به گزارش روابطعمومی ادارهکل کانون استان سمنان، نخستین نشست آموزشیتخصصی «یادگیری فنون قصهگویی خلاق و کلاسیک» با حضور مهدی جمال مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان سمنان و با دعوت از علی خانجانی مدرس و پژوهشگر کانون پرورش فکری کشور، الهه سبوحی و فاطمه سرمشقی داوران بیستویکمین جشنواره استانی قصهگویی و ۳۴ مربی قصهگو روز چهارشنبه چهارم مهرماه ۱۳۹۷ در سالن کنفرانس مجتمع فرهنگیهنری کانون سمنان برگزار شد.
خانجانی در این نشست، ضمن آشنایی مربیان با تعریف قصه، چگونگی انتخاب قصه و پردازش آن در دو کارگاه عملی ۹۰ دقیقهای به بیان فنون و مهارتهای استندآپ قصهگویی و شیوههای قصهگویی خلاق و کلاسیک با ابزار و سنتی پرداخت.
هنر قصهگویی، اجرای هنرمندانه قصه است
وی با تأکید بر اینکه هنر قصهگویی، اجرای هنرمندانه قصه است، اظهار داشت: اگر مربی از قصهای که گفته، راضی و قصهاش بر دل مخاطب نشسته باشد، همان ارزش دارد و انتخاب و برگزیدهشدن در درجه بعدی اهمیت قصهگویی به شمار میرود.
خانجانی، قصهگویی را هنری کارآمد دانست که در دورههای زمانی مختلف با قابلیتهای بسیار بهروز میشود و تأثیرگذارتر از پیش، حیات خود را پی میگیرد.
وی در ادامه افزود: قصهگویی و اثربخشی تربیتی آن را هیچیک از اهالی فرهنگ و هنر نادیده نمیگیرند؛ ولی آنچه که در ایران زمین بهعنوان یکی از خاستگاههای اصلی قصه در جهان، اتفاق میافتد، با وجودتلاشهای جدی و دامنهدار برخی از نهادهای تعلیم و تربیت، ادا نشدن حق مطلب نسبت به این هنر ارزشمند است.
خانجانی تأکید کرد: نخستین نکتهای که قصهگو باید توجه کند، انتخاب داستان مناسب است و قصهگو در قصهگویی نقش راوی دانای کل را بر عهده دارد و تنها لحظاتی در جایگاه شخصیتها قرار میگیرد.
وی همچنین با بیان اینکه بالاترین فریضهی الهی، نماز است و مهمتر از نماز در دین اسلام نیست و یکی از کارکردهای نماز، آرامش درونی است، یادآور شد: وقتی مربی با تأکید بر باورها و اعتقادهای خود به قصهگویی میپردازد و میتواند مخاطب کودک یا نوجوان خود را با بیان یک قصه، آرام کند، کار بسیار ارزشمندی انجام داده است.
مدرس و پژوهشگر قصهگویی با اشاره به نقاط ضعف و قوت قصههای ۹۰ثانیهای جشنواره بیستیکم تصریح کرد: قصه، همهجا وجود دارد، در خاطرههای روزمره، قرآن، دیوان اشعار، حوادث روزنامهها و...؛ هر خاطرهای هم میتواند قصه باشد منتهی قصهای که تعریف میشود باید شروع، میانه و پایان مناسبی داشته باشد و این به خلاقیت ذهنی قصهگو ارتباط دارد.
خانجانی، یکی از مرزهای مهم قصهگویی و تفاوت آن با نمایش را حذف راوی و توصیف از سوی مربی قصهگو عنوان و خاطرنشان کرد: مربی با این حذف از دنیای قصه، فاصله گرفته و به سمت نمایش کشیده میشود.
اثربخشی مطلوب قصهها بر مخاطبان با هدف تقویت مهارتآموزی
مدیرکل کانون استان سمنان در ابتدای نشست ضمن خیرمقدم به خانجانی، داوران و مربیان قصهگو با بیان اینکه قشر نوجوان دچار افسردگی است از قصهگویان خواست تا در راستای شعار «خوب زندگیکردن، تمرین میخواهد»، به بیان قصههایی با محتوای آموزشی و تربیتی بپردازند.
جمال با اشاره به برگزاری مرحلهی استانی جشنواره قصهگویی در ۲۴ مهرماه سال جاری بر پوشش مناسب قصهگویان و همچنین اثربخشی مطلوب قصهها بر مخاطبان کودک و نوجوان با هدف تقویت مهارتآموزی آنها تأکید کرد.
مدیرکل کانون استان سمنان اظهار داشت: تخصص در دست مربیان کانون پرورش فکری است و آنها باید تلاش کنند تا با سنجش نیازهای بومی و استفاده از شیوههای متنوع، مخاطبان کودک و نوجوان خود را شیفته فعالیت قصهگویی کنند.
جمال در پایان سخنانش از داوران خواست تا مطالب ارائه شده در این دوره آموزشی را بهعنوان شاخص، معیار و ملاک ارزیابی قصهگویان در نظر بگیرند.
گفتنی است؛ نقد بخش قصهگویی۹۰ ثانیهای از سوی مربیان، چگونگی تبدیل خاطرات به داستان، بررسی ساختار قصهگویی، بازنویسی ۱۰ حکایت از متون کهن ادبیات پارسی با تشخیص واژگان دشوار و دور از ذهن، سادهنویسی واژگان، مشخصکردن شخصیتهای قصه بهعنوان کدهای اصلی قصهگویی در قالب پرسش و پاسخ، ابهامزدایی، استفاده از شعر، ضربالمثل، آیات و روایات معتبر مرتبط با موضوع قصه، ایجاد تکهکلام برای راوی قصه بهعنوان اول شخص مفرد و شکلگیری قصه با ترکیب این موارد، از مطالب ارائهشده در این نشست بود و در پایان دوره، مسئولان کمیسیونها، گزارش کوتاهی از روند تبدیل حکایت به قصه ارائه دادند و یکی از مربیان به نمایندگی از سوی اعضای گروه، متن نهایی قصه را اجرا کرد.