به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، «اسمت چیه؟»، «قصه‌های ما و مامانمان» و «هندسه‌ی عصر حجری» عنوان سه مجموعه‌ای است که هم‌زمان با بیست و پنجمین دوره‌ی هفته‌ی کتاب رونمایی شد.
بر اساس این گزارش، رضا موزونی، مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون آغازگر این نشست بود. وی گفت: «در آغاز هفته‌ی کتاب و کتاب‌خوانی بسیاری از نهادها و سازمان‌ها به پیشواز این هفته رفته‌اند. کانون نیز با رونمایی از سه مجموعه کتاب خود این هفته را گرامی می‌دارد.»
موزونی ادامه داد: «در دنیای نامهربان امروز که کودک و نوجوان در چنبره‌ی دنیای مجازی گرفتار شده‌اند خوشبختانه کتاب هنوز جایگاه خود را حفظ کرده است و همچنان نمایشگاه‌های کتاب و نمایشگاه‌های تصویرگری رونق خود را حفظ کرده‌اند. اما ویژگی کانون در تولید این نوع آثار چیست؟»
این نویسنده ادامه داد: «کتاب‌های کانون با نگاه ویژه‌ی کارشناسی تولید می‌شوند و کارگروه‌های رده‌های سنی، موضوعی و قالب، آثار را با حساسیت و دقت بررسی می‌کنند؛ که حاصل آن کتاب‌هایی است که مورد اعتماد تمام خانواده‌های ایرانی است.»
مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون درباره‌ی رویکرد جدید انتشارات کانون نیز سخن گفت: «هدف سال آینده‌ی انتشارات کانون تولید کتاب‌هایی با موضوع محیط زیست است. در همین راستا نیازمند یاری نگاه خوب نویسندگان به این موضوع هستیم. به همین جهت است که کارگروه‌های این پروژه فعالیت‌های خود را آغاز کرده‌اند تا به هدف همیشگی کانون رنگ و بوی جدید ببخشند. چرا که مطالعه‌ی با لذت اساس کار کانون است.»
کودکی آغاز می‌شود
در ادامه این برنامه نویسندگان، طراحان، تصویرگران و کارشناسان مجموعه کتاب‌ها به تفکیک درباره‌ی این آثار سخن گفتند.
در ابتدا دو مجموعه‌ی تولیدی از «کتاب‌های مرغک» یعنی «ما و مامانمان» و «اسمت چیه؟» به بحث گذاشته شدند، اما پیش از آن زهره پریرخ مدیر این پروژه درباره‌ی هدف این نوع کتاب‌ها سخن گفت: «در جایگاهی که هستیم کتاب و بازی بخشی است که ما می‌توانیم در خلق آن شریک باشیم و مشتاق هستیم که در این حیطه اتفاق خوبی به وجود آوریم.
پریرخ افزود: تولید کتاب‌های مرغک یکی از کارهایی است که در این راستا صورت گرفته است. همراه با دوستانی که مشتاق بودند دور هم جمع شدیم و سعی کردیم مخاطب آثارمان را بشناسیم. تکیه ما روی کودک شش ماه به بالا بود. آثارمان را در برابر کودکی دیدیم که تجربه‌ی اندکی دارد و احساساتی قوی. کودکی که در برخورد با پدیده‌ها بیش‌تر به خودش فکر می‌کند و از دید خودش به آن می‌پردازد. در عین سادگی پیچیده است. تخیل قوی دارد و درک زیاد، اما در عین حال مشکلات خودش را هم دارد.»
این نویسنده و تصویرگر در ادامه‌ی سخنانش گفت: «ما به توانایی‌های شناختی کودک تکیه کردیم و فکر کردیم کودک برای شناخت و تجربه از مشاهده، از شنیدن و لمس کردن، تفکر، همراه با بیان و بازی بهره بیشتری می‌برد. با تکیه بر این نکته‌ها، به سوی کتاب تصویری رفتیم که کودک به کمک آن مشاهده کند، بشنود، بیان کند، لمس کند، تجربه کند، تامل کند و با کمک طراحی خاص آن، بازی کند.»
