به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بینالملل کانون، فاطمه حسینیشکیب مسئول تدوین کتاب «جستارهایی درباره اقتصاد انیمیشن» با اعلام خبر رونمایی از این کتاب در روزهای برگزاری یازدهمین جشنواره پویانمایی تهران به بیان اهداف و رویکردهای این کتاب و ضرورت انتشار این دست آثار در ایران پرداخت.
فاطمه حسینیشکیب با اشاره به اینکه این اثر به مرورِ نمونههای اقتصاد تولید در اروپا، آسیای جنوبی و جنوب غربی پرداخته است، بیان کرد: ما در این کتاب تلاش کردهایم از خلال مقالات، پژوهشها و گزارشهای موجود، مدلهای متفاوت اقتصاد تولید انیمیشن در جهان را که به سرعت رو به رشد است و سبب تغییر دنیای انیمیشن میشوند، شناسایی کنیم.
این استادیار و پژوهشگر مطالعات انیمیشن درباره چگونگی تالیف این اثر عنوان کرد: «جستارهایی در اقتصاد انیمیشن» اولین کتاب با این شیوه از رویکرد در زبان فارسی است. روند کار اینگونه بود که با تیم کوچکی از فارغالتحصیلان نخبه و همکاران پژوهشی مشورت شد و طی گفتوگوهایی با تحقیقات اولیه، در مهر ۹۷ پروپوزال اولیه کتاب را تهیه کردیم و سپس این طرح به تایید دبیر جشنواره پویانمایی تهران رسید و از آن پس کارهای تالیف و تدوین آغاز شد.
حسینیشکیب درباره بخشهای کتاب توضیح داد: کتاب از ۲ بخش تشکیل شده است؛ بخش اول مقالاتی است که توسط تیم ما پژوهش و تالیف شدهاند که هر یک تا حد امکان به طرح موضوع و ارایه پیشنهادهایی در زمینههای مرتبط و مفید برای انیمیشن کشورمان میپردازند و بخش دوم ترجمه منتخبی از مقالات مفید در این زمینه است که موضوعات مختلفی را درباره مبحث جدید «انیمیشن به عنوان صنعت خلاقه» مطرح میکنند.
به گفته وی، در حال حاضر ویرایش علمی نسخه اول مقالات بخش دوم انجام میشود.
وی در پاسخ به اینکه آیا در تولید محتوا در این حوزه موانعی وجود دارد یا خیر، گفت: پرواضح است که در زمینه تولید دانش در حیطه اقتصاد انیمیشن به مانند طیف وسیعی از موارد و موضوعات مهم در حیطه مطالعات نظری و کاربردی انیمیشن، در زبان فارسی منابع درخوری چه ترجمه شده و چه تالیفی وجود ندارد و در حقیقت در این حیطه دچار بی بضاعتی مطلق هستیم.
این استادیار و پژوهشگر به مانعی بزرگتر در این حیطه اشاره کرد و گفت: جامعه انیمیشن کاملا به این ضعف آگاه است، اما بخشی از بدنه اصلی فعالان این حوزه نه علاقهای به این حوزه دارند و نه اصولا از ارتباط و تاثیر واقعی آن به حوزه تولید و به ویژه تولید انبوه که مورد توجه و علاقه بسیار است، آگاهی دارند. متاسفانه رویکرد اکثریت به مباحت نظری فانتزی و تزیینی است.
این مولف از موانعی که در تدوین این کتاب وجود داشته است اینگونه سخن گفت: در تدوین کتاب مهمترین مشکل ما تنگی وقت بود. ما علاقه داشتیم از این فرصت استفاده کنیم و به حیطه وسیعی از مسایل مبتلابه انیمیشن ایران بپردازیم که این کار نیاز به حداقل یکسال تحقیق و کار جدی داشت. از سوی دیگر این کتاب میتوانست فصل سومی هم داشته باشد که در آن با برخی از مهمترین دستاندرکاران انیمیشن ایران مخصوصا تهیهکنندگان و کارگردانان مصاحبههای عمیق انجام شود که به همین دلیل نداشتن زمان کافی و لزوم رساندن کتاب به جشنواره پویانمایی از آن صرف نظر شد.
