زهرا نجفیبه گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بینالملل کانون، نمایش «دینگ دینگ دنگ» ماجرای مادر و کودکی را در یک ظهر روز کاری نمایش میدهد که در آشپزخانه با هم غذا درست میکنند. «نینی» کنار «مامان» در آشپزخانه مشغول بازیهای خطرناک، با وسایل خطرساز از مجموعه، آشپزخانه میشود. مامان هر بار بهجای فریاد کشیدن، دعوا و یا منع کردن وسایل آشپزخانه را به نینی توصیه میکند. نینی در آغاز بهسختی ولی در ادامه میپذیرد.
نمایشی برای کودکان نوپا
فاطمه خدابندهلو که علاوه بر طراحی و بازی در نقش «نینی»، کارگردان این نمایش است درباره شکلگیری ایده اجرای این نمایش میگوید: «این دغدغه همیشه با من بود و در طول اجراهایی که در جشنوارههای تئاتر خارجی داشتیم، میدیدم که علاوه بر داخل کشور، در خارج از ایران هم به این موضوع، کم توجه میشود. ولی ما در ایران نمایشی برای کودکان نوپا نداریم. حتی گروه ما برای اجرا در مرکز تولید تئاتر کانون رده سنی نمایش را بین ۳ تا ۶ سال اعلام کردیم. درحالیکه کودکان نوپا هم مخاطب این نمایش هستند.» وقتی از او میپرسم که چرا در بروشورها و تبلیغات نمایش اشارهای به کودکان نوپا نداشتهاند، میگوید: «برای اینکه به ما میگفتند خانوادهها کودکان نوپا را به تماشای نمایش نمیآورند، ولی ما در این روزها کودکان نوپایی بین تماشاگران نمایش داشتیم که با کار ارتباط برقرار کردند.»
اجرای صبح برای مهدکودکها و مدارس
کودکان و مربیان دو مهد کودک برای تماشای نمایش «دینگ دینگ دنگ» به مرکز تولید تئاتر و تئاتر عروسکی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان واقع در پارک لاله آمدهاند. بچههای مهدکودک دیگری هم در راه هستند و در تماسهایی که اعضای گروه نمایش با مربیان دارند، سرویسشان در ترافیک گیر کرده است. به همین دلیل اجرای نمایش تأخیر دارد. گروه نمایش «دینگ دینگ دنگ» در صبحها هم با درخواست مهدکودکها و مدارس به اجرا میرود و امروز یکی از آن روزهای شلوغ است که کودکان ۳ تا ۶ سال درحالیکه به شکل قطار از پشت، همدیگر را گرفتهاند وارد سالن نمایش میشوند.
نینی، کودکان و فقر تئاتر نوپا
از همان ابتدا شخصیت «نینی» در صحنه کنار دکور آشپزخانه حضور دارد و با بچهها ارتباط برقرار میکند. صدای موزیک کودکانه و شادی هم در سالن نمایش شنیده میشود. هنوز نمایش شروع نشده است و مهدکودک سوم به نمایش نرسیدهاند، ولی بچههای حاضر در سالن که به کمک مربیانشان روی صندلیها نشستهاند، با «نینی» ارتباط برقرار میکنند و حرف میزنند. آنطور که خدابندهلو درباره شروع فعالیتهایش در عرصه تئاتر توضیح میدهد، کار بازیگری را از سال ۱۳۸۶ آغاز کرده و در جشنوارههای تئاتر متعددی از جمله جشنواره بینالمللی همدان، مقاومت تا شهر بازیگر برگزیده شده است. فعالیتهایش در حوزه نمایش خلاق باعث شده تا ارتباط بیشتری با کودکان پیدا کند و رفتهرفته متوجه فقر تئاتر نوپا در بین نمایشهای کودکان شود. خدابندهلو توضیح میدهد: «خانم آتسا شاملو، کارشناس مرکز تولید تئاتر کانون این طرح را قبلا اجرا کردند و سپس من ایدهام را برای چنین نمایشی مطرح کردم و خوششان آمد. از من خواستند که عکسهایی از کارگاههای مادر و کودک که داشتم را برایش بفرستم و با هم متنی برای آن بنویسیم. تا اینکه آقای حامد زحمتکش وارد گروه شد و متن را نوشت.» البته پروسه نگارش و ساخت نمایش «دینگ دینگ دنگ» دو سال طول میکشد.