پریرخ در بخشی از سخنانش درباره ویژگی‌های این کتاب‌های تصویری سخن گفت: «کتاب‌های تصویری به وسیله‌ی یک سری تصویر، بدون متن و یا با متن بسیار کم، اطلاعاتی را در اختیار مخاطب قرار می‌دهند یا قصه‌ای را بازگو می‌کنند. تصویرها حداکثر فضا را در کتاب اشغال می‌کنند. تمرکز اصلی بر جنبه‌های تصویری کتاب است، اما متن و تصویر با هم تعامل کاملی دارند.»
وی در ادامه درباره‌ی شیوه‌ی فعالیت این کارگروه و بازخوردهای آن سخن گفت.
اطلاع از حقوق فرزندخواندگی نیاز جامعه‌ی امروزی
نیکو زرفشان مولف اثر «قصه‌های ما ومامانمان» است. وی در مراسم رونمایی از اثر خود دیدگاه‌های خود را پیرامون خلق این مجموعه بیان کرد. «قصه‌های ما و مامانمان» داستان بچه گربه‌هایی است که تحت سرپرستی گربه‌ای زندگی می‌کنند. هر کتاب از زبان یکی از بچه گربه‌ها نقل می‌شود و آن‌ها به بیان روزمرگی‌های خود می‌پردازند.
زرفشان درباره‌ی شکل‌گیری ایده‌ی این کتاب عنوان کرد: «ذهن من همواره درگیر موضوع فرزندخواندگی توسط حیوانات بود. در مستندهای زیادی می‌بینیم که حیوانی، بچه‌ی حیوان دیگر را بزرگ می‌کند. همواره از خودم می‌پرسیدم چرا این مساله در جامعه‌ی انسانی اتفاق نمی‌افتد. این کتاب به همین مفهوم می‌پردازد و مخاطبان آن سه گروه‌اند. نخست کودکانی که می‌دانند فرزندخوانده‌اند. کودکانی که هنوز از فرزندخواندگی خود مطلع نیستند و کودکانی که قرار است خواهر یا برادری داشته باشند که فرزندخوانده است.»
در ادامه‌ی این مبحث دو تن از روان‌شناسان درباره‌ی این مجموعه سخن گفتند. دکتر رضا رزاقی که روان‌شناس سازمان بهزیستی است ضمن تقدیر از تالیف این مجموعه فرزندخواندگی را یک چالش خواند که توجه به حقوق کودک در اطلاع از آن نادیده گرفته می‌شود.
رزاقی عنوان کرد: «بچه‌ها حق دارند از فرزندخواندگی خود مطلع شوند، چرا که او هویت خود را بر این اساس پایه‌گذاری می‌کند. گاهی دیده شده این واقعیت به گوش فرزند نمی‌رسد و همین باور استرس‌هایی را برای هر دو سوی ماجرا ایجاد می‌کند، اما در نهایت این راز به راه‌های مختلف افشا شده و سبب مشکلاتی می‌شود.»
وی تاکید کرد: «کودک در مسیر رشد باید با این مفهوم آشنا شود که خانواده‌ها به دو شیوه صاحب فرزند می‌شوند و اطلاع او از فرزندخواندگی بایستی در 4 یا 5 سالگی اتفاق بیفتد. برای رفع موانع ذهنی این مخاطبان اما راهکارهایی وجود دارد که یکی از آن‌ها ابزارهای فرهنگی همچون کتاب است.»
این کارشناس، تالیف کتاب‌های متنوع در این زمینه را به سبب افزایش پذیرش فرزندخوانده ضروری خواند.
دیگر سخنران این نشست دکتر هوشنگ میرزایی بود.
میرزایی، «قصه‌های ما و مامانمان» را یک تابوشکنی دانست. اما تاکید خود را بر مساله‌ی طلاق گذاشت و درباره‌ی فرزندانی سخن گفت که باید مادر و پدر جدید را بپذیرند. مدیر موسسه‌ی هفت سنگ در این برنامه آمارهایی را از میزان طلاق و جدایی و شیوه‌های فرزندخواندگی و فرزندپذیری ارایه داد و به تفکیک درباره‌ی آسیب‌های این حوزه، عدم شناخت والدین جدید از وظایف خود صحبت کرد.
