به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، نشست «کتاب‌خانه‌های نسل چهارم و فناوری واقعیت افزوده» با حضور مجتبی وحیدی‌اصل و پرستو علیخانی روز ۳۱ تیر در کتاب‌خانه مرجع کانون برگزار شد.
در ابتدای این نشست وحیدی‌اصل به سیر تکاملی کتاب‌خانه‌ها بر اساس سیر تکاملی وب پرداخت و گفت: واقعیت افزوده در کتاب‌خانه‌های نسل چهارم تعریف شده است.
وی درباره نسل‌های مختلف کتاب‌خانه توضیح داد: در کتاب‌خانه‌های نسل دوم، کاربر نقش تولیدکننده محتوا را داشت و از طریق بلاگ این محتوا را منتشر می‌کرد. با توجه به حجم بالای محتوا، چالش سر و سامان دادن به این محتواها وجود داشت به همین خاطر هوش مصنوعی در کتاب‌خانه‌های نسل سوم شکل گرفت. در این نسل موبایل و تبلت‌های کاربران نیز مورد توجه قرار گرفت.
این فعال عرصه علوم رایانه‌ای ادامه داد: در نسل چهارم کتاب‌خانه‌ها که از سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰ مورد توجه قرار گرفتند و به عنوان کتاب‌خانه‌های آینده تعریف می‌شوند، بحث واقعیت افزوده مورد توجه قرار گرفت. نمایش‌گرها و کاتالوگ‌های منعطف در این نسل مدنظر هستند.
وحیدی‌اصل درباره تفاوت واقعیت افزوده با واقعیت مجازی، اظهار کرد: در واقعیت افزوده هم دنیا و عناصر دنیای واقعی و هم اشیاء و دنیای مجازی را داریم. واقعیت افزوده پلی میان دنیای مجازی به دنیای واقعی ما با هدف تعامل و ارتقای دانش فردی از دنیای واقعی است.
وی واقعیت افزوده را به «نشانه محور»، «تصویر محور» و «لوکیشن محور» دسته بندی کرد و یکی از کاربری‌های اصلی واقعیت افزوده را در حوزه کتاب‌خانه‌ها دانست.
عضو هیأت علمی علوم کامپیوتر دانشگاه شهید بهشتی بیان کرد: واقعیت افزوده در بحث تبلیغات، ورزش و آموزش و پرورش، معماری، توریسم و راهبری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سپس پرستو علیخانی نیز درباره واقعیت افزوده، اظهار کرد: واقعیت افزوده در حوزه‌های مختلف نفوذ کرده و کتاب‌خانه‌ها هم از این امر تأثیر پذیرفته‌اند. البته در جهان در سال ۱۹۶۶ برای اولین بار از واقعیت افزوده در کتاب‌خانه استفاده شده ولی ما در سال ۲۰۱۹ درباره آن صحبت می‌کنیم.
وی با بیان این‌که طی یک پژوهش، مشخص شده که واقعیت افزوده به کاربر و کتاب‌دار در کتاب‌خانه‌ها کمک می‌کند، افزود: واقعیت افزوده مدیریت منابع کتاب‌خانه‌ای را برای کتاب‌دار راحت می‌کند و برای کاربر فرایند جستجوی منابع را راحت و باعث افزایش سواد اطلاعاتی کاربر می‌شود. در دنیا کتاب‌دار، کارکنان و کاربر باید سواد اطلاعاتی خود را افزایش دهند و واقعیت افزوده در این افزایش کمک به‌سزایی می‌کند. همچنین واقعیت افزوده به افراد کم بینا نیز کمک به‌سزایی می‌کند.
علیخانی در ادامه سخنان خود به ایجاد شبکه‌های ارتباطی تعاملی و پژوهشی توسط واقعیت افزوده در کتاب‌خانه‌ها اشاره کرد و یادآور شد: در ایران این موضوع کمتر شناخته شده است. کاربر نباید تنها به امانت گرفتن کتاب بسنده کند، باید تلاش کنیم گروه‌های مطالعاتی با کاربران دیگر شکل بگیرد. این امر باعث تقویت جنبه‌های اجتماعی در کتاب‌خانه‌ها می‌شود.
وی تصریح کرد: در حال حاضر اتفاق‌هایی در کتاب‌خانه‌های جهان رخ می‌دهد که ما بی‌اطلاعیم و همین بس که اولین اتفاق واقعیت افزوده در جهان، در سال ۱۹۶۶ رخ داده و ما حالا درباره واقعیت افزوده صحبت می‌کنیم.
در بخش پایانی این نشست نیز وحیدی‌اصل درباره چرایی شکل نگرفتن واقعیت افزوده در فضاهای مختلف از جمله کتاب‌خانه‌ها، تأکید کرد: متأسفانه در ایران شرکت‌های مختلف و متعددی در این زمینه نداریم و این جریان در ایران خیلی نوپاست.
در این نشست که با حضور کتاب‌داران و کارشناسان کتاب‌خانه جامع کانون برگزار شد، نمونه‌هایی از اپلیکیشن‌های علامت و عکس محور واقعیت افزوده و نحوه استفاده از آن‌ها به حاضران نشان داده شد و پرسش و پاسخی میان حاضران و سخنرانان شکل گرفت.
