به گزارش ادارهکل روابط عمومی و امور بینالملل کانون، اسماعیل عالیزاده در نشست تخصصی کودک سالم، جامعه سالم با بیان این مطلب گفت: زمانی که بخواهیم در این موضوع حرف بزنیم با واژه مشترک سلامت مواجهایم که در تمام حوزههایی از قبیل پزشکی، روانشناسی، جامعهشناسی، جمعیتشناسی، اقتصاد، دین، انسانشناسی و... در چارچوب بینشی مختلف به آن پرداخته میشود.
وی افزود: آنچه امروز از آن صحبت میکنیم بُعد سلامت اجتماعی و ارتباطی است که در دنیای امروز بسیار مورد توجه قرار گرفته و تا سلامت تن و روان حاصل نشود و در قلمرو کنش و کنشگری شخصی ظهور پیدا نکند نشانی از آن پدیدار نمیشود و سلامت اجتماعی زمینهساز سلامت در سایر حوزهها نیز هست.
عالیزاده در ادامه یادآور شد: سلامت اجتماعی بدان معناست که افراد بتوانند نیازهای خود را متناسب با هر مرحله از زندگی خود در جامعه بر اساس فرهنگ و ویژگیهای فرهنگی آن برآورده کنند و بتوانند با کسب مهارت و توانمندی در کنار سایر افراد جامعه ارتباط بگیرند و زندگی کنند و کمال انسانی و اجتماعیشان حاصل شود.
وی ادامه داد: اگر بپذیریم که در جامعه ما مجموعهای از نهادهای خرد و کلان که از نهاد خانواده آغاز و تا نهادهای اجتماعی بزرگتر ادامه مییابد و همه در تحقق سلامت اجتماعی نقش ایفا میکنند و کارکردهایی را برعهده دارند کارکرد کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به عنوان حمایتی و پرورشی بسیار حایز اهمیت است چرا که برونداد آن قصد دارد افراد را متناسب با ارزشهای اجتماعی مورد توافق تمام جامعه تربیت کند که به آن فرآیند اجتماعی شدن یا جامعهپذیری میگویند.
او افزود: توقع جامعه از بروندادهایی که از این فرآیند حاصل میشود این است که کودک و نوجوان هم در دوران زندگی کنونی و هم در آینده حرفهای خود با ارزشهای اجتماعی جامعه سازگاری داشته باشد و از سوی دیگر باید امکان رشد و شکوفایی و زمینهی افزایش عزتنفس افراد را برای رسیدن به جایگاه اجتماعی مورد نظر فراهم کرد ضمن اینکه انتظار میرود این افراد از برخی مسایل از قبیل خشونت، بهرهکشی، سلطهجویی و... پرهیز کنند.
نویسنده و پژوهشگر این حوزه در ادامه اظهار داشت: در کنار کارکردهای حمایتی و پرورشی مجموعه کارکردهای ارتباطی نیز در بحث سلامت اجتماعی بسیار حایز اهمیت است به گونهای که فرد طوری تربیت شود که توانایی طرح و حل مساله از طریق راههای ارتباطی، گفتوگو و همکاریهای مشورتی را داشته باشد.
وی ادامه داد: نتیجه مجموعه کارکردهای حمایتی، پرورشی و ارتباطی باید معطوف به اهدافی باشد که افرادی مسوولیتپذیر، متعهد، اخلاقمدار، با احساس تعلق به جامعهای که در آن متولد شده و زندگی میکند، تربیت کنیم.
عالیزاده افزود: بر پایه آنچه گفته شد وقتی از سلامت اجتماعی صحبت میکنیم با یک موضوع فرهنگی مواجهایم که برآمده از ارزشها، باورها و نگرشهای ما نسبت به محیط اجتماعی و افرادی که با آنها زندگی میکنیم از گذشته، آینده تاریخ، زبان و... است و اگر وارد این حوزه شویم نمیتوانیم یک امر پیچیده را به امر ساده تبدیل کنیم.