عقب‌ماندگی در آموزش مهارت‌های زندگی به کودکان
در بخش دوم این برنامه میترا مسیحا طراح کتاب «اسمت چیه؟»، شراره وظیفه‌شناس به عنوان مولف و حدیثه قربان به عنوان تصویرگر اثر سخنان کوتاهی را ایراد کردند. همچنین مجید عمیق درباره‌ی دلیل انتخاب مجموعه‌ی «هندسه‌ی عصرحجری» برای ترجمه سخن گفت.
وی به ادبیات آگاه‌ساز پرداخت و عنوان کرد در دنیای مدرن بسیاری از کتاب‌ها غیرداستانی شده‌اند، این درحالی است که ایران همچنان از آموزش مهارت‌های زندگی و جلوگیری از آسیب‌ها عقب است.
وی ویژگی این اثر را آشنا ساختن مخاطبان با نقش واقعی ریاضیات در زندگی خواند و ضروری دانست مخاطبان با ریاضیات کاربردی آشنا شوند، نه اینکه آن را برای کسب نمره مطالعه کنند.
کتاب بازی‌های «قصه‌های ما و مامانمان» تلاشی است برای شکل‌گیری رابطه‌ای محبت‌آمیز بین مادران و فرزندان، بر این اساس خردسالان در حین شنیدن قصه می‌توانند با عروسک‌های مقوایی این کتاب‌ها نیز بازی کنند.
این مجموعه‌ی پنج جلدی داستان پنج بچه گربه و مادرشان است. هر بار یکی از بچه گربه‌ها داستان را روایت می‌کند. راویان این قصه‌ها سعی دارند داستان زندگی طبیعی این گونه از پستانداران را به مخاطبشان بیاموزند، بنابر این غذا، سرما، نیاز به حضور مادر و... موضوع اصلی این کتاب‌هاست.
طراحی کتاب‌ها به صورت تاشو است و برای هر کتاب عروسک‌هایی مقوایی از قهرمان‌های داستان هم طراحی شده است. بزرگ‌ترها علاوه بر اینکه می‌توانند از این عروسک‌ها در قصه‌گویی استفاده می‌کنند؛ این امکان را دارند که آن‌ها را به عنوان وسیله‌ی بازی در اختیار خردسال قرار دهند.
مجموعه‌ی «اسمت چیه؟» نیز سعی دارد تا با زبانی ساده و شاعرانه مخاطبان خود را با حیوان‌ها، شیوه‌ی زندگی و ویژگی‌های آن‌ها آشنا کند. در همین راستان علاوه بر بهره‌گیری از زبان ساده، طراحی کتاب‌ها به صورت تاشو است تا جذابیت‌های لازم برای خردسالان ایجاد شود. «قورباغه»، «خرگوش»، «هزارپا»، «سوسمار» و «لاک پشت» حیواناتی است که در این مجموعه به آن‌ها پرداخته است.
مجموعه شش جلدی «ماجراهای نابغه‌ی عصر حجر» نیز به قلم جری بایلی و فلیسیا لاو و با تصویرگری مایک فیلیپس منتشر شده است.
لئو و پالاس قهرمان‌های کوچک این کتاب‌اند. لئو و گربه‌ی دست آموزش در این مجموعه کودکان را با دنیای شگفت‌انگیز شکل‌های هندسی آشنا می‌کنند. خط، دایره، کره، مربع، مکعب و مثلث موضوع‌های هر کدام از این کتاب‌هاست. نویسندگان در هر کتاب به معرفی وسایل و سازه‌هایی که با این اشکال ساخته شده و می‌شوند در زمان‌های قدیم و عصر حاضر نیز پرداخته‌اند.
حق انتشار این مجموعه از سوی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان از ناشر انگلیسی Bramblekids خریداری شده است.
قدردانی از دست‌اندرکاران و رونمایی از این کتاب‌ها بخش پایانی این برنامه بود که روز 21 آبان 1396 در مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری کانون تهران برگزار شد.
