او از ابتدای سال 1396 به عنوان رییس موزه‌ی کودک با کانون همکاری می‌کند. در گفت‌وگویی که با او داشتیم از زمان آغاز به‌کار موزه، هدف آن، بخش‌های مختلف و آثاری که در موزه نگهداری می‌شود و همچنین اهمیت موزه‌داری برای کودک و نوجوان پرسیدیم. اطهری از جلب مشارکت بازدیدکنندگان کودک و نوجوان در مجموعه‌سازی از جمله طرح‌های موزه با اهداف تربیتی یاد کرد و گفت: در این طرح مخاطب در فرآیند یک کار گروهی به گردآوری، طبقه‌بندی و مطالعه سیر تحول اشیاء و نمونه‌های قابل جمع‌آوری، زیرنظر کارشناسان می‌پردازد تا از نزدیک و بدون واسطه با فرآیند مجموعه‌سازی و کار موزه آشنا شود.
موزه‌ی کانون از چه سالی تاسیس شد و هدف از تاسیس آن چه بود؟
موزه‌ی کودک و نوجوان کانون سال 1379 تاسیس شد. هدف از ایجاد این موزه گردآوری، حفظ و نگهداری آثار و دست‌آوردهای کانون و مستندسازی و بهره‌برداری از این منابع در راستای معرفی کانون بوده است.
به‌طورکلی موزه‌ی کودک کانون شامل چند بخش می‌شود و آن‌ها چه بخش‌هایی هستند؟
موزه‌ی کودک و نوجوان بخش‌های کارشناسی (برنامه‌ریزی و پیشبرد امور مربوط به دستورکار موزه)، کارگاهی (گردآوری، آماده‌سازی، مستندسازی، ثبت و طبقه‌بندی، بازبینی و کنترل دوره‌ای آثار و منابع در اختیار)، مخزن و آرشیو (حفظ و نگهداری آثار و منابع سازمانی در 9 حوزه‌ی موضوعی و طبقه‌بندی و کدگذاری آن‌ها) و بخش در معرض دید بازدیدکنندگان (ارایه‌ی نمایشی آثار و منابع به شیوه‌ی دیداری، شنیداری و ویترین‌های نمایشگاهی) را شامل می‌شود.
در هر بخش چه تعداد اثر و از چه سالی نگهداری می‌شود؟
موزه‌ی کودک و نوجوان در بخش مخزن دارای 9 آرشیو موضوعی است. بخشی از آثار و منابع موجود به دلیل مشتمل بودن بر اجزا و قطعات متعدد و متنوع فقط در صورت مستندسازی در قالب مجموعه، قابلیت حفظ و نگهداری پیدا می‌کنند. برای همین طبقه‌بندی کمی (ثبت و کدگذاری) این بخش از آثار و منابع به صورت مجموعه‌ای و فاقد شمارش عددی است. اما حوزه‌ی آرشیوی موزه آثار تصویرگری و تصویرسازی کتاب‌های انتشارات کانون، فیلم و منابع دیداری و شنیداری، پوستر فیلم، تئاتر، طرح و برنامه و تولیدات کانون، کتاب‌های انتشارات کانون، اسناد، مدارک، یادبود مناسبت‌ها، ایام و مستندات عملکرد حوزه‌های سازمانی، ماکت لوکیشن فیلم، بازی و سرگرمی و ...، عروسک نمایشی، اقوام و ملل، آیینی و بازیچه، نشان، تندیس و لوح تقدیر و ابزار، لوازم و تجهیزات کاربردی را شامل می‌شود.
جمع‌آوری و آرشیو آثار در موزه چگونه صورت می‌گیرد؟
بر اساس دستورکار موزه به عنوان «موزه‌ی سازمانی» هریک از واحدهای اجرایی سازمان در پایان فرآیند برنامه، ماحصل اجرای برنامه (شامل آثار و دست‌آوردها، مستندات و...) را طی مکاتبه به موزه تحویل می‌دهند. این فرآیند طی دوره‌های مدیریتی مختلف تابع نوع ارتباطات میان واحدها بوده است. در حال حاضر اهداف ارتباطی موزه با واحدهای اجرایی سازمان مبتنی بر انعقاد تفاهم‌نامه همکاری متقابل به منظور توسعه و پیشبرد بهتر امور است. آثار و منابع موجود در آرشیوها ماحصل عملکرد حوزه‌های سازمان از سال 1345 تاکنون است.
درآینده آیا قرار است بخش‌هایی به موزه افزوده یا امکان نمایش تعداد آثار بیشتری فراهم شود؟
باتوجه به ظرفیت و قابلیت فعلی و موجود و همچنین اهداف برنامه‌ی توسعه موزه، طرح‌های توسعه در ابعاد و وجوه مختلف از جمله «افزایش و تنوع آثار و منابع»، «به‌کارگیری شیوه‌های روزآمد اطلاع‌رسانی»، «به روزرسانی تجهیزات و شیوه‌های ارایه‌ی بازدیدی»، «افزایش فرصت‌های بهره‌برداری و همکاری‌های سازمانی و فراسازمانی (ملی و بین‌المللی)» و... به‌منظور افزایش و ارتقا ارایه‌ی خدمات متنوع به گروه‌ها و اقشار متفاوت مخاطب، تهیه و جهت اخذ مجوزهای لازم ارایه شده است.
