به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان تهران، بیست و یکمین جشنواره قصه‌گویی در حالی برگزار شد که داوری بخش فراگیر را کیخسرو رنگرز بر عهده داشت. وی که مدرس زبان اشاره و عضو هیئت‌مدیره انجمن ناشنوایان تهران است درباره لزوم آشنایی با زبان اشاره و فراگیری آن توسط مربیان مراکز کانون برای ارتباط مؤثر با اعضای ناشنوا و کم‌شنوا گفت؛ زبان اشاره یک‌زبان بین‌المللی است و نباید در استفاده از این زبان به زبان فارسی تکیه کنیم. این شیوه گفتگو، به‌نوعی خصلت بصری- فضایی دارد و مجموعه‌ای از حالات بدن، چهره و دست است که ما هنگام استفاده از این زبان صامت به کار می‌گیریم. بر همین اساس اصوات در این شیوه ارتباطی جایگاهی ندارند، چون از کیفیت ارتباط گوینده با کودکان و نوجوانان ناشنوا می‌کاهند، و مربیانی که در مراکز فراگیر کانون مشغول به فعالیت هستند باید به‌صورت حرفه‌ای و کاربردی این زبان را فرابگیرند.
گوینده اخبار ناشنوایان در ادامه از برگزاری بخش فراگیر جشنواره قصه‌گویی کانون اظهار خرسندی کرد و اذعان داشت؛ جای خالی برگزاری چنین جشنواره‌هایی با نگاه تخصصی ویژه کودک و نوجوان با نیازهای ویژه در بسیاری از محافل فرهنگی و کودک نهاد در کشور احساس می‌شد که به لطف خدا کانون پیشگام و مؤثر در این زمینه حرکت کرده است.
وی افزود؛ قصه‌گویان بخش فراگیر این جشنواره با اجرای قصه‌هایی به زبان اشاره، تا حدود زیادی موفق عمل کردند، اما نکته‌ای که لازم می‌دانم مجدد روی آن تأکید کنم این است که قصه‌گویی به زبان اشاره برای ناشنوایان، دارای عنصر صدا نیست و صامت است اما این مسئله در مراکز کانون با سایر مراکز آموزشی و فرهنگی ویژه ناشنوایان متفاوت است زیرا در مراکز کانون اعضای با نیازهای ویژه در کنار دیگر اعضای عادی به فعالیت می‌پردازند و باید هر دو گروه از آموزش‌ها و فعالیت‌ها بهره‌مند شوند.
این مدرس زبان اشاره در بخش دیگری از سخنانش به بیان نکات مهمی پیرامون قصه‌گویی برای ناشنوایان پرداخت و گفت؛ یک قصه‌گو باید بداند که دایره واژگان کودک و نوجوان ناشنوا محدود است و تمرکز این دسته از مخاطبان روی حالات دست، صورت و فرم‌های نمایشی قصه‌گوست. بهترین روش اجرای قصه، استفاده از ابزارهایی همچون کارت قصه‌گویی، عروسک و تصاویر در کنار زبان اشاره است، زیرا کودکان ناشنوا، اگر هم در بخش زبان اشاره ضعف داشته باشند، می‌توانند به‌راحتی با قصه ارتباط بگیرند.
رنگرز ادامه داد؛ قصه گوی فراگیر باید در هنگام قصه گفتن تحرک داشته باشد و از یکجا ایستادن خودداری کرده و با اجرای قصه با حالات نمایشی و بهره‌گیری از حرکات دست و بدن حالت شخصیت‌های قصه را برای مخاطبان خود به نمایش بگذارد.
وی در رابطه با استفاده از زبان اشاره استاندارد توسط مربیان و معلمان برای آموزش بهتر به ناشنوایان به‌جای لب‌خوانی صرف که تا دو سال گذشته در مدارس صورت می‌پذیرفت گفت؛ زبان اشاره را نمی‌توان از مجموعه ابزارهای تعامل با ناشنوایان کنار گذاشت و فراگیری درست و استاندارد زبان اشاره توسط مربیان می‌تواند به انتقال موفق مفاهیم مختلف و ارتباط مؤثر با این طیف از مخاطبان کمک کند. در لب‌خوانی بعضی از کلمات و ادای آن‌ها در ظاهر یکی هستند مثل با، پا و...، تشخیص و تفکیک این کلمات برای فرد ناشنوا بسیار سخت است. برای همین ما نیاز به ترکیب لب‌خوانی و زبان اشاره داریم و لب‌خوانی صرف نمی‌تواند نیازهای مخاطب ناشنوا را برآورده کند.
رنگرز همچنین با اشاره به مقوله کتاب‌خوانی این طیف از مخاطبان گفت؛ در کشورهای پیشرفته، زبان اشاره به رسمیت شناخته‌شده و کتاب‌های ویژه این گروه در جوامع منتشر می‌شود که امیدواریم با به رسمیت شناختن این زبان در کشورمان، کانون بتواند با همکاری ارگان‌های مربوطه همچون بهزیستی و ... در حوزه نشر کتاب برای ناشنوایان قدم‌های مؤثری بردارد.
وی در پایان سخنانش به مربیان علاقه‌مند به فراگیری زبان اشاره توصیه کرد؛ کتاب‌هایی برای آموزش تئوری این زبان وجود دارد که علاقه‌مندان می‌توانند بامطالعه آن‌ها این زبان را به شکل تئوری فرابگیرند اما مهم‌تر از آن، استفاده مکرر از این شاخۀ زبانی، ارتباط با جامعه ناشنوایان و تمرینات مکرر است.
گفتنی است، کیخسرو رنگرز، مدرس و گوینده اخبار ناشنوایان و دارای مدرک کارشناسی امور رسانه است که در شهریورماه سال جاری، در کارگاه « استانداردسازی زبان اشاره»، مربیان مراکز فراگیر کانون استان را با استاندارهای این زبان آشنا کرد.
