به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، نشست تخصصی «موزه و کودک» کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با موضوع «ویژگی‌های موزه کودک» با حضور محمدرضا اصلانی ظهر دوشنبه ۲۲ مهر در موزه تاریخ کانون برگزار شد.
محمدرضا اصلانی کارگردان سینمای مستند و پژوهش‌گر تاریخ و حوزه کودک و نوجوان در ابتدای این نشست درباره تاریخ شکل‌گیری موزه در جهان گفت: اولین موزه در اسکندریه در دوران بطلمیوس اول بوده است. اولین موزه‌ها با کلکسیون‌های شخصی شکل گرفت. موزه‌ها در بابل جدید شکل گرفتند. موزه فقط کاری مدرن نیست و در دوره رنسانس، موزه و موزه‌داری امری بنیانی می‌شود؛ به‌ویژه برای کشورهایی که قصد جهان‌گشایی داشتند زیرا موزه کشف تاریخ و از آن‌خود کردن جهان است.
وی ادامه داد: موزه فقط محل نگهداری اشیای گرانبها نیست و برای از آن‌خود کردن تاریخ است. موزه کارکرد گسترش ملیت دارد و کشورها را از بومی بودن به جهانی بودن وصل می‌کند. موزه یک راهبرد سیاسی برای کشورگشایان بوده است.
اصلانی تأکید کرد: در ایران موزه به عنوان مکانی که در آن اطلاعات جمع‌آوری کنیم شناخته می‌شود در حالی‌که موزه در دنیا برای قدرتمندتر شدن استفاده می‌شود. با موزه می‌توانید تمام جهان را ببینید؛ هم در عرض زمین و هم در طول تاریخ راه بروید.
این پژوهش‌گر تاریخ در بخش دیگری از سخنان خود گفت: جامعه‌ای که موزه ندارد زیبایی‌شناسی ندارد و در نتیجه خشونت در آن جامعه بیشتر است. تربیت ذوق عامه مردم از سوی موزه‌ها انجام می‌شود. دانش در جهان قدیم با خواندن شنیده می‌شد ولی حالا با دیدن دانش دیده می‌شود و این اتفاق در موزه‌ها رخ می‌دهد.
وی یادآور شد: اگر در ایران موزه درستی داشتیم کمال‌الملک تبدیل به یک نقاش دسته هشتم رنسانسی نمی‌شد زیرا از طریق موزه می‌توانست از اتفاق‌های هنری در جهان مطلع شود.
اصلانی موزه را برای دو دسته مخاطب خاص و مخاطب عام دانست و افزود: در دنیا موزه‌های سبز وجود دارد که مخاطب را با طبیعت آشنا می‌کند که برای کودکان نیز بسیار تأثیرگذار است. مسأله تعقل برای کودکان بسیار مهم است و در موزه این تعقل به کودکان یاد داده می‌شود.
این کارگردان سینمای مستند در ادامه سخنان خود بیان کرد: متأسفانه موزه‌های ما موزه‌های جهانی نیستند بلکه موزه‌های بومی هستند. تنها موزه جهانی و مهم ما موزه هنرهای معاصر است.
اصلانی تأکید کرد: اکثر بازدیدکننده‌های موزه‌های طبیعی کودکان هستند زیرا از روزمرگی خارج می‌شوند. موزه‌ها معنای فراسوی روزمرگی را ارایه می‌دهند. جامعه روزمره یعنی جامعه بی‌اخلاق. باید به کودکان‌مان اخلاق بیاموزیم. این‌که چگونه کودک در شناختن فعال شود ویژگی مهم موزه‌هاست تا دانستن برایش اشتیاق باشد.
وی یادآور شد: کودک در موزه‌ها از تک چهره‌ای بودن خارج می‌شود و دیگر مصرف‌گرا نخواهد بود. خلاقیت و نوآوری کودکان در موزه‌ها شکل می‌گیرد. جهان از طریق خلاقیت، تاریخ برای خود ایجاد می‌کند. در موزه‌ها کودکان با آینده مواجه می‌شوند؛ این‌که چگونه در گذشته آینده‌شان را ساخته‌اند. موزه‌ها اشیای ثابت نیستند بلکه در حرکت هستند.
این هنرمند باسابقه در عرصه سینمای مستند، تصریح کرد: در میان نسل جدید ما ساختن هیچ ارزشی ندارد، به همین دلیل حدود ۵۰۰ سال است که در هیچ تاریخی نیستیم. تاریخ نداشتن یعنی ملت نبودن. ما به کودکان‌مان کشف زیبایی را انتقال ندادیم.
اصلانی تأکید کرد: موزه‌های کودک در سراسر جهان اهمیت دارند. کودکان، آینده‌شناسی و زیبایی را از طریق موزه‌ها یاد می‌گیرند.
وی یادآور شد: ما کودکان‌مان را از اشتباه کردن هراس می‌دهیم ولی در موزه‌ها این اتفاق رخ نمی‌دهد. موزه‌ها به ما می‌گویند که گذشتگان چه‌قدر اشتباه کرده‌اند تا به دست‌آوردهای درست رسیده‌اند. سنت اشتباه نکردن جامعه ما را متحجر کرده است. حتی ما کودکان‌مان را از زیبایی ترسانده‌ایم.
این پژوهش‌گر در بخش پایانی سخنان خود تأکید کرد: موزه تاریخ کانون بسیار خوب است و امیدوارم این موزه بتواند الگوی رفتاری و ساختاری باشد و گسترش پیدا کند و هر محله‌ای چنین موزه‌ای داشته باشد. کودکان ما با کودکان سایر کشورها متفاوت هستند.
سلسله نشست‌های علمی «موزه و کودک» با حضور صاحب‌نظران هر دو ماه یک‌بار با موضوعی جدید در موزه تاریخ کانون پرورش فکری برگزار خواهد شد.
