به گزارش روابط عمومی اداره کل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان خراسانرضوی، این نشست که به همت آفرینشهای ادبی استان برگزار شد، علاوه بر تحلیل، نقد و آسیب شناسی کارگاههای ادبی مجازی با موضوع کارگاه داستان پیشرفته و آموزش مبانی داستان مدرن نیز همراه بود.
سمیه سلامی راد، کارشناس ادبی استان در توضیح این خبرگفت: این وبینار آموزشی، صبح روز شنبه ۱۵ شهریور و با حضور حسین عباس زاده به عنوان مدرس کارگاه و موضوع آموزش مبانی داستان مدرن آغاز و با همراهی بیش از ۴۰ کاربر علاقمند از میان مربیان و اعضا انجمنهای ادبی آفتاب مشهد و مهتاب شهرستانهای استان ادامه یافت.
حسین عباسزاده با اشاره به فلسفه داستان مدرن، یادآور شد: از قرن ۱۶ و بعد از جریان رنسانس و جنبش مدرنیته اتفاق افتاد و تا قرن۲۰ به کمال خود رسید.
عباس زاده ادامه داد: نظریه زیگموند فروید و تعریف او از ضمیر ناخود آگاه انسان، تاثیر فراوانی در جریان ادبیات مدرن داشت. ادبیاتی که برخلاف ادبیات رئالیستی رویکرد متفاوتی دارد.
حسین عباس زاده در ادامه افزود: از آنجا که مکتب رئالیسم نمایش دهندهی واقعیت هابیرونی است، هنری را ارزشمند میداند که نشان دهندهی جهان بیرون و واقعی باشد. در مقابل این دیدگاه مدرنیستها معتقدند: جهان بیرون، جهان واقعیتها نیست چرا که ما از یک منظره واحد برداشتهای متفاوت و یا احساسهای متضاد داریم. بنابراین چیزی که به عنوان واقعیت، جلوه میکند، جهان درون انسانها است.
نویسنده کتاب «خوش به حال هیچکس»، در ادامه این کارگاه آموزشی، به ویژگیهای داستان مدرن اشاره کرد و این ویژگیها را در پیرنگ، زاویه دید، فضاسازی، زمان و مکان، شخصیت پردازی و ... مورد بررسی قرار داد.
او در اینباره توضیح داد: داستانهای مدرنیته، شخصیت محور هستند و بیشترین زاویه دید در این داستانها، زاویه دید تکگویی، حدیث نفس و جریان سیال ذهن است؛ چرا که انسان را به هزارتوی پیچیده درون انسان برده و واضح است این هزارتو را زاویه دید سوم شخص نمیتواند نشان بدهد. در بحث شخصیت پردازی نیز، داستان مدرن از سه بعد شخصیت اندیشه، احساس و عمل، به عامل احساس میپردازد. این موضوع با دیدگاه فروید و تقسیم ذهن انسان به سه بخش کنشگر نهاد، کنشگر خود و کنشگر فراخود هماهنگ است. بنابراین عدم تعادل در شخصیتهای داستان مدرن، ناشی از کنشگر خود است که نمیتواند میان کنشگر نهاد و فراخود تعادل ایجاد کند.
عباس زاده اضافه کرد: در داستان مدرن به این کنشگر توجه ویژه میشود چرا که شخصیتهای متفاوت و نامتعادل را خلق میکند. همچنین برخلاف داستان رئال که ما شاهد قهرمان هستیم در داستان مدرن، حضور قهرمان و ضد قهرمان معنایی ندارد. چرا که قرار نیست شخصیت بر مشکلی غلبه پیدا کند. بنابراین شخصیتهای داستان مدرن ایستا هستند.
عباسزاده با اشاره به پیشروان ادبیات مدرن گفت: کافکا، ویرجینا وولف، فاکنر، همینگوی و... از جمله نویسندگان بنام خارجی در این سبک از داستان هستند.
وی درپایان درباره تاریخچه جریان داستان مدرن گفت: در ایران بعد از دهه ۵۰، کمکم نویسندگانی ظهور میکنند که گرایش به داستان مدرن دارند. اوج و بالندگی داستان مدرن در دهه ۶۰ است و با فعالیت نویسندگانی هوشنگ گلشیری همراه است. در اواخر دهه ۶۰ و اوایل دهه ۷۰ ظهور داستان پست مدرن در ایران است. برخلاف جریان های ادبی قبل، پست مدرن مخالف جریان قبلی خود(مدرن) نیست بلکه در ادامه آن آمده است.
عباس زاده خاطر نشان کرد: ترجمه در ورود داستان مدرنیستی به ایران نقش مهمی دارد. صادق هدایت، هوشنگ گلشیری، محمد کشاورز، زویا پیرزاد و شهریار مندنیپور از جمله نویسندگان داستان مدرن در ایران هستند.
در ادامه این نشست، عزت صدیقی کارشناس مکاتبهای استان با معرفی شواهد مثالی از داستانهای مدرن از منابع کارگاهی چون مجموعه آلاچیق درباره اهمیت تجرههای ادبی کارامد در کارگاههای داستان سخن گفت.
این نشست که با حضور مربیان و رابطین ادبی استان بیش از سه ساعت به طول انجامید، با تحلیل، نقد و بررسی و آسیب شناسی کارگاههای ادبی طبق شیوهنامه جدید و بیان تجربه مربیان در برگزاری کلاسها، به کار خود پایان داد.