ویژگیهای نمایش خردسال
بچههای مهدکودک سوم از راه میرسند، ۴۶ کودک به همراه مربیانشان وارد سالن میشوند و دیگر جای سوزن انداختن نیست. مربیان بچهها را راهنمایی میکنند تا در کنار بچههای مهدکودک خودشان بنشینند. نمایش آغاز میشود و در تمام طول نمایش، شخصیت «نینی» با صحبتها و رفتارهایش بچهها را ترغیب به مشارکت میکند. تا اینکه نمایش به نقطه اوج خودش میرسد و گروه نمایش با در اختیار قرار دادن وسایل پلاستیکی بیخطری به بچههای داخل سالن، همه کودکان را به شور و شوق میآورد. کارگردان نمایش «دینگ دینگ دنگ» میگوید، نام نمایش را از یکی از آهنگهای موتزارت الهام گرفته است. او درباره ویژگیهای نمایش خردسال توضیح میدهد: «در تئاتر خردسال، شما فقط میتوانید یک موضوع را مطرح کنید. نمایش باید یک نقطه شروع، اوج و پایان داشته باشد. یعنی اگر نمایش در مورد غذا خوردن است، فقط درباره یک نوع غذا خوردن است. اگر درباره از پوشک گرفتهشدن است، فقط باید درباره همین موضوع باشد. موضوع نمایش ما هم صدا بود.» به گفته او استاندارد مدت زمان نمایش برای خردسالان بین ۱۵ تا ۲۵ دقیقه است، ولی اجرای نمایش ۲۵ دقیقهای «دینگ دینگ دنگ» گاهی به ۳۰ دقیقه هم میرسد. البته آنطور که خدابندهلو تعریف میکند، خانوادهها و مربیان ایرانی هنوز به این زمان کوتاه نمایش عادت نکردهاند و او مجبور است در هر اجرا این موضوع را برای آنها توضیح بدهد.
از آشپزخانه پر سروصدا تا الهام از نمایش «تام و جری»
خدابندهلو درباره فضای نمایش که در یک آشپزخانه اتفاق میافتد، صحبت میکند. او میگوید: «مادران، حتی آنهایی که از سرکار میآیند زمان زیادی را در آشپزخانه میگذرانند. به همین دلیل برای کودک این فضا بسیار جذاب است. هرکدام از وسایل درون آشپزخانه صدایی دارند و او شروع به کشف کردن میکند.» او ادامه میدهد که؛ «نمایش ما هم با صداهایی شروع شد که شاید به گوش بزرگترها عادی باشد ولی برای کودکان تازگی دارد و با شنیدن آن شروع به کشفکردن میکنند.» بازیگر نقش «نینی» اشاره میکند که در این نمایش کودکان «جرات ورزی» میآموزند، چون در نمایش مشارکت میکنند و خودشان جزئی از صحنه میشوند. در نمایش «دینگ دینگ دنگ» چهره مادر دیده نمیشود و تماشاگر بیشتر صدا و عملکرد او را میبیند، خدابندهلو با اشاره بهاینکه این موضوع با تعمد آنها اتفاق افتاده است، میگوید: «ما این نوع نمایش مادر را از انیمیشن تام و جری الهام گرفتیم. البته که در آن انیمیشن زن صاحبخانه عصبانی به این شکل دیده میشد. از طرف دیگر ما میخواستیم از دید کنجکاو کودک همهچیز را نشان بدهیم که مادر هم به این شکل نمایش داده شد.»
نظر مربیان مهدکودکها درباره نمایش «دینگ دینگ دنگ»
یکی از مربیان مهدکودک درباره نمایش «دینگ دینگ دنگ» میگوید: «زمان و رقص نور خیلی مناسب کودکان بود.» مربی دیگر میگوید: «نمایش خیلی شاد بود ولی کاش به بچهها توصیه میشد که به وسایل خطرناک درون آشپزخانه دست نزنند.» مربی دیگری که در همان نزدیکی ایستاده است، عنوان میکند: «این نمایش حتی مناسب کودکان ۲ سال هم بود. آنها بهخوبی توانستند دنیای پاک و بیآلایش کودکان را به نمایش بگذارند.» بقیه مربیان هم از گروه و کارگردان تشکر میکنند. گروه نمایش کنار تمام بچهها عکس میگیرند. مربیان دور کارگردان حلقه میزنند و نظراتشان را با او در میان میگذارند. کارگردان از آنها میخواهد که اگر نمایش را دوست داشتهاند، آن را به دیگران معرفی کنند.
نمایش «دینگ دینگ دنگ» با کارگردانی فاطمه خدابندهلو و نویسندگی حامد زحمتکش ویژه خردسالان صبحها با هماهنگی قبلی برای مهدکودکها و مدارس و بعدازظهرها تا پایان بهمن ۱۳۹۸ روزهای یکشنبه تا جمعه از ساعت ۱۶ در مرکز تولید تئاتر و تئاتر عروسکی کانون پرورش فکری واقع در پارک لاله تهران روی صحنه است.