وی همچنین ابراز داشت: زمانی که از فرهنگ و کودک سالم صحبت میکنیم نمیتوانیم از هویت اجتماعی و تکمیل فرآیند آن که برای هر یک از افراد جامعهی ما شکل میگیرد، چشم بپوشیم چرا که در هر جامعهای متناسب با ارزشهای اجتماعی سازوکارهایی فراهمشده که بر اساس آن نسل کنونی و آتی آن پرورش یافته و هنجارمند ایفای نقش میکنند.
مدرس دانشگاه با اشاره به پیوند نهادهای تربیتی و از جمله کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با حوزه رسانه گفت: تمام فیلمها، پویانماییها، کتابها، تصویرها و... به عنوان رسانه با واسطه ایفای نقش میکند.
وی ادامه داد تمام این رسانهها زمینهای است که جنبههای هویتی را مدیریت و فرآیند را تسهیل و ارزشها از درون آنها منتقل و با توجه به کارکرد هر کدام، از کانال خود پیام را ارایه میدهد.
عالیزاده با بیان اینکه نباید انتظار داشته باشیم محصولات جوامع دیگر ارزشهای اجتماعی جامعه ما را ترغیب و تشویق کنند، یادآور شد: در جامعه کنونی که عصر ارتباطات و جهانی شدن است حجم اشاعهی فرهنگی با سرعت بالایی صورت میگیرد و هر جامعهای باید تلاش کند محصولات فرهنگی را متناسب با ارزشهای خود عرضه کند.
وی اضافه کرد در این نشست با پشتوانه پژوهشی که بر روی انیمیشنهای تولید شده از سال 1937 تاکنون از سوی کمپانیهای معروف امریکایی صورت گرفته تمرکزمان بر اسطورهشناسی به معنای مدرن است در این پژوهش محملهای اسطورههای مدرن را مورد بررسی قرار دادهایم.
پژوهشگر حوزه جامعهشناسی در ادامه خاطرنشان کرد: اسطورهها چه از نوع پیشا مدرن و چه نوع مدرن بدون اینکه انسان آگاهی داشته باشد در درون او شکل میگیرد، بهواقع اسطورهها یکی از صورتهای شناسایی افراد هستند بنابراین لازم است با بررسی کامل به لایههای پسینی و پیشینی آن نفوذ پیدا کنیم.
وی با اشاره به اینکه اسطوره مدرن متناسب با عصر خود حرکت میکند یادآور شد: در اسطورهی مدرن محتوا کامل قربانی فرم میشود و واقعیت به فراواقعیت تبدیل میشود تا قلمرو گستردهتری را درنوردد چرا که در فراواقعیت شبیهسازی، پررنگتر از واقعیتها و لذتهای طبیعی است.
عالیزاده تاکید کرد: در مقیاسهای جهانی امروز مرزی وجود ندارد و اگر در این پروسه سازوکار لازم را در اختیار نداشته باشیم نمیتوانیم عرصهها را بپیماییم.
وی افزود: باید توجه داشته باشیم که تمام محصولات فرهنگی با ظرف زمان و مکان خود تولید میشود و در مواجه با آنها به ویژه در حوزه تعلیم و تربیت نباید منفعلانه عمل کنیم حتی اگر قدرت مقابله و رقابت را هم نداشته باشیم باید تلاش کنیم مخاطبمان سواد رسانهای داشته باشد تا بتواند لایههای پنهان را بهتر بشناسد.
این مدرس دانشگاه در پایان اظهار داشت در این زمینه باید دو راهبرد مهم را دنبال کنیم اول اینکه تلاش کنیم در تولید محصولات داخلی سازوکاری را ایجاد کنیم که با پرهیز از مستقیمگویی پیام را منتقل کنیم و دوم سواد رسانهای، زمینهی گفتوگو، نقد و... را در مخاطب افزایش و آنها را از شرایط منفعل بودن به سوی فعال شدن سوق دهیم.
برگزاری نشستهای تخصصی با موضوعهای مختلف حوزه کودک و نوجوان همزمان با ویژهبرنامههای روزجهانی و هفتهی ملی کودک تا 20 مهر 1396 در مرکز آفرینشهای فرهنگیهنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان واقع در خیابان حجاب تهران ادامه دارد.