به گزارش ادارهکل روابط عمومی و امور بینالملل کانون، کریمی در ابتدای این نشست گفت: مفهوم کودکی از منظر کودکان و بزرگسالان در دورههای تاریخی و فرهنگی مختلف معناهای متفاوتی داشته است.
وی افزود: تنوع معنایی و مفهومی از کودک به مثابه شیطان تا کودک به مثابه فرشته و از کودکستیزی تا کودکسالاری تناقضهای زیادی داشته و امروز کودکمداری مخفیگاه کودکگریزی شده و فرهنگ و ادبیات کودکسازی بزرگترین حجاب کودکوارگی شده است.
وی ادامه داد: کودک، اوراق فشردهی تاریخ تکامل و هوش بشر است و کودک تحول نوعی را در تحول فردی خود تسریع میکند که نشان از سیر تکامل انسان در این ادوار دارد.
کریمی با بیان اینکه غروب کودکی در طلوع کودک سالاری است خاطرنشان کرد: برای بهبود جامعه امروز و فردا باید به کودکی دیروز بازگردیم. سخنران نشست مفهوم کودکی و سیر تاریخی آن اضافه کرد: کودکوار زیستن یگانه کنش قهرمانانهی انسانهای بزرگ است.
او کودک را به مثابه ابرمرد کوچک عنوان کرد و اظهار داشت: اوج بزرگ شدن در عمق کودک بودن است، کمال جان آدمی کودک شدن و کودکی نزولی صعودکننده است که با منطق ناهنجار ما همخوانی ندارد و ما از حال کودکی خارج شدهایم.
مدرس حوزه تعلیم و تربیت همچنین گفت: کودک امروز از نظر ماهیت و نیروی تخیل دچار ناتوانی و نابسامانی شده است و قدرت ذهنیاش در انبوهی از هجوم آموزههای زودرس و بستهبندی شده کاهش یافته است.
وی در ادامه با اشاره به حدیثی از پیامبر اسلام(ص) که فرمودهاند خاک، بهار کودکان است اذعان داشت: پیاژه نیز همین سخن را به شکل دیگری بیان میکند و میگوید: بهترین بازی کودکان خاک و گِل است، این در حالی است که امروز ما کودکان را در ساختمان قاعدهمند بازیهای بستهبندی شده زندانی کردهایم.
کریمی با اشاره به اینکه به اعتقاد ما بازی نوعی عبادت و در خود فانی شدن است نه بطالت ادامه داد: گاهی بزرگترها تلاش میکنیم به کودک یاد دهیم و مانع از این میشویم که او خود بیاموزد و به جای دانش اکتشافی علم اکتسابی به او میدهیم.
وی افزود: علم و حیرت ابزارهایی برای گشودگی است اما بشر امروز حیرت دیروز را از نسل فردا گرفته و با پاسخهای آماده، ذهن بچهها را منفعل و تنبل بار آورده و به جای فرصت تولید دانش و علم، دروازه انبار معلومات را در برابر ذهن او گشوده است.
استادیار دانشگاه با اشاره به اینکه جریان تکامل انسان جریانی وارونه و معکوس از بالا به پایین است گفت: به این معنا که از پیری به نوزادی، از پر بودن به خالی شدن و از پیچیدگی به سادگی، از داشتن به باختن و از شدن به بودن و تمام این ویژگیها را کودک دارد.
وی با بیان اینکه سقف بزرگی ما در زیر کودکیهای ماست افزود: اگر به کودکی بازگردیم به من ناب و دانایی محض میرسیم اما متاسفانه ما هر چه بزرگتر میشویم به جای بالغتر شدن کوچکتر میشویم چرا که کودک هرچه بستهتر تربیت شود از تربیت واقعی دورتر میشود.
پژوهشگر حوزه تعلیم و تربیت گفت: کودک چیزی از زندگی نمیداند اما غرق در زندگی است اما بزرگترها هزار راه برای زندگی خواندهاند اما زندگی نمیکنند.
عبدالعظیم کریمی در پایان با اشاره به اینکه قصهها و سرودههای پیشین ما نیز بسیار بالغانه بوده و امروزه نیست یادآور شد با نگاهی اجمالی به پیشینه و روند ادبیات کودک و نوجوان در ایران و سایر فرهنگها و اقوام شاید بتوان گفت که در کلیترین تقسیمبندی از نظر کارکرد قصه در ذهن کودکان دو نوع رویکرد حاکم بوده است.
وی افزود رویکرد اول تراکمی و محصولگرا با جهتگیری کم، طولی و خطی که کارکرد آن معطوف به ذهناندوزی کودک بوده و رویکرد دوم تحولی و فرآیندگرا با تاکید بر جنبههای کیفی، حلقوی و جانبی است که کارکرد آن معطوف به ذهنورزی کودکان بوده است.
نشست تخصصی «مفهوم کودکی در عصر حاضر و سیر تاریخی تغییر مفهوم کودکی» از مجموعه نشستهای هفتهی ملی کودک صبح روز 20 مهر در سالن کنفرانس مرکز آفرینشهای فرهنگیهنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در خیابان حجاب تهران برگزار شد.
ویژهبرنامههای هفتهی ملی کودک روز 21 مهر به پایان میرسد.