مخاطبان موزه چه افرادی هستند و بیشتر بازدیدکنندگان در چه رده‌ی سنی قرار دارند؟
عموم علاقه‌مندان به حوزه‌ی هنر و ادبیات کودک و نوجوان و عملکرد کانون به عنوان دستگاه تخصصی در این زمینه مخاطب موزه‌ی کودک هستند. بر همین اساس این مخاطبان کودک و نوجوان، هنرمندان، دانشجویان و پژوهش‌گران رشته‌های مرتبط، والدین و اولیاء تربیتی را شامل می‌شوند. کودکان و نوجوانان به صورت بازدیدهای انفرادی یا در قالب گروه‌های سازمان یافته مانند گروه‌های دانش‌آموزی یا عضویتی و... بیش‌ترین تعداد بازدیدکنندگان موزه را در برمی‌گیرند. این گروه‌ها طی برنامه‌ی هماهنگ شده از موزه بازدید می‌کنند.
مخاطبان کودک و آشنایی با نفس موزه‌داری
در موزه‌ی کودک علاوه بر آثار موزه‌ای مجموعه‌ای به عنوان «مجموعه‌ی کلیدها» قابل مشاهده است. این مجموعه از زمستان 96 در دست گردآوری از سوی مخاطبان کودک و نوجوان است. این مخاطبان می‌توانند برای آشنایی با مجموعه‌سازی در موزه کلیدی را به موزه بیاورند تا با اسم و شماره تماس آن‌ها از سوی مسوولان موزه در مجموعه قرار بگیرد. پس از پایان این طرح و کامل شدن مجموعه بچه‌ها با چگونگی طبقه‌بندی، سیر مطالعه و کدگذاری آثار در یک موزه آشنا می‌شوند. با توجه به در دسترس بودن و سیر تحول تاریخی کلید برای این طرح انتخاب شده است. بیشتر کلیدها از سوی اعضای مستمر کانون برای این مجموعه ارایه شده‌اند. اما این کار سبب شده جرقه‌ای در ذهن بچه‌ها ایجاد شود و حتی خودشان برای مثال به دنبال مجموعه‌سازی از دکمه‌ها باشند.
علاوه بر بازدید عموم و متخصصان، آشنایی اعضای کانون با موزه تا چه اندازه می‌تواند بر روند آموزش آن‌ها تاثیرگذار باشد؟
همکاران کارشناس موزه در برنامه‌های بازدیدی به همراهی و راهنمایی بازدیدکنندگان پرداخته و سعی می‌کنند با بیان و ارایه‌ی توضیح‌های متناسب با سطح و میزان اطلاعات و شناخت گروه بازدیدکننده، آگاهی، شناخت و به‌ویژه علاقه‌مندی و انگیزه‌شان را نسبت به اقدام‌های تخصصی که از سوی برنامه‌ریزان، متخصصان و مجریان کانون برای کودک و نوجوان صورت می‌گیرد، افزایش دهند. بازدیدهای دوره‌ای و مستمری که از سوی اولیاء مدارس و نهادهای آموزشی و تربیتی برنامه‌ریزی و اجرا می‌شود مبین رضایت‌مندی آن‌ها از اثربخشی بازدیدها در روند آموزشی و تربیتی کودکان و نوجوانان بازدیدکننده است. به‌ویژه آن‌که بازدیدها از سوی اولیاء نهادهای آموزشی، هدفمند طراحی و اجرا شده باشد. در عین حال سایر ظرفیت‌ها و فرصت‌های موجود در مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری در مجموعه عوامل موثر بر بازدید نقش به‌سزایی دارند و در ایجاد دیدگاه‌های جدید نسبت به امور اجتماعی و خودباوری نسبت به توانمندی‌ها و ظرفیت‌های خود کودک و نوجوان هم‌افزایی موثری ایفا می‌کنند.
از آن‌جا که خدمات کانون برای کودکان و نوجوانان است می‌توان به نوعی این موزه را موزه‌ای برای کودک و نوجوان و موزه‌داری در این مجموعه را کاری برای این گروه سنی برشمرد. در این راستا چه اقداماتی برای جلب مشارکت بازدیدکنندگان کودک و نوجوان به موزه و موزه‌داری انجام گرفته است؟
مشارکت بازدیدکنندگان کودک و نوجوان در مجموعه‌سازی از جمله طرح‌های موزه با اهداف تربیتی است. در این طرح مخاطب در فرآیند یک کار گروهی به گردآوری، طبقه‌بندی و مطالعه سیر تحول اشیاء و نمونه‌های قابل جمع‌آوری، زیرنظر کارشناسان می‌پردازد. برای مثال می‌توان به «مجموعه‌ی کلیدها» اشاره کرد. ایجاد انگیزه و علاقه‌مندی در مخاطبان به‌ویژه نوجوانان از جمله اهداف «مجموعه‌ی کلیدها» در موزه است. مخاطب داوطلب مشارکت در این طرح از نگاهی متفاوت نسبت به مشاهده‌ی عناصر سازماندهی شده و به نمایش درآمده در موزه برخوردار شده و این نگاه شناختی، را نسبت به سایر حوزه‌های مطالعاتی تعمیم می‌دهد.
و سخن آخر؟
محتوای مخزن و آرشیو موزه‌ی کودک و نوجوان، آثار مربوط به گنجینه‌ی ملی هنر و ادبیات کودک و نوجوان کشور است. بنابراین همکاری‌های فراسازمانی (ملی و بین‌المللی) در این زمینه در دستورکار موزه قرار دارد. در این راستا موزه با سایر نهادها و سازمان‌های فرهنگی هنری مرتبط طی انعقاد تفاهم‌نامه در برپایی و برگزاری برنامه و نمایشگاه همکاری و مشارکت می‌کند.
گفت‌وگو از فرناز میری
