به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون، کارگاه «آموزش شخصیت‌سازی در بازی و سرگرمی»، ۱۲ دی ۱۳۹۸ در مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری کانون برگزار شد.
بهنام زنگی، مدرس دانشگاه و پژوهشگر هنر به سه مرحله شخصیت‌پردازی، شخصیت‌سازی و شیوه‌های ارائه اشاره و بیان کرد: پرداخت شخصیت، بسیار مهم است و ما می‌توانیم از ادبیات، هنر و میراث فرهنگی خود بهره ببریم. ساخت شخصیت هم به صنعت‌گران و ارایه آن به کسانی ربط پیدا می‌کند که بازار را می‌شناسند.
شناخت خود یکی از عناصر مهم خلاقیت است
ساناز فتوره‌چی، روان‌شناس در این کارگاه آموزشی به نقش مهم خلاقیت اشاره و بیان کرد: شهامت خود بودن، یکی از عوامل مهم خلاقیت است و بسیاری از ما ایرانی‌ها، خودمان نیستیم چراکه از گذشته تاکنون به ما گفته‌اند: «خواهی نشوی رسوا همرنگ جماعت شو» یا «سری که درد نمی‌کند را دستمال نمی‌بندند» این گونه است که ما نمی‌توانیم آن گونه که باید و شاید خلاق باشیم چراکه خودمان، خودمان را باور نداریم.
این روان‌شناس با اشاره به این که بازی، موجب افزایش خلاقیت در بچه‌ها می‌شود گفت: بازی، زبان کودک است و کودک از طریق آن، احساس قدرت می‌کند و به بازآفرینی خود می‌پردازد و همین مساله، خلاقیت او را بالا می‌برد.
فتوره‌چی به تاثیرات بازی بر ذهن و روان کودکان اشاره و بیان کرد: بازی به بچه‌ها اجازه می‌دهد تا نقش‌های جدید را بازی و رویکردهای حل مساله را آزمایش کنند. همچنین رفتارهای نامطلوب کودک را تغییر می‌دهد و مهارت‌های اجتماعی مورد نیاز را به آنها می‌آموزد.
به گفته فتوره‌چی، آزمون‌های خلاقیت نشان داده آدم‌ها در ۴۰ سالگی ۲ درصد، در ۱۷ سالگی ۱۰ درصد و در پنج سالگی به اندازه ۹۰ درصد خلاق هستند. پس ما باید روی بچه‌ها سرمایه‌گذاری کنیم و هدف اصلی آموزش باید پرورش خلاقیت باشد.
بازی تنها به کودکان اختصاص ندارد
این روان‌شناس به این‌که بازی تنها به کودکان اختصاص ندارد اشاره و بیان کرد: نیاز به برانگیختگی، یکی از نیازهای اصلی انسان‌هاست چراکه استرس و اضطراب آنها را کاهش می‌دهد. علاوه بر این بازی، حواس پنجگانه را تعدیل کند و از مشکلات رفتاری می‌کاهد.
۱۰۰۰ عنوان کالا براساس «فروزن» طراحی شده است
جواد باقریان هم در این کارگاه آموزشی بیان کرد: تولیدکنندگان ایرانی، علاقه چندانی به شخصیت‌های ایرانی ندارند و این در حالی است که بالای هزار قلم محصول بر اساس پویانمایی «یخ‌زده» (فروزن) ساخته شده از فرش ماشینی گرفته تا شانه سر.
این تولیدکننده اسباب‌بازی، تولیدات را به دو بخش تقسیم کرد و افزود: برخی برای دل خود تولید می‌کنند؛ بعضی دیگر، نگاه صنعتی دارند. در هر حال، اولین و مهم‌ترین موضوع، دیده شدن است. برای مثال در بازار از ما پرسیده می‌شود، مخاطبان چه اندازه با این شخصیت آشنا هستند؟
به گفته باقریان، یک شخصیت محبوب، باید داستان داشته باشد و به خوبی دیده و بعد، پسندیده شود. برای مثال امروز بچه‌ها، شخصیت «مل مل» را خیلی دوست دارند. همان‌طور که همچنان کلاه قرمزی جذاب است.