حسینیشکیب ادامه داد: در نهایت ما این کار را قدم اولی میدانیم که باید با قدمهای بعدی و پژوهشهای بهتر ادامه پیدا کند. مشکل دیگر ما دسترسی نداشتن به برخی از منابع مهم بود مثلا کتاب گزارشهای مفصل سالانه از وضعیت اقتصاد انیمیشن اروپا و آمریکا منابع گرانقیمتی هستند که برخی از آنها برای ما قابل دسترسی نبودهاند و ما به گزارشهای خلاصه شده از همان کتابها که بهطور رایگان قابل دسترس بودند، استناد کردهایم.
وی به تشریح اهداف این کتاب پرداخت و گفت: در این کتاب ما مشخصا به مرور نمونههای اقتصاد تولید در اروپا و آسیای جنوبی و جنوب غربی پرداخته و تلاش کردهایم از خلال مقالات و پژوهشها و گزارشهای موجود مدلهای متفاوت اقتصاد تولید انیمیشن را در جهان بهسرعت رو به رشد و تغییر انیمیشن شناسایی کنیم و ببینیم این مدلها تا چه حد درسهای آموختنی برای انیمیشن ایران دارد. شیوههای اقتصاد تولیدی ایران برخلاف بسیاری از این کشورها تا حد زیادی دولتی است، یعنی هم تنها دولت آن را از نظر اقتصادی حمایت میکند و هم تصدیگری و بلکه دخالت محتوایی حداکثری بر آن دارد. البته این وضعیت الان در حال تغییر است و از سوی دیگر چون نسل جدیدی از فعالان انیمیشن ایران علاقهمند به کشف بازارهای جدید و شیوههای کسب درآمد از انیمیشن در فضای مجازی هستند و فعالیتهایی هم در اینباره در حال صورت گرفتن است، تلاش کردهایم جایگاه ایران را در این بازار (داخلی و خارجی) شناسایی کنیم. البته در همه موارد باید آگاه باشیم که کپی کاری از مدلهای اقتصادی کشورهایی که اساسا کشورهای سرمایهداری محسوب میشوند (مانند آمریکا یا ژاپن) هرگز پاسخ درخوری برای حل مشکلات ما نبوده و ارایه راهکار در این زمینه احتیاط و صبوری و بلکه تجربه بسیاری میطلبد.
نماینده انجمن فیلمسازان انیمیشن ایران (آسیفا) در آسیفای بینالملل در پایان به بیان دیدگاههای خود درباره اقتصاد انیمیشن پرداخت و گفت: حقیقت آن که هوش بسیار زیادی لازم نیست تا بفهمیم که ما هنوز چیزی به نام صنعت انیمیشن در شکل کلان آن نداریم و در بهترین حالت مدل استودیوی کوچک یا صنایعی با مقیاس کوچک تا متوسط به شیوههای تولید ما نزدیکتر است اما اگر ما صنعت عظیم انیمیشن به مانند آمریکای شمالی و ژاپن نداریم، به معنی آن نیست که نمیتوانیم هرگز انیمیشن تجاری درخوری داشته باشیم. اتفاقا مطالعه کشورهایی مانند فرانسه که مدل تولید اقتصادی غیرمتمرکز و متکثر آنها به هیچ عنوان شبیه آمریکا نیست و امروزه با سرعت زیادی در حال فتح بازیهای انیمیشن و کسب درآمد از آن هستند، میتواند درسهای زیادی درباره مدلهای جایگزین مدل سرمایهداری آمریکایی بهما بیاموزد که با درنظر گرفتن بضاعت هنری و توان تولید حرفهای خودمان و امکانات و فرصتهای واقعی در شرایط فعلی و بومی ایران به پیشنهادهای عملی تبدیل شود.
گفتنی است ویراستار علمی این اثر فاطمه حسینیشکیب است و هانیهسادات سرکی، شیما پورمحمدی و نایری عیوضی پژوهشگری و نویسندگی آن را برعهده داشتهاند. همچنین امیرسعید الوندی و سیامک واحد به عنوان همکاران اصلی طرح درحال پژوهش و نگارش کتاب هستند.
یازدهمین جشنواره بینالمللی پویانمایی تهران از ۱۲ تا ۱۶ اسفند ۱۳۹۷ به دبیری محمدرضا کریمیصارمی در مرکز آفرینشهای فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان واقع در خیابان حجاب با نمایش آثار منتخب داخلی و خارجی در چند بخش، میزبان هنرمندان و علاقهمندان خواهد بود.