی اطلاعاتی شده و این جامعهی اطلاعاتی شکل جدیدی از هویت را پدید آورده که خاصیت آن تغییر دایمی هویت است. ما دیگر در این جامعه با هویت ثابت نیستیم و زیر این بار اطلاعاتی باید بدانیم که چه چیزهایی را نمیخواهیم بهویژه که کودک ما در چنین دنیایی زندگی میکند، دنیایی که بار اطلاعاتی آن کمر بزرگترها را شکسته است. پس کودک ما در این چنین دنیایی باید مختصات روانی و اجتماعی ویژهای داشته باشد تا بتواند از آن به سلامت عبور کند.
هفت نشست تخصصی روزانه با موضوعات مختلف هفتهی ملی کودک، پذیرای 14 کارشناس و منتقد از حوزههایی چون محیط زیست، کتابداری، میراث فرهنگی و .... است. این برنامهها هرروز از ساعت 15 تا 17 در مرکز آفرینشهای فرهنگیهنری کانون در خیابان حجاب تهران تا پایان هفتهی ملی کودک در 21 مهرماه برگزار میشود.