این تولیدکننده به تاثیر رسانه‌ها بر میزان فروش بازی و اسباب‌بازی اشاره و بیان کرد: رسانه‌ها به شناخت بیشتر بازی‌ها و اسباب‌بازی‌ها کمک می‌کنند. ما نمی‌توانیم نقش تلویزیون، سینما و شبکه‌های مجازی را نادیده بگیریم. برای مثال گردنبد شهرزاد، در یک دوره آمار فروش بسیار بالایی داشت.
همه اسباب‌بازی‌های موفق بر اساس داستان‌های خواندنی ساخته نشده‌اند
کیارش زندی، مدیرمسئول ماهنامه «خط خطی»، خلاقیت را آموختنی دانست و افزود: خلق از عدم به وجود آوردن و ویژگی خداوند است ما مکاشفه می‌کنیم و مسیرهای تازه را پشت سر می‌گذاریم. اما خلاقیت از نگاه سازمانی به معنای ارائه فکر و طرح نوین برای بهبود و ارتقای کمیت یا کیفیت فعالیت‌های سازمانی است.
این استاد دانشگاه با اشاره به ویژگی‌های خلاقیت گفت: خلاقیت، فرآیندی فکری- روانی و یک توانایی عمومی است که در همه وجود دارد و پرورش پذیر است.
زندی به مراحل شکل‌گیری خلاقیت اشاره و بیان کرد: رویارویی با مشکلات و انگیزه برای حل آنها، آماده کردن همه منابع و اطلاعات و آغاز به کار، ایجاد ایده و راه‌حل و ارزیابی و به نتیجه رسیدن مراحلی است که برای شکل گرفتن خلاقیت لازم است.
تمرین‌های تفکر خلاقانه، از دیگر مواردی بود که مدیرمسئول ماهنامه «خط خطی» با اشاره به آن گفت: ما باید ساده بگیریم؛ نامعقول باشیم؛ سیستم‌ها را با یکدیگر مبادله کنیم؛ موقعیت‌ها را تغییر بدهیم؛ قالب‌های تازه را امتحان کنیم تا به شیوه ویژه خود دست پیدا کنیم؛ بداهه‌پرداز باشیم تا به خلاقیت برسیم.
به گفته زندی، وظیفه اصلی هنرمند در طراحی شخصیت، درگیرکردن احساسات مخاطب است نه عقل او. ما باید در رسیدن به یک شخصیت محبوب، ذهن خود را رها کنیم. طراحی مدام، دقت در رفتار مردم و تحقیق در ارتباط با طرح ها و طراحی‌های دیگر از جمله موارد دیگری است که باید به آن توجه شود.
این استاد دانشگاه به هفت عروسگ ماندگار در سینمای ایران اشاره و بیان کرد: «کلاه قرمزی» به کارگردانی ایرج طهماسب، «زی زی گولو»، «مخمل» و همه شخصیت‌های «مدرسه موشها» از مرضیه برومند، «سنجد» از نگار استخر، «چاق و لاغر» به کارگردانی مسعود رسام و «مجید جان دلبندم» از رضا عطاران، ماندگارترین عروسک‌ها در سینمای ما هستند.
زندی با اشاره به این‌که همه اسباب‌بازی‌ها و شخصیت‌های موفق بر اساس داستان‌های خواندنی شکل نگرفته‌اند گفت: «لگو» و «پلی موبیل»، بر اساس فیلم و داستان و پویانمایی ساخته نشده‌اند اما اسباب‌بازی‌های بسیار موفقی هستند و برای رسیدن به این جایگاه تلاش کرده‌اند.
پنجمین جشنواره ملی اسباب‌بازی روز ۱۳ دی ۱۳۹۸ در مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به کار خود پایان می‌دهد.
