به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان خراسان رضوی، محبوبه بزم آرا کارشناس مسئول ادبی استان در توضیح این خبر گفت: در پیش‌بینی برگزاری جلسات انجمن ادبی و دعوت از چهره­های مطرح در حوزه­ی شعر و با هدف آشنا کردن اعضا با سرایشَ، خوانش و بررسی صحیح سروده‌ها یکدیگر، در چهار جلسه پیاپی میزبان محمد کاظم کاظمی، شاعر، پژوشگر و منتقد ادبی بودیم و این نشست‌هابه رهیافت‌ها علمی و مغتنمی در حوزه شعر منجر گردید.

نگار فرهمند نیا، آیدا پاکزاد، سید محمد پورمحمود، سمانه غفورنیا، دینا کیهانی، فاطمه منتظری، محمدرسول اسعدی، رضا شریعتی‌کیا و مبینا حریفی اعضایی بودند که آثارشان را خواندند و با نقد و بررسی سایر اعضا و کارشناس میهمان جلسه همراه شد.

محمد کاظم کاظمی در توضیح و نقد اشعار اعضای نوجوان به نکات مهمی اشاره کرد. وی درباره­ی قوانین سطربندی در شعر، پس از شنیدن شعر نگار فرهمند نیا گفت:

نکته دیگر درباره سطر بندی است، که باید با قاعده و قانون درستش اتفاق بیفتد، در شعر شما (نگار فرهمند) استفاده از سطرهای مکرر نابجاست و برخی بندها می‌توانستند در یک سطر بیایند. معمولا وقتی سطرها با یک کسره اضافه، ختم شود، اینجا محل مناسبی برای پایان سطر نیست.

وقتی در جایی از شعر می‌گوییم: «تحمل پاییزهای بی‌تو ... » این واژگان به هم پیوسته هستند و بهتر است در یک سطر نوشته شوند؛ در حقیقت جایی مجاز هستیم سطر را بشکنیم که جمله به قسمتی از خودش رسیده و کامل شده باشد، بنابراین جمله بوسیله­ی یک ویرگول یا علامتی که در متن می­آید، ادامه پیدا می­کند.

نویسنده کتاب «روزنه» در خصوص شعر آیدا پاکزاد که در قالب ترانه سروده­ شده بود توضیح داد: ترانه اثری است که الزاما همراه با موسیقی ارائه می‌شود و یا قبل از آن ملودی ساخته شده باشد و شاعر بر اساس آن کار کرده باشد. محمد کاظم کاظمی ادامه داد: ترانه شعری است که با موسیقی خودش پیوند می‌خورد. از طرفی به این گونه شعری، شعر محاوره هم می­گویند، یعنی شعری که در آن زبان شعر به شکل محاوره­ اتفاق می­افتد و الزام هم ندارد که حتما موسیقی­ یایی باشد ولی شعری که ترانه است الزاما بایستی قابلیت اجرای موسیقی‌یابی داشته باشد.

وی درباره ضرورت انتخاب شعر محاوره توضیح داد:

قرائت مکتوب شعر محاوره به اندازه قرائت مکتوب شعر رسمی کارامد نیست و بیشتر برای ارائه­ی صوتی مناسب است. این است که اگر دلیل قانع کننده­ای برای اینکه این اثر به صورت صوتی ارائه می­شود، وجود دارد.

شاعر مجموعه «قصه سنگ و خشت» در خصوص انتخاب قافیه در شعر محاوره توضیح داد: مسئله دیگر انتخاب قافیه در شعر محاوره است و اینکه سعی کنیم با وجود آسان گیری در شعر محاوره، قافیه‌ها درست باشد.

کاظمی همچنین در بخش­هایی از صحبتش با اشاره به اینکه شعر مذهبی خوب شعری است که مبتنی بر دیدگاه‌ها و آموزه‌ها و رهنمودهای مذهب باشد،توضیح داد:

حتی اگر شعر مذهبی اجتماعی هم باشد، نگرشی مذهبی دارد. این به نظرم یک نگاه عام درباره­ی شعر مذهبی است و با این تلقی اگر به سراغ شعر مذهبی برویم، هر گونه شعر خودمان را می­توانیم با متر و معیار مذهب بسنجیم که مذهبی هست یا نه؟ ولی یک نوع خاص شعر مذهبی هم وجود دارد که برای بزرگان دین و یا برای وقایع و مسائل مهم مذهبی سروده می‌شود. در این مورد هم هر چه که آن شعر به آن آموزه­ها، معارف، شخصیت آن فرد بیشتر نزدیک باشد و از آن­ها وام گرفته باشد به مخاطب کمک بیشتری می­کند و در واقع شاعر مذهبی می­ تواند، پلی باشد بین آن آموزه­ها و مردم به صورتی که روح پیام آن آموزه­ها را در قالب بیان تصویری و شاعرانه­ خودش بیاورد.

محمدکاظمی کاظمی با مروری بر شعر بیدل که درباره­ی شعر خودش صحبت می­کند و در پاسخ به خرده­گیران که گاه نسبت به پیچیدگی شعرش معترض هستند می­گوید:

خم ابرو، شکست زلف نیز آرایش است اینجا

نه تنها حسن قامت را به رعنایی علم دارد

به عبارتی این پیچیدگی گاهی ضروریست برای شعر و یک حسن محسوب می­شود همانگونه که بعضی از اعضا بدن آن خم و پیچیدگی­ شان هست که زیبا می­کند کار را .  

کارشناس میهمان نودمین انجمن ادبی آفتاب در خصوص تقویت زبان شعر و پس از شنیدن شعر دینا کیهانی توضیح داد:

 به نظر می­رسد که می‌شود با جابجا کردن اجزا جمله زبان شعر را مقداری تقویت کرد، مثلا در جمله‌ای مثل : «به یک زبانی که نمی‌فهمیم حرف بزنیم» بگوییم: « و حرف بزنیم به زبانی که نمی‌فهمم» این خودش یک تمایزی در کلام می­دهد. البته نه اینکه همیشه هر بار بخواهیم با جابجا کردن اجزای جمله شعر بسازیم. چون این خودش تبدیل می­شود به یک تکنیک دم دست. ولی جابجا کردن اجزای جمله یکی از چیزهایی­ست که بعضی اوقات کمک کننده است و موجب رستاخیز و برجستگی کلام و زبان می‌شود. 

شاعر کتاب شمشیر و جغرافیا در سخنان پایانی خود به استفاده­ از کلماتی که مردم گرایی دارند و به شکل محاوره در شعر بکار می­روند گفت:

بعضی وقت‌هاآمدن این دست از کلمات در شعر خیلی هم خوب است و این بستگی دارد که این واژگان در کجا بیایند؛ اگر در جایی باشند که مخاطب خیلی انتظار ندارد این کلمات را ببینید، آن موقع غافلگیری ایجاد می­کند و خیلی هم خوب است. ما نمونه‌های از این در شعر بعضی از شاعرانی که تعابیر محاوره­ای و مردم‌گرایی و امثال این داشته­ اند، زیاد داریم. کاظمی خاطر نشان کرد: معمولا مردم‌گرایی به شعر کمک می­کند ولی مسئله این است که معمولا در جایی باشد که مخاطب انتظارش را نداشته باشد.

نودمین انجمن ادبی آفتاب با عکس یادگاری پایان یافت